اظهارنامه مالیاتی، کارنامه مالی یک سال کاری شخص حقیقی (فرد) یا حقوقی (شرکت) است که جهت محاسبه مالیات به سازمان امور مالیاتی ارائه میگردد. در ایران، اظهارنامه مالیاتی به دو صورت علی الرأس و خوداظهاری محاسبه میگردد.
روش علی الرأس بدین صورت است که ممیز مربوطه مالیات را محاسبه نموده و به مؤدی اعلام مینماید. در این روش نظر ممیز و کارشناس سازمان امور مالیاتی، ملاک پرداخت مالیات میباشد. در روش خوداظهاری، شخص حقیقی یا حقوقی، بدون دخالت ممیزین و کارشناسان سازمان امور مالیاتی، مقدار درآمد، هزینه، استهلاک، حقوق کارمندان و… را اعلام کرده و پس از کسر مقدار معاف، مبلغ مالیات مشخص و پرداخت میگردد.
از ابتدای سال 1391 (متنهی به سال مالی 1390)، مؤدیان باید با مراجعه به پایگاه اینترنتی سازمان امور اقتصادی و دارایی به آدرس http://e4.tax.gov.ir نسبت به تکمیل و تسلیم اظهارنامه مالیاتی الکترونیکی اقدام نمایند؛ لذا با تکمیل و ارسال اظهارنامه الکترونیکی، ارائه اظهارنامه مکتوب به سازمان امور مالیاتی، لزومی ندارد.
از طریق آدرس اینترنتی فوق و پس از راهاندازی نرمافزار اظهارنامه اشخاص حقوقی، با انتخاب گزینة اظهارنامه جدید و ورود اطلاعات پیش ثبتنام از قبیل نام کاربری، رمز عبور و کد رهگیری پیش ثبتنام، فرمی شامل 25 صفحه نمایش داده میشود. اطلاعات مالی در این فرم وارد شده و محاسبات به طور خودکار توسط نرمافزار انجام میشود. لازم به ذکر است تکمیل و ارسال اظهارنامه الکترونیکی، به منزله تسلیم اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی بوده و نیازی به ارائه اظهارنامه مکتوب به سازمان امور مالیاتی نمیباشد.
در ادامه به 10 نکته مهمی که در روند تکمیل اظهارنامه مالیاتی قابل توجه هستند، میپردازیم:
- تسلیم الکترونیکی اظهارنامه مؤدیان با استفاده از نام کاربری و کلمه عبور و کد رهگیری پیش ثبتنام و در صورت تکمیل اطلاعات ثبتنام امکانپذیر میباشد. بنابراین ضروری است مؤدیان حقوقی نسبت به تکمیل ثبتنام و رفع ایرادات احتمالیاقدام نمایند. چنانچه زمان ارسال اظهارنامه الکترونیکی کدخطای ۵۰۴ را دریافت کنید، به مفهوم عدم برقراری شروط فوق برای ارسال اظهارنامه میباشد.
- تکمیل تمامی بخشهایی که به رنگ قرمز و ستارهدار هستند، الزامی میباشد. در صوت پرنشدن هر یک از بخشهای مذکور، اطلاعات شما ذخیره میگردد ولی قادر به انجام عملیات ارسال اطلاعات نخواهید بود.
- حساب بانکی مرتبط با شغل مؤدی، موجب اعتبار اظهارنامه است. چنانچه حساب بانکی مربوطه معرفی نشود، چه بسا پس از ارتباط با سامانه بانکی و اخذ حساب بانکی مرتبط با شغل مؤدی، اظهارنامه تنظیمی و برآوردی اداره امور مالیاتی ملاک تعیین درآمد و مالیات قرار گیرد.
- در صفحهای که مشخصات مدیرعامل و اعضای هیأت مدیرهدرج میشود، ورود اطلاعات مدیرعامل ضروری میباشد.
- در صورت عدم تراز مالی در پایان دوره و عدم درج مبالغ مربوطه، امکان ارسال اطلاعات به سازمان امور مالیاتی وجود ندارد. (به عبارت دیگر، باید اختلاف تراز داراییها و بدهیها باید صفر باشد).
- در صفحه آخر، مشخصات مربوط به تنظیمکننده اظهارنامه که دارای حق امضا میباشد (مؤدی یا نماینده قانونی)، مدیر امور مالی و حسابرسی و در صورت حسابرسی دفاتر توسط موسسات حسابرسی اطلاعات مربوطه درج میشود.
- پس از ارسال نهایی، قادر به ویرایش اطلاعات خود نخواهید بود. لذا پس از تکمیل فرم و قبل از ارسال نهایی به سازمان امور مالیاتی، نسبت به چاپ نسخه پیشنویس و بررسی آن اقدام نموده و پس از اطمینان از صحّت اطلاعات، اقدام به ارسال نمایید.
- چنانچه برای ارسال اطلاعات از گزینه ارسال بدون امضای الکترونیکی استفاده نمایید، پس از تایید ارسال میبایست نام کاربری و کد رهگیری پیش ثبتنام خود را وارد نمایید. در صورت انتخاب گزینه ارسال اطلاعات با امضای الکترونیکی، پیش از ارائه نام کاربری و کد رهگیری پیش ثبتنام، میبایست «توکن (token)» خود را به رایانه متصل نموده و کدامنیتی را وارد کرده و اظهارنامه خود را امضا نمایید.
- انتقال اطلاعات بر اساس واحد مالیاتی ابراز شده توسط مؤدی ارسال میگردد و مسئولیت ناشی از عدم صحت کد واحد مالیاتی بر عهده خود مؤدی میباشد. پس از تایید اطلاعات فوق، اطلاعات شما به سازمان امور مالیاتی ارسال میگردد.
- در صورت ارسال موفقيت آميز اطلاعات، سيستم كد رهگيري به شما ارائه خواهد داد. كد رهگيري ارائه شده بصورت اتوماتيك روي فرمهاي چاپي منتقل خواهد شد.