صورت سود و زیان تلفیقی چیست | نحوه تهیه و مزایای بررسی آن

مجموعه‌ها و کسب و کارهای بزرگ مانند یک شرکت مادر، یک هلدینگ یا شرکت دارای فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای کنترل فعالیت‌های تجاری خود نیاز به گزارشات مالی منظم و دقیقی دارد که توسط بخش حسابداری تنظیم می‌شود. یکی از این گزارشات مالی مهم، صورت سود و زیان تلفیقی است که راه‌هایی برای تقویت و توسعه کسب و کار هموار می‌کند.

فهرست مطالب

مدیران مجموعه‌های دارای شعب و دفاتر متعدد، باید این صورت‌ها را به صورت منظم بررسی کنند تا از وضعیت سود و زیان مجموعه‌های زیر نظر خود مطمئن شوند. در واقع حسابداری تلفیقی سلامت یک کسب و کار را مشخص می‌کند. به دلیل اهمیتی که تهیه و تنظیم صورت‌های سود و زیان تلفیقی دارد، در ادامه این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک درباره تعریف دقیق این نوع گزارش مالی، نحوه تهیه و مزایای بررسی آن برای مدیریت مجموعه‌ها و کسب و کارهای بزرگ صحبت کرده‌ایم.

صورت سود و زیان تلفیقی چیست؟

این گزارشات که با نام اختصاری صورت تلفیقی نیز شناخته می‌شوند، مجموعه گزارشات مالی از یک شرکت مادر و شرکت‌های فعال زیر نظر آن هستند. این گزارشات سلامت یک مجموعه را به صورتی کلی نشان می‌دهند و از مجموعه گزارشات مالی جداگانه چندین شرکت تابعه و تلفیق آنها با یکدیگر تشکیل شده‌اند.

در واقع چون یک شرکت با زیر مجموعه‌های خود در حال انجام فعالیت است، تهیه گزارشی که وضعیت آنها را در کسب و کار به صورت کلی نشان دهد دارای اهمیت است و این گزارش کلی صورت سود و زیان تلفیقی نام دارد.

مطابق GAAP  (اصول حسابداری عمومی پذیرفته شده)، شرکت های مادر باید صورت‌های مالی تلفیقی را تهیه کنند تا در مورد رفاه مالی شرکت مادر و شرکت های تابعه آن گزارش دهند. این صورت ها اغلب با استفاده از نرم‌افزار تلفیق مالی تهیه می‌شود که ارقام مالی را از هر شرکت تابعه جداگانه می‌گیرد و آنها را در یک گزارش کلی ترکیب می‌کند.

از آنجا که هر شرکت فرعی نیز گزارش مالی مستقل خود را تهیه می‌کند، به نظر می‌رسد تهیه صورت های مالی تلفیقی یک کار اضافی است. آیا واقعاً اینگونه است؟ اهمیت تجزیه و تحلیل صورت های مالی تلفیقی نشان می‌دهد که این گزارشات مزایای زیادی را برای سرمایه گذاران، تحلیل‌گران مالی و سایر افرادی که ممکن است سلامت شرکت مادر را ارزیابی کنند، به همراه دارند. به همین دلیل هم تهیه و بررسی آنها کار اضافی و غیر ضروری نیست.

چه کسی گزارش‌های تلفیقی مالی را تهیه می‌کند؟

صورت سود و زیان تلفیقی توسط صاحب هر شرکت یا مجموعه مادر که دارای یک یا چند شرکت تابعه است، تهیه می‌شود. به عنوان مثال، در تجارتی یکی از امور متداول این است که یک شرکت بزرگ برای تکمیل فرآیند کسب و کار خود یا توسعه، شرکت‌های کوچکتری را خریداری می‌کند. شرکت‌های کوچکتر می‌توانند ضمن فعالیت مستقل باعث سودآوری برای شرکت مادر شوند.

