در نمودار سازمانی تمام موسسات و شرکت‌هاي توسعه یافته، مدیر مالی پست اصلی و استراتژیک آن سازمان را بر عده دارد. تاثیر تصمیمات مدیر مالی بر امور سرنوشت ساز سازمان کتمان ناپذیر است. مدیران مالی در واقع مدیریت بر منابع و مصارف شرکت را بر عهده دارند. با اعمال کنترل های درون سازمانی به افزایش بازدهی سازمان کمک می‌کنند و به دنبال افزایش سود آوری در بلند مدت هستند. در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک به بررسی وظایف مدیر مالی و صلاحیت‌های او در سازمان‌ها می‌پردازیم.
فهرست مطالب
مدیر مالی کیست و چه وظایفی دارد؟
مدیران مالی مسئول سلامت مالی یک سازمان هستند. آنها گزارش‌های مالی، فعالیت‌های سرمایه گذاری مستقیم و استراتژی‌ها و برنامه‌های بلندمدت سازمان‌ها را تهیه می‌کنند. وظیفه مهم مدیران مالی این است که با تحلیل صحیح داده‌ها و ارائه مشاوره بر مبنای داده‌های دقیق، مدیریت سازمان را از خطراتی که ناشی از تولید و خدمات ضعیف پیش‌رو است مطلع کنند.
مدیران مالی بر امور مالی شرکت نظارت می‌کنند و همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها را انجام می‌دهند و به مدیران ارشد درباره ایده‌هایی برای به حداکثر رساندن سود مشاوره می‌دهند. آنها اغلب به عنوان بخشی از یک تیم کار می‌کنند و در تصمیم گیری‌های موثر بر سازمان کمک می‌کنند، وظیفه‌ای که برای آن به توانایی تحلیلی و مهارت‌های ارتباطی عالی نیاز دارند.
صلاحیت ها و مهارت های یک مدیر مالی خوب
تحصیلات اولیه این دسته از مدیران، می‌تواند در یکی از رشته‌های حسابدارِی، اقتصاد و یا مدیریت با گرایش مالی باشد. در کشور ما به طور معمول برای تصدی این شغل، در رده کارشناسی 7 سال سابقه کار مفید، کارشناسی ارشد 5 سال و مقطع دکترا 3 سال سابقه کار مفید در نظر گرفته شده است. رسالت مدیر مالی ایجاب می‌کند که علاوه بر اعمال مدیریت صحیح در پروسه های مالی، دارای صلاحیت ها و ویژگی های شخصی زیر باشد در واقع شرایط احراز شغل مدیر مالی شامل موارد زیر است:
1- قدرت مذاکره
به منظور برقراری ارتباط موثر و اعمال نفوذ بر نیروهای خود در سازمان و تعامل موفق با سایر مدیران در شرکت‌های دولتی و خصوصی و به منظور پیشبرد اهداف شرکت، مدیر مالی باید مسلط به مهارت های ارتباطی در سطح بالایی باشد.
2- مطالعه و به‌روز بودن
مدیر مالی باید اطلاعات به روز شده‌اي از قوانین و مقررات داشته باشد و در زمینه قانون تجارت، حقوق تجارت، قانون کار و تأمین اجتماعی، قوانین مالیاتی و… اطلاعات کافی داشته باشد. او می‌بایست از وضعیت بازار و تغییرات و نوسانات آن مطلع باشد. داشتن اطلاعات در این زمینه می‌تواند در زمان بحران‌هاي اقتصادي سازمان را از انجام ریسک‌هاي پر خطر نجات داده و باعث رشد اقتصادي سازمان گردد.
3- مسلط به رایانه
با توجه به رشد روز افزون تکنولوژي و بالا رفتن حجم اطلاعات، بکارگیر ابزارهایی که در مصرف بهینه زمان کمک می‌کنند امري ضروری است. در این راستا مدیر مالی می‌بایست نگرش سیستمی داشته باشد و کلیه عملیات را با تحلیل سیستمی و زنجیره اي در سازمان اجرایی کند. تبحر در تدوین سیستم هاي مالی و طراحی کدینگ یک نرم افزار حسابداري مالی و تسلط کامل بر MS Office و Word و Excel از مهارت های ضروری است که هر مدیر مالی برای اجرای موفقیت آمیز در پست سازمانی خود باید داشته باشد.
