با مفاهیم پایه حسابداری آشنا شوید (بخش سوم) +(به همراه فایل صوتی)

حسابداری هم زمان با تولد بشر پدید آمده و شکل گرفته است و به اندازه تاریخ بشریت قدمت دارد. این قدمت باعث شده تا مفاهیم پایه حسابداری نیز بسیار باشند. این روزها نیاز هر کسب و کاری، بدون توجه به اندازه و حجم کار و قدمت آن، به این علم کاملا مشهود است.

فهرست مطالب

برای انجام هر کار تخصصی، نیاز است که متخصص آن حوزه، مفاهیم پایه مربوط به آن را کامل بدانند و به آن‌ها مسلط باشند تا بتواند به صورت هدفمند کارها را پیش ببرد و به هدف نهایی برساند. هر حسابداری برای شروع کار نیاز دارد که مفاهیم اصلی و پایه حسابداری را بداند و باید با این مفاهیم آشنا باشد و جزئیات و مترها و معیارهای این کار را بداند.

مفاهیم اصلی حسابداری شامل یک سری مفروضات، اصول، خصوصیات اطلاعات مالی و اصول محدود کننده است.

در دو بخش قبلی مقالات آشنایی با مفاهیم پایه حسابداری، با دارایی، بدهی و درآمد که از مفاهیم پایه حسابداری هستند، آشنا شدیم و جزئیات این دو تعریف را دیدیم. در این مقاله نیز قرار است با سرمایه که یکی از اجزای اصلی هر کسب و کار و نماد اعتبار آن است، آشنا شویم.

فایل صوتی مقاله را در زیر میتوانید گوش کنید.

 

به طور کلی مفاهیم پایه حسابداری عناوین زیر هستند:

• دارایی
• بدهی
• سرمایه
• درآمد
• هزینه
• برداشت

در این بخش درباره سرمایه و انواع آن در کسب و کارها بیش‌تر خواهیم دانست و جزئیات آن را می‌شناسیم. 

• سرمایه

مبلغ سرمایه‌گذاری مالک یا مالکان یک شرکت، اعم از سرمایه نقدی یا غیرنقدی است که به عنوان سرمایه در شرکت وارد می‌کنند. حقی که سرمایه‌گذاران و مالکان کسب و کار به دارایی‌های شرکت دارند را سرمایه می‌نامند. میزان سرمایه شرکت برابر با میزان دارایی‌ها بعد از کسر بدهی‌های آن شرکت است.

سرمایه یکی از مهم‌ترین فاکتورهای تجارت به حساب می‌آید چرا که در پی سرمایه و داشتن آن، شرکت می‌تواند عملیات مورد نظر خود را برای کسب منفعت به درستی انجام دهد؛ به همین خاطر سرمایه را می‌توان وسیله جذب و جلب منفعت دانست و یکی از معیارهای اعتبار و اهمیت هر کسب و کار را سرمایه نامید.

در حسابداری حداکثری برای میزان سرمایه یک شرکت تجاری تعیین نشده و سقف این میزان سرمایه محدود نیست. در قوانین حسابداری شرکتی، میزان سرمایه شرکت‌های سهامی عام نباید از 5 میلیون ریال و حداقل سرمایه در شرکت‌های سهامی خاص از 1 میلیون ریال نمی‌تواند کم‌تر باشد. این میزان حداقلی سرمایه صرفا برای زمان تشکیل کسب و کار نیست و در حین کار نیز نمی‌تواند سرمایه شرکت از این میزان کم‌تر شود، اگر در هر زمانی این سرمایه کم‌تر از میزان تعیین شده باشد، یا باید طی یک سال مالی به شرکت سرمایه تزریق شود یا شرکت منحل خواهد شد.

• سرمایه شرکت سهامی

به طور کلی سرمایه یک شهرکت سهامی برابر است با جمع قیمت اسمی آن شرکت. کل سرمایه شرکت به طور مساوی بین سهام‌ها قسمت خواهد شد و هر یک از شرکا، به نسبت تعداد سهم، از این سرمایه سهم خواهند داشت.

سرمایه‌های شرکت‌های سهامی به دو دسته تقسیم می‌شوند،

• سرمایه‌های پرداخت شده
• سرمایه‌های تعهد شده

هر یک از این سرمایه‌های تعاریف خود و قوانین مربوط به خود را دارند که در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد:

• سرمایه‌های پرداخت شده

طبق قانون می‌بایست حداقل 35درصد سرمایه مورد نیاز برای تشکیل شرکت‌های سهامی، در زمان تشکیل از سوی دارندگان سهام به صورت نقدی پرداخت شود. باقی‌مانده حداقل میزان سرمایه می‌تواند صرفا تعهد شود. این موضوع و قانون در شرکت‌هایی که همه سرمایه در ابتدا و شروع کار نیاز نیست، موجب تسریع و کمک به تشکیل کسب و کار می‌کند.

