از آنجا که حسابداران اطلاعات مالی را نگه میدارند یا سازمان میدهند، افراد و مشاغل اغلب آن ها را برای کمک به اظهارنامه مالیاتی، صورتهای مالی یا توافقهای وام استخدام میکنند. هم حسابدار تازه کار و هم حسابدار حرفهای الزاماتی برای آموزش، تجربه و گواهینامه دارند. اگر علاقهمند به حسابدار شدن هستید، ممکن است لازم باشد تصمیم بگیرید که دورههای آموزش حسابداری تخصصی را گذرانده و دریافت مجوز حسابداری حرفهای را برای مسیر شغلی خود دنبال کنید. در این مقاله تفاوتهای بین یک حسابدار تازه کار و یک حسابدار حرفهای رسمی بیان شده است.
فایل صوتی مقاله را در زیر میتوانید گوش کنید.
حسابدار حرفهای کیست؟
حسابدار حرفهای فردی است که اسناد مالی و مالیاتی را بازرسی و نگهداری میکند. ممکن است معاملات مالی را ضبط کند، روندها را شناسایی کرده و دادهها را برای ایجاد گزارش سازماندهی کند. مدیریت امور مالی، ارتباط ذینفعان، سرمایه گذاران و کارمندان امور مالی و حسابداری را بر عهده دارند و حتی ممکن است یک حسابدار حرفهای درون سازمان وظایفی خارج از حوزه حسابداری را هم بر عهده داشته باشد. اگر میخواهید حسابدار شوید، انواع مختلفی از گواهینامههای حسابداری در سطوح مختلف تخصص وجود دارد که میتوانید دریافت کنید.
در مسیر توسعه و کسب مهارت شغلی، حسابداران باید توانمندیهای مختلفی را کسب کنند تا بتوانند به درجه حرفهای حسابداری برسند. در این مقاله برخی تفاوتهای بین یک حسابدار تازه کار و حسابدار حرفهای ذکر شده است.
صلاحیتهای شخصی حسابدار تازه کار و حرفهای
بجز صلاحیتهای عمومیکه هم برای حسابداران تازه کار و هم برای متخصصان ضروری است نظیر روابط عمومیخوب، خلاقیت، رازداری، و سختکوشی، اغلب حسابداران ادعا میکنند که شور و شوق و نگرش مثبت یک ویژگی شخصی مهم برای یک حسابدار تازه کار است. چون برای ورود به این حرفه به کارهای سخت زیادی نیاز است، احساس شور و اشتیاق و نگرش مثبت عاملی است که یک حسابدار تازه کار را برای کسب مهارتهای لازم و پیشرفت شغلی یاری میدهد.
در مقابل متخصصان خبره بر اساس اطلاعات و زمینههای سازمان دهی نشده در مدیریت تغییرات کار میکنند. صلاحیت شخصی اصلی که اغلب افراد اذعان دارند لازمه کار حسابداران حرفهای است، مربوط به استقلال است. این چیزی فراتر از آنچه در تصمیم گیری عینی ضروری به نظر میرسد، استقلال اندیشه و کلی نگری است. و از نظر نحوه عملکرد، آن ها افرادی مستقل هستند. متخصصان خبره باید از مسائل اصلی حرفهای و از دانش و بینش وسیعی برخوردار باشند تا به یک چشم انداز استراتژیک جامع از مسائل دست یابند. این ویژگی مجموعه مهارتهای بسیار متفاوتی را میطلبد.
مطالعات نشان داده حتی در مواردی که حسابداران تازه کار دانش کافی برای انجام یک کار یا تصمیم گیری خاص را داشته باشند نحوه برخوردشان با مسأله با حسابداران حرفهای متفاوت است. برای مثال در تصمیم گیریها هم حسابداران تازه کار و هم حسابداران حرفهای از اعداد و ارقام و اطلاعات استفاده میکنند اما در مرحله استدلال برای ارزیابیهای مالی، تازه کارها هر مسأله را به طور مجزا بررسی و تحلیل میکنند و بر پایه محاسبات و استفاده دقیق از اطلاعات و آمار و ارقام شروع به تحلیل آن موضوع خاص میکنند که این کار نتایج دقیقی را با صرف وقت زیاد بدست میآورد.
اما حسابداران حرفهای در مرحله استدلال برای ارزیابی یا تصمیم گیری مالی علاوه بر استفاده از اعداد و ارقام خلاصهای از قوانین و شرایط نمونه مسائل مشابه را در نظر دارند که به آن ها یک دید کلی از وضعیت و شرایط هر مسأله خاص جدید میدهد. حسابداران حرفهای بر اساس این اطلاعات و تجربیات گذشته خود و در نظر گرفتن اطلاعات و شرایط مسأله جدید با سرعت و راحتی بیشتری تحلیل و تصمیم گیری میکنند.
حسابدار حرفهای چه خصوصیات اجتماعی را فرا میگیرد
یک حسابدار تازه کار باید توانایی کار در یک تیم را داشته باشد و بتواند صلاحیتها و قابلیتهای شخصیش را درون یک تیم بروز دهد و به کار بگیرد. کسب مهارت و شایستگی اجتماعی به طور عمده در شرکتهای حسابداری که آموزش حسابداری هم به تازه کارها ارائه میکنند اتفاق میافتد، همه چیز به صورت تخصصی انجام میشود و حسابداران تازه کار قابلیتهای لازم را به تدریج و در حین کار فرا میگیرند.
بر خلاف تازه کارها، حسابداران حرفهای باید توانمندی مدیریت یک گروه تخصصی را داشته باشند. آن ها باید روابط کاری مؤثر را در سازمان و با ذینفعان خارجی مدیریت کنند. در شرکتهای حسابداری حرفهای، ذینفعان خارجی شامل بدنه حرفهای شرکت و مشتریان میباشند، مدیریت این روابط بسیار مهم است. حسابدار حرفهای باید بتواند بر تک تک ذینفعان تأثیر گذاری داشته باشد. توانایی تأثیر گذاربودن بر دیگران برای مدیریت یک تیم بزرگ، تخصصی بسیار اهمیت دارد.
آموزش حسابداری برای مبتدیان و متخصصان
هر شخصی که دورههای مقدماتی آموزش حسابداری را گذرانده باشد میتواند به عنوان یک حسابدار تازه کار شروع به انجام امور حسابداری یک کسب و کار کند. حسابداران تازه کار بجز دوره مقدماتی آموزش حسابداری که طی سه سال کامل میشود و مجموعهای از امتحانات رسمی به هیج مدرک بیشتری در زمینه حسابداری نیاز ندارند و به صرف داشتن اطلاعات مورد نیاز انجام امور مالی و حسابداری و بدون نیاز به تجربه یا گذراندن آزمونهای رسمی بیشتر میتوانند به عنوان یک حسابدار تازه کار شروع به فعالیت کنند. اما مسأله در مورد یک حسابدار حرفهای به طور کامل متفاوت است.
یک حسابدار رسمی برای اینکه بتواند به یک حسابدار حرفهای تبدیل شود باید آموزشهای مختلفی دیده باشد و درجاتی از دانش و مهارت را کسب کند. فرد پس از آشنایی با حسابداری و ورود به دنیای حسابداران تازه کار، باید دوره تخصصی آموزش حسابداری را بگذراند و کسب مهارت کند تا به درجهای از دانش و قابلیت برسد که به عنوان حسابدار شایسته شناخته شود. پس از دورههای کارشناسی و کارشناسی ارشد و کسب شایستگی با تحصیلات رسمی و کسب مهارت بیشتر، حسابداران شایسته میتوانند درجه حسابداری تخصصی بگیرند. پس از گذراندن همه این مراحل، یک حسابدار هنوز باید برای حرفهای شدن نیاز به تحصیلات بیشتری دارد و با کسب دانش و تجربه بیشتر و گذراندن آزمونهای رسمی بتواند به درجه حسابدار حرفهای برسد.
تجربیات مورد نیاز یک حسابدار تازه کار برای حرفهای شدن
صلاحیت مهارتی برای حسابدار تازه کار از طریق آموزش معلم و شاگردی با پیوستن به شرکتهای حسابداری انجام میشود و با آزمون رسمی در داخل تیم حرفهای ارزیابی میشود. آن ها به حسابداران تازه کار نیاز دارند تا با وجود آشناییشان با اصول، دانش و فنون فنی مبتنی بر این رشته وظایف معمولی و ساده را تحت نظارت انجام دهند. وظایف ساده، کم خطر و تا حدودی روتین مربوط به مشتری، تحت نظارت و راهنمایی کارمندان ارشد به عهده حسابداران تازه کار گذاشته میشود و آن ها به مرور با کسب مهارت و ادامه تحصیلات در حوزه کاری خود استقلال بیشتری مییابند.
در اکثر شرکتهای حرفهای، حسابداران اغلب در دو بخش حسابرسی یا امور مالیاتی و در یک حوزه تخصصی، آموزش حسابداری میبینند، به عنوان مثال: خدمات مالی، تولید، خرده فروشی (ممکن است آموزشهای بیشتری هم وجود داشته باشد). حسابداران تازه کار به مرور و با کسب مهارت و دانش بیشتر از کار با نظارت کامل یک ارشد به سوی استقلال بیشتر پیش میروند تا در سطوح تخصصی، حسابداران حرفهای به مرحلهای میرسند که قابلیت نظارت و مدیریت تیم حسابداری را پیدا میکنند.
مسئولیتهای اصلی یک حسابدار حرفهای طیف گستردهای را شامل میشود از جمله: حفظ مسئولیتهای کلی در رابطه با مشتری، توسعه شرکت، رهبری و مدیریت پرسنل خود در شرکت. خارج از حیطه حسابداری، حسابداران حرفهای عملکردهای قابل توجهی را در درون سازمانهای خود دارند، به عنوان مثال مدیر مالی، رئیس ارشد امور مالی، مدیر عامل دپارتمان که مسئولیتهای اصلی شامل رهبری کلی امور مالی است. برقراری ارتباط با حسابرسان خارجی و سایر مشاوران حرفهای؛ ارتباط با هیئت مدیره، ارتباط با ارائه دهندگان سهام و نظارت بر جنبههای مالی تصمیمات عملیاتی.
بنابراین، حسابداران حرفهای مسئولیت اساسی و استقلال قابل توجهی دارند. هم بر کار خودشان و هم تعداد قابل توجهی از افراد دیگر نظارت دارند. آن ها توجه دارند که باید اطمینان حاصل شود که هم آن ها و هم سایر افراد در مسئولیت خود از صلاحیت مناسب برخوردار باشند. آن ها احساس اعتماد به نفس و خودکارآمدی دارند که میتوانند با هر مسئلهای مقابله کنند.
مهارتهای جنبی مورد نیاز
علاوه بر دانش حسابداری یک حسابدار برای موفقیت در کارش باید مجموعهای از مهارتهای مرتبط با کارش که در حالت کلی مستقیم به علم حسابداری مربوط نیست را نیز بداند. حسابداران تازه کار نیاز دارند با مهارتهای عمومیکار با کامپیوتر آشنا باشند و همچنین با کار با اینترنت را بدانند. چون اکثر برنامههای حسابداری از کامپیوتر یا اینترنت استفاده میکنند. یادگیری نرم افزار اکسل هم به دلیل کاربرد وسیع آن در حسابداری، از ضروریات امروزی محسوب میشود. اطلاعات عمومی نسبت به قوانین هم از ملزومات حسابداری است.
اما برای یک حسابدار حرفهای این سطح از مهارت جوابگوی نیازهای کاری نیست. پیش از هر چیز یک حسابدار حرفهای باید بتواند خود را با تغییر شرایط وفق دهد. حسابدار حرفهای باید توانایی بالایی در خودآموزی داشته باشد و بتواند بر حسب تغییرات مختلف خود را به روز نگه دارد. چون اغلب مسئولیتهای مدیریتی در حوزههای بسیار تخصصی به عهده حسابداران حرفهای است باید در صنعت یا شاخه کاری که حسابداری آن را بر عهده دارند از اطلاعات خوبی برخوردار باشند و ارتباط و تأثیر گذاری بر افراد متخصص را داشته باشند بنابراین این حسابداران بر حسب صنعتی که در آن کار میکنند به مهارتهای تخصصی متفاوتی نیاز خواهند داشت.
برای مثال کسانی که در حوزه حسابداری پزشکی قانونی کار میکنند باید به جزئیات توجه زیادی داشته باشند، مهارت مصاحبه با افراد تحت شرایط ناگوار را داشته باشند. قدرت تحلیل زیادی داشته باشند و بتوانند مسائل پیچیده را به سادگی برای عموم بیان کنند چون باید در شرایط متنوع و با افراد تحت فشار یا ناراحت کار کنند، از شواهد و مدارک کوچک بتوانند احتمال وقوع جرمهای مختلف را بسنجند و آن را مشخص کنند و گاهی مسائل را در دادگاه شهادت دهند.
کلام آخر
چه حسابدار تازه کار باشید و چه حسابدار حرفهای باید انبوهی از کارها را انجام دهید، با قوانین زیادی آشنایی داشته باشید، صبور، صادق و رازدار باشید و از توانایی ارتباطی خوبی برخوردار باشید تا بتوانید در کار خود موفقیت کسب کنید. و همه این ها بدون علاقه به حسابداری ممکن نیست. البته امروزه با وجود انواع نرم افزارهای حسابداری که هم در آموزش حسابداری و هم در تجارت حسابداران را یاری می دهند، کار در این حوزه کمی سادهتر شده است. نرم افزرا حسابداری محک انواع نرم افزارهای حسابداری ساده و تخصصی را با قابلیتهای مختلف ارائه کرده است. نرم افزارهای تخصصی ما ویژه حسابداران حرفهای است و انواع ساده حتی برای مبتدیان هم به راحتی قابل استفاده است. برای اطلاع بیشتر از محصولات نرم افزرا حسابداری محک اینجا را کلیک کنید.
منابع
مرجع اول
https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09639284.2019.1682628
مرجع دوم
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/0361368284900163
مرجع سوم
مرجع چهارم
https://pdfs.semanticscholar.org/5b37/627f0de739691c1385c941d1863548e1716d.pdf
مرجع پنجم
Podcast: Play in new window | Download