در قسمت قبل تعریفی از سازمان های ناب ارائه دادیم و اهدافی که به آنها در سازمان ناب دست خواهیم یافت را عنوان نمودیم . حال به بررسی چگونگی دستیابی به این اهداف خواهیم پرداخت .
فهرست مطالب
در قسمت قبل تعریفی از سازمان های ناب ارائه دادیم و اهدافی که به آنها در سازمان ناب دست خواهیم یافت را عنوان نمودیم . حال به بررسی چگونگی دستیابی به این اهداف خواهیم پرداخت .
فایل صوتی مقاله را در زیر میتوانید گوش کنید
دانلود فایل صوتی مقاله
هدف اول بهبود کیفیت
منظور از بهبود کیفیت درک نیازمندی ها و انتظارات مشتریان است . چنانچه نیازمندی ها و خواسته های مشتریان را در اختیار داشته باشید میتوانید فرآیندهارا به نحوی طراحی کنید که این انتظارات را برآورده سازند . در یک سازمان ناب تصمیمات مرتبط با کیفیت همه روزه توسط تمام پرسنل اتخاذ می گردد.
چگونه می توان کیفیت را افزایش داد ؟
1.فرآیند بهبود کیفیت را از درک نیازمندی ها و خواسته های مشتریان آغاز نمائید.
ابزارهایی مانند ” گسترش وظایف کیفی ” می توانند کمک موثری برای درک این نیازمندی ها ارائه دهند .
- مشخصه های طراحی کالاها و خدمات را مرور نمایید تا از توانایی پاسخ گویی به انتظارات مشتریان مطمئن شوید .
- فرآیندها و شاخص های اندازه گیری هر فرآیند را بررسی کنید تا از قابلیت آنها برای کسب رضایت مشتری اطمینان حاصل نمائید .
- محدوده هائی را که باعث به وجود آمدن عیوب در کالاها و خدمات میگردند شناسائی نمائید.
- از روش های حل مساله برای تعیین علل ریشه ای مشکلات استفاده کنید .
- تکنیک های حل مساله را برای جلوگیری از بروز ایرادات احتمالی در فرآیند به کار ببرید . ممکن است در شرایطی مجبور به تغییر در محصول/خدمت و یا فرآیندهای مرتبط باشید .
- از شاخص های عملکرد به منظور ارزیابی اثربخشی راه حل ها استفاده نمایید .
هدف دوم : حذف اتلاف ها
به منظور شناسایی وحذف اتلافها ،فرایندی را درنظر بگیریدکه به بهترین نحوه در شرایط زیر فعالیت می کند:
- محصولات و یا خدمات تنها براساس سفارش تولید می شوند و نه با هدف ذخیره کردن در انبارها .
- سازمان در تلاش است تا به نیازمندیهای مشتریان سریعا پاسخ داده شود .
- حجم ضایعات و ذخیره محصولات و مواد مصرفی در انبارها صفر باشد.
- تحویل محصولات و خدمات به مشتری بسیار سریع و آنی باشد.
با تصور اجرای چنین عملیاتی، متوجه خواهید شد که چقدر اتلاف در سازمان شما مخفی شده است . استفاده از چنین روش هایی شما را قادر می سازد تا اتلاف ها را از بین برده و به سطح مطلوب اجرای عملیات نزدیکتر شوید.
هفت نوع از اتلاف ها
هنگام استفاده از ابزارها و تکنیک های تولید ناب بایستی تدابیری اندیشید تا 7 نوع اتلافی که در ادامه توضیح داده میشود نیز حذف گردند:
تولید مازاد : بدترین نوع اتلاف، تولید بیش از حد نیاز است.یعنی ادامه تولیددر زمانی که مشتری برای محصول تولیدی وجود نداشته باشد . نتایج حاصل از این امر عبارتند از 1.وجود تولید مازاد در شرکت 2.تولید محصول بدون در نظر گرفتن نیازمندیهای مشتری
انتظار : که به معنی صف بندی نیز میباشد .این شرایطی است در زمانی اتفاق میفتد که فعالیت ایستگاه های اولیه به موقع انجام نشده و به همین دلیل افرادی که در ایستگاه های بعدی هستند بیکار میمانند .در چنین حالتی پرسنل ایستگاه کاری بعدی یا مجبور به انجام کارهایی می شوند که ارزش افزوده ای ایجاد نمیکنند یا بدتر از آن این که کارهایی انجام میدهند که منجر به تولید مازاد شود .