• سرمایه‌های تعهد شده

به جز 35 درصد سرمایه که می‌بایست در ابتدای کار در صندوق و حساب شرکت موجود باشد، بقیه این مبلغ صرفا می‌تواند تعهد شود. مدت تعهد برای پرداخت این میزان از سرمایه از سوی دارندگان سهام شرکت نباید بیش از 5 سال باشد. البته هر زمان که سرمایه نقد اولیه شرکت نیز تمام شود می‌بایست باقی سرمایه تامین شود.

انواع سرمایه:

• سرمایه نقدی

در اغلب شرکت‌های سهامی سرمایه نقدی همان وجه نقد است که از سوی سرمایه‌گذاران و سهام‌داران شرکت آورده می‌شود.

• سرمایه غیرنقدی

سرمایه غیرنقدی شامل اموال یا امتیاز کاری دارای ارزش است که هر یک از شرکا در قبال قیمتی مشخص و سهامی که خریداری می‌کنند، در اختیار شرکت قرار می‌دهند و جزو سرمایه شرکت محسوب می‌شود.

• سرمایه احتیاطی یا اندوخته قانونی

این نوع از سرمایه که به میزان صدی پنج از صد خالص شرکت است، برای مواقعی که شرکت دچار زیان شود، از سوی قانون تجارت پیش‌بینی شده است. این اندوخته در حساب مخصوصی که مربوط به خود شرکت است، ذخیره خواهد شد. هیئت مدیره ملزم است تا زمانی که این اندوخته با یک دهم سرمایه اصلی شرکت مساوی شود، این اندوخته قانونی را داشته باشد. اندوخته قانونی از موارد لازم و ضروری برای هر شرکتی است، چرا که اگر زیانی به شرکت وارد شود، برای جبران این خسارت از اندوخته قانونی استفاده خواهد شد.

• سرمایه ثابت

بخشی از سرمایه که به شکل وسایل تولید، ابزار کار یا مواد خام استفاده می‌شوند، سرمایه ثابت نامیده می‌شود. سرمایه ثابت ارزشی از خود به محصول اضافه نمی‌کند. سرمایه ثابت هر شرکت به دو گروه سرمایه سیار و سرمایه مستقر تقسیم و شناخته می‌شود:

• سرمایه سیار

سرمایه سیار به نوعی از سرمایه گفته می‌شود که در فرآیند کار کسب و کار، استفاده می‌شوند. به عنوان مثال مواد اولیه‌ای که در جریان تولید استفاده می‌شوند جزو سرمایه‌های سیار به حساب می‌آیند.

• سرمایه مستقر

سرمایه مستقر به نسبت سرمایه‌های سیار، عمری طولانی‌تر دارند و در فرآیند تولید از بین نمی‌روند و پایدار باقی می‌مانند. ماشین‌آلات ساخت و اداری، ساختمان و امثال این‌ها جزو سرمایه‌های مستقر یک کسب و کار به شمار می‌روند.

• سرمایه متغیر

بخشی از سرمایه که از ترکیب و تلفیق نیروی کار و سرمایه ثابت به دست می‌آید، سرمایه متغیر گفته می‌شود.

• سرمایه سهمی

همه سرمایه یک کسب و کار تجاری که از طریق خرید به دست می‌آید را سرمایه سهمی می‌نامند. سرمایه سهمی از طریق خرید سهام جدیدالانتشار یک شرکت توسط سرمایه‌گذاران، افزوده می‌شود. البته این سهام نرخ سود تضمین شده‌ای ندارد و صرفا خریداران این سهام در سود سهیم خواهند شد. بنگاه‌ها می‌توانند با قبول مقدار بیش‌تری سرمایه سهمی و استقبال از سهامداران جدیدی که تمایل به این قبیل سرمایه‌گذاری دارند، پول بیش‌تری جمع‌آوری کنند. سرمایه سهمی معمولاً با پیدایش یک فعالیت جدید اقتصادی یا گرایش فعالیت‌های اقتصادی موجود همراه است.

• سرمایه در گردش

سرمایه در گردش سرمایه‌ای است که از منابع دارایی‌های جاری بلندمدت که قبلا با آن آشنا شده‌ایم، تامین می‌شود. سرمایه در گردش ناخالص از کل دارایی‌های جاری و سرمایه در گردش خالص به صورت مازاد دارایی جاری بر بدهی جاری تشکیل می‌شود. میزان سرمایه در گردش شاخصی برای تشخیص درجه نقدینگی و عدم اعسار یک شرکت ا

Podcast: Play in new window | Download