مقدّمه
تعیین اهداف (هدف چینی) خاص و قابل اندازه گیری می تواند راهی برای بهبود حرفه شما و دستیابی به موفقیت های بزرگ باشد و هم در زندگی شخصی و هم در زندگی کاری می تواند شما را به عالی ترین جایگاه برساند.
فهرست مطالب
شما می توانید برای ارتقاء سطح زندگی، خلاقیت، تحصیلات، جایگاه شغلی و سایر سرفصل های زندگی شخصی و کاری هدف گذاری نموده و متناسب با آن عمل کنید و لذت ببرید.
در این مقاله در صددیم به سؤالات زیر پاسخ دهیم:
- چگونه هدف چینی می تواند به پیشرفت شغلی شما کمک کند؟
- چه نوع اهدافی را می توانید (و حتی باید) تعیین کنید؟
- چگونه هدف چینی در راستای کارآفرینی انجام دهید؟
چرا هدف چینی مهم است؟
خیلی از ماها علاقه مندیم در زندگی پیشرفت کنیم و به جایگاه عالی دست پیدا کنیم. این حس بسیار خوبی است؛ منتهی برای تحقق آن به هدف چینی نیاز داریم. هدف چینی عملی بسیار مهم و راهبردی است؛ زیرا برای شما چارچوبی برای خلق اهداف تعیین می کند و مسیر امنی را برای انجام واقعی آن ها فراهم می کند.
در ابتدا باید دانست که دو نوع تعیین هدف وجود دارد: کوتاه مدت و بلند مدت
هدف چینی کوتاه مدت
اهداف کوتاه مدت اهداف فوری تری هستند که شما معمولاً برای رسیدن به اهداف بزرگتر و بلند مدت خود آن ها را تعیین می کنید. شما می توانید اهداف کوتاه مدت را به عنوان نقاط عطف در نظر بگیرید. اهداف کوتاه مدت معمولاً در یک بازه زمانی کوتاه (از چند روز گرفته تا چند ماه یا حتی یکی دو سال) محقق می شوند.
اگر بخواهیم برای هدف چینی کوتاه مدت مثال بزنیم مثال های زیر را بیان خواهیم کرد:
- شرکت در یک دوره ی آموزشی
- انجام یک پروژه ی کوچک
- ارتباط با دوستان و یا همکاران برای انجام پروژه ی بلند مدت مشترک
- سفرهای کوتاه اما ضروری
هدف چینی بلند مدت
اهداف بلند مدت معمولاً اهداف بزرگی هستند که می خواهید طی چندین سال به آن ها دست یابید. شما برای دستیابی به اهداف بلند مدت از چندین نقطه عطف استفاده خواهید کرد و اهداف کوتاه مدت را برای دستیابی به هدف بلند مدت مد نظر در طول مسیر تعیین می کنید. اهداف بلند مدت می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییر شغل
- ارتقاء سطح در شغل فعلی
- تکمیل یک پروژه طولانی و پیچیده
هدف چینی شخصی
تعیین اهداف زندگی شخصی به شما کمک می کند تا به دستاوردهای شخصی خود برسید. شما ممکن است اهداف شخصی را برای پیشبرد تعدادی از مقوله ها در زندگی خود مانند سرگرمی، بهداشت یا تحصیل تعیین کنید. تعیین اهداف شخصی می تواند به شما کمک کند تا در حرفه خود نیز به موفقیت برسید.
پیشبرد علایق خود با سرگرمی هایی که از آن ها لذت می برید یا مهارت هایی که می خواهید آن ها را بهبود ببخشید، می تواند به راحتی به زندگی حرفه ای شما منتقل شود و اهمیت این سرگرمی و آموزش ها زمانی مشخص می شود که شما بتوانید از این مهارت ها در شغل جدیدی که متقاضی آن هستید، استفاده کنید.
از طرفی صرف وقت در زندگی شخصی با توجه به آموزه های تعادل کار و زندگی، می تواند به کیفیت بیشتر حرفه شما کمک کند.
در اینجا چند نمونه از اهداف شخصی وجود دارد:
- پیشبرد سرگرمی ها مانند نواختن یک ساز موسیقی یا مهارت پیدا کردن در ورزش
- بهبود مهارت هایی مانند طراحی گرافیک یا سخنرانی در جمع
- افزایش دانش خود در مورد یک موضوع خاص
- تمرکز بر ایجاد یا بهبود روابط با دیگران
- اهداف مالی مانند پس انداز برای خریدی خاص
- اهداف بدنی مانند آمادگی جسمانی برای خلق اهدافی خاص
هدف چینی حرفه ای
هدف چینی حرفه ای می تواند به شما کمک کند تا برخی از کارها یا پروژه ها را انجام دهید و به اهداف شغلی خود برسید. اگر شرکت یا مدیر شما چارچوب خاصی برای تعیین اهداف شغلی شما ندارد، شما خودتان برای خود اهداف شغلی مشخّص کنید.
