مقدمه
فضا و اتمسفر حاکم بر یک فروشگاه رابطه مستقیمی با میزان خرید مشتریان دارد. زمانی که فروشندگان شما نشاط و سرزندگی کافی برای برخورد و ارتباط با مشتریان را نداشته باشند، نمی‌توانند به درستی مشتری را به خرید ترغیب کنند. پس ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه نه تنها منجر به خوشحال‌تر شدن فروشندگان می‌شود، بلکه به شما کمک می‌کند تا بتوانید به سقف فروشی که مورد نظرتان است، دست پیدا کنید.
فهرست مطالب
چرا انگیزه بخشی به فروشندگان از اهمیت استراتژیکی برخوردار است؟
مشتریان وفادار
امروزه با وجود تنوع بیش از حد در تولید و فروش، افراد صرفا به خاطر این که شما کالای باکیفیتی می‌فروشید، به مشتری شما تبدیل نمی‌شوند. بلکه آن چیزی که بیش از همه اهمیت دارد، تجربه مشتری از خرید است. اگر فرایند خرید از فروشگاه شما برای افراد به تجربه‌ای لذت‌بخش و دوست‌داشتنی تبدیل شود، آنگاه آن ها به مشتریانی دائمی و وفادار برای شما تبدیل می‌شوند.
کارکنان سرزنده و خوشحال، قطعه مهمی در پازل تجربه رضایت‌بخش مشتری محسوب می‌شوند.
کاهش هزینه‌های منابع انسانی
استخدام و آغاز به کار یک فروشنده جدید، فرآیندی نسبتا هزینه‌بر است که می‌تواند منابع با ارزشی مثل زمان را از کسب‌وکار شما به خود اختصاص دهد. به همین دلیل مدیران موفق عموما به دنبال همکاری طولانی‌مدت با کارکنان خود هستند تا مجبور نشوند در فواصل زمانی کوتاهی مجبور به استخدام نیروهای جدید شوند. ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه، مهم‌ترین اقدامی است که باید توسط شما برای حفظ منابع انسانی کسب‌وکارتان صورت بگیرد.
در ادامه به راهکارهایی ساده و در عین حال کاربردی برای انگیزه بخشی به فروشندگان می‌پردازیم.
راهکارهای ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه
1. از یکنواختی فاصله بگیرید
هیچ چیزی بیشتر از یکنواختی نمی‌تواند انگیزه و نشاط را در وجود کارکنان شما از بین ببرد. روزهای تکراری شبیه به هم فضایی رخوت‌انگیز و کسل‌کننده بر فروشگاه شما حاکم می‌کند که این جو ناخوشایند به مشتریان شما نیز منتقل می‌شود.
می‌توانید با برنامه‌هایی ساده و کم‌هزینه این یکنواختی را از بین ببرید. مثلا یک روز در هفته برنامه صبحانه دسته‌جمعی با کارکنان خود داشته باشید؛ در طول روز خوراکی‌های قندی مثل شکلات در دسترس کارکنان قرار دهید و چالش‌هایی طراحی کنید که هم باعث سرگرمی شوند و هم روحیه کار تیمی و حل مسئله را در کارکنان تقویت کنند. مثلا چالش متفاوت‌ترین ایده برای چیدمان ویترین فروشگاه می‌تواند منجر به خلق ایده‌های جدید و ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه شما شود.
۲. سیستم پاداش‌دهی طراحی کنید
وقتی صحبت از ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه یا هر کسب‌وکار دیگری به میان می‌آید، معمولا افزایش حقوق اولین چیزی‌ست که به ذهن اکثر افراد خطور می‌کند. اما به دلیل شرایط نامناسب مالی شاید شما نتوانید از پس هزینه‌های این چنینی بربیایید. از طرف دیگر طبق تجربیات موفق‌ترین مدیران دنیا، حقوق مناسب الزاما منجر به انگیزه بخشی به فروشندگان نمی‌شود.
راه‌حل مناسب، طراحی سازوکاری برای پاداش‌دهی به کارمندان است. زمانی که کارکنان متوجه بشوند که می‌توانند با انجام کارهایی نظیر ارائه راه‌حل برای یک مشکل، یا ارتقای کیفیت کارها از سایر همکاران خود متمایز شوند و پاداش بگیرند، انگیزه بیشتری برای کار پیدا می‌کنند. نکته مهم این است که باید فاکتورهای شما برای پاداش‌دهی به کارکنان کاملا مشخص باشد تا افراد بتوانند در فضایی شفاف و عادلانه به رقابت بپردازند.
لازم نیست تمام پاداش‌ها نقدی باشند، گاهی یک روز مرخصی نیز می‌تواند برای ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه کافی باشد.
۳. ایده‌ها را با آغوش باز بپذیرید
گاهی برای ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه لازم نیست اقدامات خاص و پیچیده انجام دهید. همین که به آن ها اجازه دهید افکار و ایده‌های خود را با شما مطرح کنند، یک گام بسیار مؤثر در افزایش روحیه افراد خود برداشته‌اید.
توجه داشته باشید که قرار نیست هر ایده‌ای حتما به عمل منجر شود یا کارایی خاصی داشته باشد؛ پس زمانی که کارکنان از افکار خود با شما سخن می‌گویند، به دنبال رد یا تأیید نباشید. گوش شنوا داشته باشید، از آن ها به خاطر ایده‌هایشان تشکر کنید و سعی کنید تمام ایده‌ها را به صورت مکتوب جمع‌آوری کنید و در فرصتی مناسب آن ها را بررسی کنید. زیرا زاویه دید کارمندان با مدیران متفاوت است و چون آن ها بیشتر درگیر امور اجرایی هستند، می‌توانند ظرایفی را ببینند که از دید شما پنهان است. برگزاری جلسات طوفان فکری در ماه و با حضور تمام کارمندان نیز می‌تواند مفید باشد. با این کار هم به آن ها نشان می‌دهید که برای شما اهمیت دارند و هم این که از توانایی حل مسئله و مشکلات برخوردارند.
۴. حمایت کنید
تجربه کافی برای یک فروشنده از مهم‌ترین ضرورت‌هاست. اما در نظر داشته باشید که تجربه به راحتی و بدون هزینه به دست نمی‌آید. کارمندان شما ممکن است بارها دچار اشتباهاتی شوند که حتی به شما ضرر برسانند. در این حالت شما باید به جای برخوردهای خشن یا عتاب‌آمیز، با کارمند خود در یک فضای دوستانه و آرام صحبت کنید و برای جبران اشتباه به او کمک کنید. به این ترتیب می‌توانید کارکنانی داشته باشید که به مرور در کار به تجربه و تبحر برسند و به خاطر حمایت شما، با انگیزه و شوق بیشتری به کار خود ادامه دهند.
همچنین شما باید به عنوان رهبر تیم خود، احوالات کارکنان را زیر نظر داشته باشید و زمانی که متوجه شدید خارج از کار با مشکلاتی دست و پنجه نرم می‌کنند، به اندازه توان خود از آن ها حمایت کنید. حتی اگر حمایت شما در حد یک گفتگوی چند دقیقه‌ای باشد، می‌تواند به طور اعجاب‌انگیزی در ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه خود موفق عمل کنید.
۵. به کارمندان اجازه رشد دهید
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای رضایت شغلی، امکان رشد و ارتقا در کار است. اگر کارکنان شما به چنین حسی دچار شوند که در حال دویدن روی یک تردمیل هستند و با وجود تلاش زیادی که می‌کنند هرگز به جایی نمی‌رسند، به کارمندانی بی‌انگیزه تبدیل می‌شوند که فقط به فکر رفع مسئولیت هستند و رشد و ارتقای کسب‌وکار شما برایشان ارزشی نخواهد داشت.
برای ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه کافیست جلوی رشد آن ها را نگیرید. اجازه بدهید از توانایی‌های مختلفی که دارند در کار استفاده کنند. اگر به آموزش نیاز دارند، منابع آموزشی کافی در اختیارشان قرار دهید. کمک کنید که بتوانند استعدادهای نامشکوف خود را دریابند و از آن ها استفاده کنند. همین طور برای افرادی که به رشد و توسعه فردی خود اهمیت می‌دهند، پاداش‌هایی را درنظر بگیرید که به انگیزه بخشی به سایر کارمندان نیز منجر شود.
دقت داشته باشید که کارمندی که در مسیر رشد قرار می‌گیرد، دیر یا زود به ارتقای سمت نیاز خواهد داشت. پس مسیر ارتقای شغلی را فراهم کنید و در فضایی شفاف و بدون ابهام برای همه کارمندان، شرایط و پیش‌نیازهای ارتقای سمت در مجموعه خود را مشخص کنید.
۶. از خودتان غافل نشوید
تا اینجا تمامی راهکارهایی که ارائه شدند، بر روی کارمندان شما تمرکز داشتند. در آخرین پیشنهاد، باید حتما به این موضوع اشاره کنیم که ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه بدون وجود یک مدیر یا رییس با انگیزه، امکان‌پذیر نخواهد بود. گاهی فشار زیاد کار می‌تواند منجر به افت روحیه شما شود. بهتر است برخی از روزها به مرخصی بروید و به کارمندان‌تان اعتماد کنید. مطمئن باشید آن ها می‌توانند از پس کارها برآیند. اعتماد شما می‌تواند منجر به انگیزه بخشی به فروشندگان شما باشد و هم این که یک روز بدون دغدغه و پر از آرامش را برای شما فراهم می‌کند. پس از این بازی برنده-برنده نهایت استفاده را داشته باشید!
سخن آخر
بسیاری از مدیران و صاحبان فروشگاه‌ها، کارمندان خود را چیزی جز یک نیروی فیزیکی برای کار نمی‌دانند و به همین دلیل فضایی برده‌وار برای کار افراد خود ایجاد می‌کنند. انتخاب چنین راهبردی شاید بتواند در کوتاه‌مدت از نظر اقتصادی مزایایی داشته باشد، اما مطمئن باشید که در نهایت نمی‌تواند شما را به فروشگاه رویایی که در ذهن دارید برساند. کارمندان شما قبل از هر چیزی، انسان‌هایی هستند که نیاز به توجه، مراقبت و انگیزه دارند تا بتوانند بهترین بازدهی را داشته باشند. پس همین الان با انجام همین اقدامات ساده، پروژه ایجاد انگیزه در کارکنان فروشگاه خود را کلید بزنید!