4- مهارت های سازماندهی و مدیریتی
به منظور مدیریت، کنترل و سازماندهی مناسب کارکنان بخش مالی شرکت و همچنین توان ارائه گزارش های ساختاریافته و هدفمند به مدیریت ارشد، مدیر مالی باید در سطح یک مدیر ارشد سازمانی کارکنان مجموعه خود را به درستی هدایت کند و مورد اعمال نظر قرار دهد، چرا که امروزه مدیر مالی اغلب به صورت تیمی کار کرده و برای موفقیت پست خود نیازمند سطح بالایی از کیفت کاری در امور حسابداری، مالی و مدیریت است.
مدیران مالی بایست توانمندي مدیریتی لازم را در تبدیل به احسن نمودن منابع و امکانات موجود در جهت کاهش هزینه واستفاده مطلوب از امکانات و اموال شرکت داشته باشند و نسبت به افزایش نقدینگی سازمان حساسیت داشته باشند، طوري که میزان درآمدهاي وصول نشده و یا مشکوك الوصول سازمان در حداقل ممکن کنترل شود.
5- قدرت تجزیه و تحلیل بالا
مدیر موفق مالی، علاوه بر اینکه باید بر پایه دانش ریاضی به تجزیه و تحلیل سریع گزارشات بخش‌های مختلف حسابداری و مالی برای مدیران ارشد و هیئت مدیره بپردازد، باید توانایی تبدیل این گزارشات ارقامی به استراتژی‌های مالی سازمان را داشته باشد. بررسی ارقام و صورت‌های مالی و نقش کنترلی و نظارتی او در شرکت و دقت به جزئیات از مهم‌ترین مهارت‌های مورد نیاز برای مدیر مالی می باشند.
شرح وظایف مدیر مالی
همانطور که همه ما آگاه هستیم وظایف مدیر مالی بودجه بندي، تأمین منابع مالی، ارزیابی پروژه هاي سرمایه اي، طرح ریزي و اجراي سیاست هاي مالی، ثبت و نگهداري و پردازش تمام اطلاعات مالی با توجه به رعایت اصول و قوانین و آیین نامه ها با اعمال کنترل هاي لازم در جهت سلامتی کار سازمان و اخذ تصمیمات مؤثر و بهینه براي مدیران ارشد سازمان می باشد. در زیر به جزییات بیشتری از شرح وظایف مدیر مالی اشاره می کنیم.
- تهیه و تدوین صورت‌های مالی موسسه از طریق نظارت مستمر بر عملیات امور مالی و محاسباتی و تنظیم حساب‌ها بر اساس آئین نامه و مقررات حاکم بر تحریر دفاتر و ضوابط مربوطه و صحت و سلامت آنها و تهیه گزارشات موردی مدیریت
- نظارت بر عملکرد مالی حسابداری واحدهای اجرائی تابعه و واحدهای وابسته
- نظارت و هماهنگی در اجرای قوانین و مقررات حاکم بر عملیات مالی موسسه و حفظ و حراست از اسناد و دفاتر مالی
- تبادل اطلاعات مالی موسسه حسب مورد با دستگاه‌های نظارتی قانونی با هماهنگی مقام مسئول موسسه مکاتبه با واحدهای تابعه حسب ضرورت
- نگهداری و تحویل وجوه و سپرده‌ها و اوراق بهادار و پیگیری و نظارت مستمر بر وصول به موقع درآمدهای موسسه
- اجرای کدینگ (طبقه بندی) حساب‌ها بر اساس شکل متحد به منظور ایجاد وحدت رویه و قابلیت مقایسه گزارشات مالی بین موسسات پس از تصویب رئیس موسسه و هیئت امناء
- شناسایی و نگهداری حساب مقداری و ریالی اموال، ماشین آلات و تجهیزات و دارائی‌های موسسه
- اطلاع و کنترل کلیه تفویض اختیارات جهت امضاهای مجاز در مصرف منابع و فراهم نمودن شرایط هماهنگی بین آنان
- اجرای آن بخش از عملیـــات مالی موسسه که در چارچوب بودجه تفضیلی مصوب هیئت امناء بر عهده مدیر امورمالی می‌باشد
- پیگیری و به روزرسانی مانده حساب های سنواتی
- نظارت بر اجرایی نمودن روش‌های متداول حسابداری در موسسه و اجرای دستورالعمل‌های پیش پرداخت و علی الحساب، تقسیط بدهی، رسیدگی، دارائی‌های ثابت و تنخواه گردان و مسئول اجرای این فرآیندها
چارت سازمانی مدیریت مالی
چارت سازمانی مدیریت مالی به عنوان یکی از بخش‌های مهم سازمان، نشان دهنده ساختار و سلسله مراتب مدیریت مالی در یک موسسه است. این چارت سازمانی بر اساس نوع و اندازه سازمان می‌تواند متفاوت باشد اما در همه موارد تحت نظر مستقیم مدیر عامل یا هیئت مدیره هستند. در ادامه نمونه‌هایی از انواع مدیران مالی آورده شده است:
ناظرین
ناظرین، تهیه گزارش های مالی را هدایت می‌کنند که وضعیت مالی سازمان را خلاصه و پیش بینی می‌کند. صورت های درآمد، ترازنامه و تجزیه و تحلیل درآمدها یا هزینه های آتی نمونه ای از این گزارش‌ها هستند. همچنین تهیه گزارش‌های ویژه مورد نیاز سازمان‌های دولتی بخشی از وظایف ناظرین است.
خزانه داران
خزانه داران بودجه سازمان خود را برای دستیابی به اهداف مالی آن هدایت می‌کنند. آنها بر سرمایه گذاری صندوق‌ها نظارت می‌کنند. خزانه دارها استراتژی‌هایی را برای افزایش سرمایه (مانند انتشار سهام یا اوراق قرضه) و برای حمایت از توسعه شرکت اجرا می‌کنند. همچنین، برنامه های مالی برای ادغام (دو شرکت با یکدیگر) و تملک (خرید یک شرکت دیگر) را توسعه می‌دهند.
مدیر اعتبارات
مدیر اعتبارات بر تجارت اعتباری شرکت نظارت می‌کند. او معیارهای رتبه بندی اعتباری را تعیین می‌کند، سقف اعتبار را مشخص می‌نماید و بر جمع آوری حساب های سررسید گذشته نظارت می‌کند.
مدیر نقدینگی
مدیران نقدینگی وظیفه نظارت و کنترل جریان نقدی که به شرکت وارد و از شرکت خارج می‌شود به عهده دارند تا نیازهای تجاری و سرمایه گذاری شرکت را برآورده کنند. به عنوان مثال، آنها باید جریان نقدینگی (مبلغ ورودی و خروجی) را پیش بینی کنند تا مشخص کنند که آیا شرکت پول نقد کافی خواهد داشت (و به وام نیاز نخواهد داشت)، یا پول نقد بیشتری نسبت به نیاز خود دارد (و می‌تواند مقداری از پول خود را سرمایه گذاری کند).
کارشناسان مدیریت ریسک
کارشناسان مدیریت ریسک خطرات مالی را با استفاده از پوشش ریسک و سایر استراتژی‌ها برای محدود کردن یا جبران زیان مالی احتمالی یا قرار گرفتن شرکت در معرض عدم اطمینان مالی کنترل می‌کنند. از جمله خطراتی که آنها سعی در محدود کردن آن دارند، خطرات ناشی از تغییرات قیمت ارز یا کالا است.
مدیران بیمه
مدیران بیمه تصمیم می‌گیرند که چگونه می‌توانند ضررهای شرکت را با دریافت بیمه در برابر خطراتی مانند نیاز به پرداخت از کارافتادگی برای کارمندی که در حین کار صدمه می‌بیند و هرگونه هزینه‌ای که توسط شکایت علیه شرکت تحمیل می‌شود، محدود کنند.
منبع: careerexplorer