اگر دورکار هستید و در انتخاب شغل مستقل می باشید، کار شما راحت تر شده و هدف گذاری بلند مدت به بهترین شکل محقق خواهد شد. اهداف شغلی شما باید هم ناظر به شرایط فعلی شما بوده و هم بلند پروازی های شغلی شما را برطرف کند.
در اینجا چند نمونه از اهداف حرفه ای بیان شده است:
- ارتقاء به جایگاه خاص مدیریتی
- تکمیل یک پروژه بزرگ
- حل یک مسئله پیچیده
- بهبود مهارت های فنی خاص
- تغییر شغل
- دریافت جایزه خاص
چگونه هدف بچینیم؟
هدف گذاري به روش SMART یک قالب هدف‌گذاری است که احتمال رسیدن شما به هدفتان و موفقیتتان را افزایش می‌دهد.آن قدر در باره ی موضوع هدف گذاری صحبت شده است که شاید اغلب شما وقتی این بخش از مقاله را مطالعه می کنید، بگویید که:
«لطفاً مسائل تکراری را مطرح نکنید و درباره ی تنظیم اهداف با من حرف نزنید. من همه چیز را در مورد این موضوع می دانم، می دانم که اهداف باید با نگاه مثبت گرایانه طراحی شوند، باید آن ها را بنویسم و اولویت بندی شان کنم».
اما صبر کنید؛ می خواهم به شما هشداری بدهم!
مراقب باشید در دام کم اطلاعی قرار نگیرید. دام کم اطلاعی به مراتب خطرناک تر از بی اطلاعی است.
اگر شما در مورد موضوعی اطلاعی نداشته باشید با جستجو در کتاب ها و آموزشگاه ها و جستجو در اینترنت به مقصود خود می رسید و اطلاعات به دست می آورید.
اگر روشی را به خوبی نشناسید به نتیجه بخش نبودن آن عادت می کنید و طولی نمی کشد که کل روش کاملا فراموش می شود. هر روشی باید نکته به نکته رعایت شود و هر روز نکات آن تمرین شود تا در وجود شما نهادینه گردد.
قالب هدف‌گذاری SMART شما را یاری می‌کند تا اهداف خود را به گونه ای تعیین کنید که تردیدی دررسیدن به آن‌ها و موفقیت درراه رسیدن به اهداف خود نداشته باشید.
این قالب در 5 مرحله تعریف می شود که توضیح آن را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
1. هدف خود را تا حد ممکن واضح و روشن بیان کنید.
مثلاً به جای این که بگویید «من می خواهم در سخنرانی مهارت بیشتری کسب کنم» بگویید که «من می خواهم آمادگی سخنرانی برای جمع 40 تا 50 نفره را برای مدت زمان 10 تا 15 دقیقه کسب کنم». باید به قدری اهداف خود را شفاف بنویسید که دقیقاً بدانید چه می خواهید و حد و مرز خواسته ی شما چه قدر است.
2. برای اهداف خود اندازه های مشخص تعریف کنید.
برای خلق هر هدفی، نقاط عطفی وجود دارد که باید آن ها را به درستی شناخت و در چارچوب تعیین شده حرکت کرد؛ مثلاً اگر قرار است در آزمون تافل قبول شوید، باید مشخص کنید که چند صفحه از چه کتاب هایی را باید مطالعه کنید و شیوه مطالعه شما به چه شکل باید باشد؟! ترتیب مطالعاتی کتب چگونه ترتیبی است و چه سیاستی برای اجرای آن باید اتخاذ نمود؟!
3. بررسی کنید که آیا اهداف شما دست یافتنی هستند؟
شما باید بررسی کنید و ببینید هدفی که برای خود تعیین کرده اید، می توانید آن را به سرانجام مطلوب برسانید یا نه؟! مثلاً فرض کنید شما باید در روز 8 ساعت درس بخوانید و تنها 3 ساعت وقت دارید تا درآمد زایی کنید. آیا با 3 ساعت کار در روز می توانید درآمد 30 میلیونی در ماه داشته باشید یا نه؟!
خیلی اوقات دست یافتنی بودن اهداف نیازمند آموزش و تجربه است و ما زمانی می توانیم هدفی را برای خود دست یافتنی بدانیم که پیرامون آن کار آموزش دیده باشیم؛ لذا در تعیین هدف خود آموزش را هم در کنار این مسئله قرار می دهیم.
4. مطمئن شوید که اهداف شما واقعی است.
ممکن است بخواهید چیزی را به دست بیاورید؛ در حالی که خلق آن هدف اصلاً امکان ندارد! مثلاً می خواهید در عرض دو سال به فضا سفر کنید! چنین چیزی امکان پذیر نیست و جز اتلاف وقت چیزی برای شما نخواهد داشت.
در تعیین اهداف حتماً به واقعی بودن هدف توجه کنید تا دچار وهمیات نشوید.