هر شرکت فرعی باید صورت های مالی خود از جمله ترازنامه، صورت سود و زیان جاری و انباشته، صورت جریان وجوه نقد و صورت سود با مانده را تهیه کند. سپس این اطلاعات مربوط هر شرکت کوچک با استفاده از نرم افزارهای تلفیقی برای ایجاد گزارش های مالی تلفیقی که نمایانگر موقعیت مالی شرکت مادر است، ترکیب می‎شود.

با این توضیحات مشخص می‌شود که در گام اول تیم حسابداری زیرمجموعه‌ها و شرکت‌های تابعه باید گزارشات مالی خود را به شرکت مادر ارائه دهد. در گام بعدی تیم حسابداری شرکت مادر وظیفه دارد تا با استفاده از نرم‌افزارهایی که در این زمینه وجود دارد برای تهیه صورت‌های سود و زیان تلفیقی اقدام کند. یکی از بهترین نرم‌افزارهای موجود برای این کار در داخل کشور، نرم‌افزار حسابداری شرکتی، گروه نرم افزاری محک است که کار تهیه این گزارشات را بسیار راحت‌تر می‌کند.

گزارش های مالی تلفیقی چگونه تهیه می‌شود؟

نرم افزار تلفیق مالی معمولاً برای تهیه صورت سود و زیان تلفیقی مورد استفاده قرار می‌گیرد، زیرا جمع‌آوری صورت های مالی از هر شرکت تابعه و بعد تلفیق آنها کار ساده‌ای نیست و به صورت دستی و کاغذی یک امر زمان بر به شمار می‌رود.  همچنین به خاطر دخیل بودن داده‌های مالی فراوان و انواع گزارشات مالی در تهیه این صورت، امکان خطای انسانی بسیار بالاست. همچنین انجام این کار کاملاً خسته کننده است اما نرم افزارهای حسابداری شرکتی تهیه گزارش های نهایی را برای شما ساده می‌کند.

نکته مهم اینکه در تهیه صورت سود و زیان تلفیقی، معاملات بین شرکت‌های تابعه یا یک شرکت تابعه و یک شرکت مادر حذف می‌شوند تا از محاسبه مجدد آن در گزارشات کلی جلوگیری کنند. به عنوان مثال، اگر یک شرکت مادر از یک شرکت تابعه کالا یا خدمات خریداری کند، خرید شرکت مادر و فروش شرکت تابعه حذف می‌شوند، بنابراین این معامله ارقام نهایی را مخدوش نمی‌کند.

شرایط لازم برای تهیه  صورت سود و زیان تلفیقی

نکته مهم و اصلی جهت تنظیم صورت تلفیقی،  فراهم آوردن امکان کنترل شرکت مادر بر واحد تجاری فرعی خواهد بود. طبق استاندارد حسابداری شماره 18 زمانی امکان کنترل بر شرکت‌های تابعه فراهم می‌شود که شرکت مادر صاحب بیش از 50 درصد سهام یک شرکت تابعه باشد، در صورتی که این مالکیت زیر 50 درصد باشد، شرکت فرعی از  ارائه صورت های مالی تلفیق مستثنی می‌شود.

برای تهیه صورت سود و زیان تلفیقی به شکل درست باید مبالغ انواع دارایی‌ها نقدی و غیرنقدی، بدهی‌ها، میزان درآمدهای حاصل از عرضه کالا و ارائه خدمات و هزینه‌های جاری دیگر نیز اول به صورت جداگانه برای هر زیرمجموعه و بعد به صورت کلی در نظر گرفته شود.

همچنین یکی دیگر از شروط بسیار مهم برای تنظیم این نوع صورت‌های مالی، تهیه آن در یک بازه زمانی مشخص است. یعنی باید تمام شرکت‌های تابعه و زیرمجموعه گزارشات مالی خود برای یک زمان مشخص ارائه دهند تا محاسبات درست باشد. تنها با فراهم کردن این ملزومات و شرایط به شما کمک می‌کند تا  صورت‌های تلفیقی خود را به شکل دقیق تنظیم کنید که برای اهداف تجاری قابل استناد بوده و رسمیت داشته باشند.

مزایای و اهمیت بررسی صورت سود و زیان تلفیقی

همانگونه که در مقدمه بحث اشاره کردیم، تهیه صورت تلفیقی چون دیگر گزارشات و صورت‌های مالی یکی از امور مهم برای حسابرسی است. همچنین برای شرکت‌هایی که در بورس فعالیت دارند و سهام خود را برای عرضه قرار داده‌اند یکی از گزارشات مالی مهمی که باید ارائه شود، همین صورت سود و زیان تلفیقی است. در غیر این صورت مابقی گزارشات نیز قابل استناد نخواهد بود. در کنار این نکات، تهیه این صورت دارای مزایای بسیار زیادی برای مدیران مجموعه‌ها و شرکت‌های بزرگ است. برخی از مزایای تهیه و بررسی گزارش‌های مالی تلفیقی شامل موارد زیر است:

بررسی اجمالی اما کامل وضعیت شرکت

صورت سود و زیان تلفیقی به سرمایه گذاران، تحلیل گران‌مالی، صاحبان مشاغل، سهامداران و سایر علاقه‌مندان به این حوزه، اجازه می‌دهد تا نمای اجمالی اما در عین حال کاملی از وضعیت مالی شرکت مادر و شرکت‌های تابعه آن داشته باشند. این افراد، با یک نگاه به این نوع صورت‌های مالی، می‌توانند سلامت کلی کسب و کار و چگونگی تأثیر هر شرکت تابعه بر شرکت مادر را مشاهده کنند.

کاهش اسناد و مدارک کاغذی

با استفاده از صورت سود و زیان تلفیقی، یک مجموعه کمتر درگیر کاغذ بازی می‌شود. به طور مثال اگر یک شرکت مادر دارای نه شرکت تابعه باشد، چیزی حدود 40 گزارش مالی مستقل برای مشاهده و بررسی وجود دارد، یعنی چهار صورت مالی اساسی برای هر شرکت فرعی به علاوه شرکت مادر. ردیابی همه این سوابق نه تنها دشوار است، بلکه جستجوی هر یک از آنها و تلاش برای دستیابی به یک دید کلی از عملکرد کسب و کار را هم سخت می‌کند.

 صورتهای مالی تلفیقی این مجموعه گزارش ها را فقط به چهار گزارش تلفیقی کاهش می‌دهد. این کار باعث می‌شود که مدارک کمتری برای بررسی وجود داشته باشد، کاغذبازی صورت نگیرد و تلاش کمتری برای ارزیابی سلامت مالی یک شرکت مادر نیاز باشد.

ساده سازی فرآیند حسابرسی و حسابداری

با کاهش کاغذ بازی و کاستن از تعداد گزارشات مالی کار برای تیم حسابداری هم بسیار راحت‌تر می‌شود. این تیم با استفاده از نرم افزار مربوطه و تهیه صورت سود و زیان تلفیقی کلیه معاملات شرکت‌های تابعه و شرکت مادر را در نظر داشته و برای بررسی سود و زیان کلی مجموعه به زمان و انرژی بسیار کمتری نیاز دارد.

کمک به اخذ تصمیم‌های اقتصادی بهتر و برنامه‌ریزی

از آنجایی که تصمیم گیری برای مجموعه‌ها و شرکت‌های دارای چند زیر مجموعه کار سختی است. یکی از گزارشات مالی مهمی که در این امر بسیار کمک‌ کننده است، صورت سود و زیان تلفیقی است. علاوه بر اینکه وضعیت کلی یک مجموعه و کسب و کار با این صورت مالی مشخص می‌شود؛ مدیران و سهامداران عمده می‌توانند از موفقیت سیاست‌های اجرایی و تجاری خود مطمئن شوند.

در صورتی که این گزارشات نشان دهنده وضعیت خوب مالی کسب و کاری نباشد و نشان دهد یک شرکت مادر و مجموعه‌های تابعه‌ی آن زیان‌ده هستند، مدیران می‌توانند برای تغییر روند کسب و کار خود تصمیم‌گیری کنند و روند خود را تغییر دهند.

جمع آوری اطلاعات در مورد شرایط جریان نقدینگی

 یکی از مزایای مهم دیگر که بررسی صورت سود و زیان تلفیقی دارد، نشان دهنده وضعیت جریان نقدینگی در یک مجموعه شرکت است. جریان نقدینگی به خصوص برای توسعه و تقویت کسب و کار دارای اهمیت بسیار زیادی است و به همین خاطر اطلاع از آن بسیار ضروری است.

 جریان نقدینگی همچنین نشان دهنده میزان رشد یک کسب و کار است تا مالک و مدیون بودن شرکتی را نشان دهد. در واقع این اسناد در کنار صورت سود و زیان جامع، ترازنامه مالی و صورت وجوه نقد بسیار کمک خواهد کرد.

پیش‌نیازهای مهم برای تهیه صورت‌های مالی تلفیقی

اگر مدیر یک مجموعه بزرگ هستید، حال که از اهمیت و مزایای تهیه این گزارش مالی مطلع شدید، لوازم و پیش نیازهایی برای تهیه صورت سود و زیان تلفیقی نیاز است تا بتوانید این صورت‌ها را دقیق‌تر تنظیم کنید. این لوازم و پیش‌نیازها عبارتند از:

تیم حسابداری حرفه‌ای

تهیه گزارشات مالی تلفیقی با توجه به گستردگی و داده‌های مالی فراوان، نیاز به تیم حرفه‌ای برای حسابرسی دارد. تهیه صورت سود و زیان تلفیقی تنها به یک حسابدار نیاز ندارد و باید از یک تیم مجرب و کاربلد برای این امر استفاده شود. زیرا این امر نیاز به دقت و حساسیت بسیار زیاد است. نقش مدیریت حسابداری به خصوص در شرکت مادر در این زمینه بسیار پررنگ‌تر است و به دلیل سختی کار نیاز به نیروهای متعدد مانند کمک حسابدار و … نیز هست.

نرم‌افزار و دانش به روز در این زمینه

از آنجایی تهیه صورت سود و زیان تلفیقی سختی‌ها خاص خود را دارد، نرم افزار حسابداری شرکتی در این زمینه بسیار کمک می‌کند. در واقع با پیشرفت علم حسابداری و تهیه برنامه‌های مرتبط با آن، نرم‌افزارهای تخصصی در این زمینه به شما کمک خواهد کرد. همچنین شما باید در این زمینه حسابدارانی داشته باشید که به دانش روز رایانه‌ای در این زمینه آگاه باشند.

سخن پایانی

با توجه به تمام مباحث گفته شده، اهمیت صورت سود و زیان تلفیقی برای کسب و کار به شکل گسترده مشخص شد. فرقی ندارد که شما یک فروشگاه زنجیره دارید یا صاحب یک شرکت هستید و به تازگی شرکت‌های زیادی را به زیرمجموعه‌های خود اضافه کرده‌اید، از دقت در تهیه این گزارشات غافل نشوید. گروه نرم‌افزاری محک هم در این راستا در کنار شما خواهد بود تا با استفاده از پکیج‌هایی که در اختیار شما قرار می‌دهد به راحتی می‌توانید از عهده این کار بربیاید. در صورتی هم که نیاز به راهنمایی و دریافت مشاوره دارید، کارشناسان بخش فروش و پشتیبانی به صورت آنلاین و تلفنی، آمادگی ارائه راهنمایی‌های لازم را در این زمینه به شما عزیزان دارند.