حمل و نقل :این آیتم شامل نقل و انتقال غیرضروری مواد می شود مانند انتقال موجودی حین فرآیند از یک ایستگاه به ایستگاه دیگر .به 2 دلیل بایستی حمل و نقل را به حداقل رساند.1.این عمل زمان فرایند را اضافه میکند بدون این که ارزش افزوده ای به وجود آورد.و2.اقلام ممکن است در حین عملیات حمل و نقل آسیب ببینند.
فرایند مازاد: این آیتم فعالیت های مازاد مانند دوباره کاری،اجرای مجدد یک فرآیند ،حمل و نقل و اقذامات مرتبط با انبارکردن مواد و قطعات را شامل می شود که معمولا به دلیل وجود ایرادات در محصول ،تولید مازاد و همچنین حجم بسیار کم و یا زیاد موجودی اتفاق می افتد. مثال دیگر در این زمینه هنگامی است که یکی از پرسنل بخش فروش باید آن دسته اطلاعات مشتری را که بایستی قبلا توسط پرسنل سایر قسمت ها جمع آوری میشده را گردآوری نماید.اثربخشی یک فرآیند هنگامی به حداکثر خواهد رسید که فعالیت در اولین بار به صورت صحیح انجام شود و از انجام دوباره کاری ها و اصلاح ایرادات جلوگیری به عمل آید .
موجودی مازاد: این بخش شامل آن دسته از موجودی هاست که به صورت مستقیم برای انجام سفارش جاری مشتری استفاده نمی شوند.این اقلام شامل مواد خام ،موجودی حین فرآیند و کالاهای ساخته شده هستند. انبارکردن موجودی مازاد بدین معناست که سازمان بایستی تا زمان دریافت سفارش خرید برای آن مورد بخصوص محلی را برای ذخیره کردن آن تخصیص دهد. موجودی های مازاد همچنین آن دسته از اقلامی که بایستی برای مشتریان ارسال شوند ولی هنوز ارسال نشده اند و تجهیزات یدکی که هیچگاه مورد استفاده قرار نمیگیرند را هم شامل میشوند .
حرکت و جابه جایی :منظور از این آیتم،اجرای فعالیت هایی است که با هدف رفع مشکلاتی از قبیل چیدمان نامناسب،ایرادات محصول تعریف مجدد فرآیندها تولید مازاد و نامتناسب بودن موجودی ها انجام می شود.حرکت و جابه جایی ها نیز مانند حمل و نقل زمانبر بوده و ارزش افزوده ای ایجاد نمی نماید . مثالی که می توان در این خصوص ارائه داد : کارگری است که برای استفاده از ابزارهای مورد نیازش بایستی به دور خود بچرخد و این ابزار و مواد در محل مناسبی قرار ندارند .
ایرادات: بدین معنی که محصول و یا بخشی از خدمت ارائه شده به مشتری به نحوی است که قادر به جلب رضایت وی نبوده و لذا مشتری اظهار نارضایتی می نماید . نتایجی که از این ایرادات حاصل می شود . عبارتند از هزینه های پنهان ،عودت محصولات فروش رفته ،مشاجرات داخلی سازمان و در نهایت کاهش حجم فروش . فرآیندهای ستادی نیز می توانند با انجام برخی فعالیت ها از قبیل ثبت اطلاعات اشتباه در فرم های جاری با ایرادات مواجه شوند .
چگونه میتوان اتلاف ها را حذف کرد؟
1.پس از شناسایی یک محصول و یا عملیات ناکارا تیمی را با هدف کاهش اتلاف ها تشکیل دهید
2.فرآیندهایی که عملکرد ضعیفی داشته و یا نیاز به انجام اقدامات اصلاحی دارند را مشخص نمائید . در صورت اطمینان از انتخاب صحیح ،فعالیت دارای کمترین خروجی را به عنوان نقطه شروع عملیات انتخاب کنید . .
3.یک نقشه جریان ارزش برای فعالیتی که تحت بررسی است تهیه نمایید
4.نقشه جریان ارزش را مرور کنید تا محدوده ،حجمو میزان تکرار هفت نوع اتلاف داده شده برای فعالیت مورد نظر را تعیین نمائید .
5.شاخص هائی را برای تعیین حجم و میزان تکرار مجموعه اتلاف های این فعالیت تعریف نمائید.
6.گام های حل مساله را با استفاده از اصول ناب و به منظور کاهش و یا حذف اتلاف ها آغاز نمائید.
7.به منظور حصول اطمینان از روند کاهش اتلاف ها شاخص های تعیین شده را به صورت دوره ای مرور کنید .
8.این فرآیند برای سایر فعالیت هائی که بهره وری پایینی دارند تکرار شود .
هدف سوم و چهارم را در مقاله بعد بررسی خواهیم نمود .
Podcast: Play in new window | Download