در این جا باید تفاوت مورد سوم و چهارم را با هم بررسی کنیم؛ آن هم این که در مورد چهارم هدف ها به طور طبیعی قابل دسترسی هستند؛ اما ممکن است برای من و شما به خاطر کمبود برخی مسائل چنین هدفی دست نیافتنی باشد؛ به خلاف مورد چهارم که خلق این اهداف اساساً امکان پذیر نیست.
5. تاریخ شروع و پایان را تعیین کنید.
تنظیم یک جدول زمانی برای رسیدن به هدف خود می تواند به شما در حفظ انگیزه و هم در نظم برنامه ریزی کمک کند. قبل از تعیین تاریخ پایان هدف، حتماً در مورد تمام نقاط عطف و موانع موجود در مسیر خلق هدف تحقیق کنید. به عنوان مثال، اگر هدف شما ارتقاء یافتن به سطحی بالاتر در شرکت است، ممکن است برای این مسئله زمانی 6 ماهه را تعیین کنید و در زمان تعیین شده به هدف خود نرسیدید، شاید لازم باشد به خودتان زمان طولانی تری بدهید یا دوباره بررسی کنید و ببینید که اهدافی که تعیین کرده اید، واقعی و قابل دستیابی بوده است یا نه.
چرا باید از اهداف SMART استفاده کنم؟
با استفاده از چارچوب هدف SMART مرزهایی تعیین می شود و مراحلی طی خواهد شد که شما با استفاده از آن ها منابع لازم برای رسیدن به هدف و نقاط عطفی که پیشرفت را در این مسیر نشان می دهد، مشخص خواهید کرد. در واقع چارچوب SMART به شما کمک می کند تا اهداف خود را با کیفیت و سرعت بیشتری خلق کنید.
نمونه هایی از اهداف SMART
در اینجا دو نمونه هدف هوشمند وجود دارد:
مثال 1.
من ظرف سه ماه پس از فارغ التحصیلی در لیسانس علوم آموزش و پرورش، به عنوان معلم ریاضی دبیرستان مشغول فعالیت خواهم شد.
خاص. هدف، معلم ریاضی شدن است.
قابل اندازه گیری. موفقیت را می توان با تعداد برنامه ها، مصاحبه ها و پیشنهادات شغلی سنجید.
قابل دستیابی. هدف گذار از استعداد و علاقه ی كافی برای شغل برخوردار است.
واقعی. معلم ریاضی شدن آن هم بعد از گذشت سه ماه از فارغ التحصیلی کاملاً واقع بینانه است.
مبتنی بر زمان. تنظیم کننده هدف برای رسیدن به هدف خود ظرف سه ماه پس از فارغ التحصیلی مهلت تعیین کرده است.
مثال 2.
«من با تکمیل دوره های آموزشی مورد نیاز در مدت سه ماه و درخواست برای این نقش در پایان سه ماه آینده ، به عنوان نماینده ارشد خدمات مشتری ارتقا پیدا می کنم».
خاص. هدف گذار به روشنی هدف ارتقا در نمایندگی ارشد خدمات مشتری را تعیین کرده است.
قابل اندازه گیری. موفقیت را می توان با تکمیل سرفصل های آموزشی ، تشکیل پرونده و ارائه رزومه محقق کرد.
قابل دستیابی. هدف گذار آموزش های لازم برای کسب ارتقائی به پایان می رساند.
واقعی. چارچوب ها در این هدف گذاری کاملاً واقعی و منطبق با دنیای حقائق می باشند.
مبتنی بر زمان. تنظیم کننده هدف، زمانی سه ماهه را برای خلق اهداف خود تعیین نموده است.
سخن پایانی
تعیین اهداف شخصی و شغلی کمک می کند تا ساختار و راهی برای موفقیت ایجاد شکل بگیرد. بسیاری از کارفرمایان برای متقاضیان کاری که سابقه تعیین و دستیابی به اهداف را دارند ارزش قائل هستند. این نشان می دهد که شما می توانید یک کارمند متمرکز و هدف گرا باشید. کارفرمایان غالباً در مصاحبه در مورد اهداف سؤال می کنند؛ بنابراین شما باید آماده شوید تا در مورد اهداف خود و کارهایی که برای دستیابی به آن ها در طی مراحل استخدام انجام می دهید صحبت کنید.
شیوه تعیین هدف (SMART) می تواند به شما کمک کند تا در حرفه خود پیش بروید و به موفقیت مورد نظر خود برسید. اگرچه اهداف می توانند چالش برانگیز باشند، اما با استفاده از چارچوب SMART می توانید روند را سازماندهی کرده و ساختار را قبل از شروع ایجاد کنید؛ آن وقت است که می توانید به راحتی اقدام کنید و علی رغم تمام سختی ها و مشکلات اتفاقات خوب را رقم بزنید.
منبع:
