مقدمه
گزارش حسابرسی مقولهای بسیار مهم و پر چالش است؛ هم برای شرکتها و هم برای خود حسابرسها. بهگونهای که گزارش حسابرسی معتبر میتواند اتفاقات خوبی را برای شرکتها و حتی شخص حسابرس رقم بزند و همچنین وجود خطا و ابهام در گزارشات حسابداری میتواند آینده کاری شرکتها را خدشهدار کند. ما در این مقاله با مفهوم حسابرس و گزارشهای حسابرسی آشنا میشویم و با بررسی ضرورت این گزارشها و همچنین انواع مختلف آن، به شما کمک کنیم با آرامش خاطر به استقبال حسابرسان بروید.
1. حسابرسی چیست و حسابرس کیست؟
حسابرسی یعنی نظارت صحیح، شفاف و بیطرفانه نسبت به صورتهای مالی و بررسی تطابق آن با استانداردهای حسابداری. حسابرسی معمولاً به بررسی و ارزیابی عینی صورتهای مالی یک شرکت اشاره دارد. حسابرسی میتواند به صورت داخلی باشد، یعنی افرادی در درون خود سازمان کار حسابرسی را انجام دهند و یا یک شخص ثالث انجام آن را برعهده بگیرد.
حسابرسی داخلی ارزیابی و نظارت داخلی بر فرآیندهای حسابداری یک کسب و کار است. این ممیزیها به اطمینان از اینکه کسب و کار شما مطابق با قوانین و مقررات است کمک میکند و به تهیه گزارشات دقیق و به موقع از داده های مالی منجر میشود.
یک حسابرس تمام تلاش خود را بهکار میگیرد تا هیچگونه خطایی که منجر به فساد اقتصادی میگردد، در صورتهای مالی وجود نداشته باشد. حسابرس شخصی است که مجاز است صحت سوابق مالی را بررسی و تأیید کند و اطمینان حاصل کند که شرکتها از قوانین مالیاتی پیروی میکنند. حسابرسان از کسب و کارها در برابر تقلب محافظت میکنند، اختلافات در روشهای حسابداری را یافته و آنها را گوشزد میکنند و در مواردی مثل یک مشاوره عمل کرده و به سازمانها کمک میکنند تا راههایی برای افزایش کارایی عملیاتی پیدا کنند. حسابرسان در ظرفیتهای مختلف و در صنایع مختلف کار میکنند.
کار اصلی یک حسابرس، ارائه گزارش حسابرسی است. البته یک حسابرس باید ویژگیهایی داشته باشد تا گزارشات حسابرسی او معتبر واقع شود. این ویژگیها دو تقسیمبندی کلی دارند:
- ویژگی های ساختاری؛ ویژگی های ساختاری یک حسابرس در سرفصل های زیر خلاصه می شود:
- اختیار کافی
- پذیرش مسئولیت کارهای خود
- صلاحیت حرفه ای و اخلاقی
- ویژگی های فردی؛ برای حسابرس لازم است تا:
- استقلال کاری داشته باشد.
- جایگاه سازمانی مطمئن برای او وجود داشته باشد.
- نگرش ذهنی درست داشته باشد.
- بی طرفانه عمل کند.
- در ارائه گزارش های حسابداری آزادی عمل داشته باشد.
- منافع مالی او تأمین شود.
- صلاحیت حرفه ای و اخلاقی به اندازه کافی داشته باشد.
در ادامه با مفهوم گزارش حسابرسی بیشتر آشنا خواهیم شد.
2. گزارش حسابرسی چیست؟
به گزارشی که حسابرس پس از مطالعه و بررسی بیطرفانه صورتهای مالی یک کسبوکار آماده میکند، گزارش حسابرسی گفته میشود. گزارش حسابرس یک نامه کتبی از سوی حسابرس است که حاوی نظر وی درباره انطباق صورت های مالی یک شرکت با اصول حسابداری است و صحت یا عدم صحت اطلاعات مالی را تایید یا رد میکند.
دقت داشته باشید که گزارش حسابرس ارزیابی این نیست که آیا یک شرکت گزینه خوبی برای سرمایه گذاری است یا خیر. همچنین گزارش حسابرسی تحلیلی از عملکرد سودسازی شرکتها برای دوره مذکور ارائه نمیدهند؛ بلکه، گزارش حسابرسی صرفاً معیاری است که تعیین میکند صورتهای مالی ارائه شده از سوی یک شرکت قابل اتکا هستند.
گزارش حسابرسی از این جهت مهم است که بانکها، اعتباردهندگان و قانونگذاران به حسابرسی صورت های مالی شرکتها نیاز دارند.
هر گزارش حسابرسی از اجزای خاصی تشکیل میشود که خلاصه آن به شرح زیر است:
2.1. عنوان
2.2. مخاطبان گزارش
2.3. بند نظر
2.4. مبنای نظر
2.5. مسائل حسابرسی کلیدی مربوط به مشتری
2.6. مسئولیت مدیریت و افرادی که شایستگی ارائه صورتهای مالی را دارند.
2.7. وظایف حسابرس
2.8. امضای شرکت و شرکای تعامل
2.9. تاریخ
3. ضرورت گزارشهای حسابرسی
گزارشهای حسابداری همهجا اهمیت دارند، اما اهمیت آنها در کسبوکارها و پروژههای بزرگ که نیازمند جذب سرمایهگذار است، بسیار بیشتر خواهد بود؛ یعنی پروژههایی که مدیریت آنها مستقل از مالکیت آن است. اگر مغایرتی در گزارشات حسابداری وجود داشته باشد، مدیریت شرکت باید در مقابل سهامداران که مالکان اصلی آن شرکت هستند، پاسخگو باشد. زمانی که حسابرسان یافتههای خود را جمع بندی میکنند، شرکت گزارش نهایی را ارائه داده و به ذینفعان تصویر روشنی از نحوه عملکرد کسب و کار ارائه میدهد.
همچنین یکی از شرطها برای حضور شرکتها در مناقصات دولتی، ارائه صورتهای مالی حسابرسی شده است که اگر در این صورتهای مالی اشکال یا ابهامی وجود داشته باشد، قطعاً در تصمیم نهادهای دولتی اثرگذار خواهد بود. گزارش حسابرسی یک مرجع کامل است که میتواند ناکارآمدی یک کسب و کار از نظر تراکنش های مالی را برملا کند.
ارائه گزارشهای حسابرسی معتبر از صورتهای مالی برای وام گرفتن نیز مهم است. چنان چه گزارش حسابرسی شما مردود باشد، ممکن است کسبوکار شما اجازه دریافت تسهیلات بانکی را نداشته باشد. هنگامی که یک کسب و کار به سرعت در حال رشد و گسترش است، برای بانکها و ذینفعان خوب است که جنبههای حیاتی آن کسب و کار را بشناسند.
همچنین باید دانست که وجود ابهامات حسابرسی میتواند در فرآیند مالیاتی کسبوکار نیز اثر بگذارد و باعث شود مسئول امور مالیاتی برخورد محتاطانه یا سختگیرانه تری با آنها داشته باشد. گزارش حسابرسی دیدگاهی را در مورد جنبههای مهم و حتی ریز یک کسب و کار ارائه میدهد؛ مواردی که نیاز به توجه فوری مدیریت دارد.
4. انواع گزارشات حسابرسی
دسته بندیهای مختلفی برای گزارشات حسابداری ارائهشده که در این مقاله به سه دسته از آنها اشاره میشود.
4.1. گزارش حسابرسی مقبول (استاندارد)
گزارشی است که در آن حسابرس صحت صورتهای مالی با اصول حسابداری را تأیید نموده و هیچگونه ابهام خاصی در آن مشاهده نمیکند.
4.2. گزارش حسابرسی مشروط
گزارش حسابرسی مشروط زمانی مطرح میشود گزارشگر یا دسترسی کامل به تمام اطلاعات موردنیاز خود نداشته است و یا در مواردی مشاهده کرده است که تطابقی بین صورتهای مالی و اصول حسابداری وجود ندارد.
در گزارش حسابرسی مشروط باید تمام موارد ناقص و یا اشتباه مشخص شود.
4.3. گزارش حسابرسی مردود
گزارش حسابرسی مردود به گزارشی گفته میشود که حسابرس معتقد است حسابداران بههیچعنوان در ارائه صورتهای مالی از اصول حسابداری پیروی نکردهاند.
5. جایگاه گزارشات حسابرسی در شفافیت صورت های مالی
همانطور که در بخش ضرورت گزارشات حسابرسی گفتیم، شفافیت و صحت صورتهای مالی برای شرکتها بسیار بااهمیت است و شرکتی که نتواند در فرآیند حسابرسی نمره قبولی بگیرد، خیلی از امتیازات را از دست خواهد داد.
به همین دلیل حسابداران شرکتها و مجموعههای اقتصادی باید تلاش کنند که صورتهای مالی خود را شفاف و با رعایت استانداردهای حسابداری ارائه دهند. بهعبارتدیگر، گزارشهای حسابرسی باعث میشوند تا صورتهای شفافتر شده و حسابداران ملزم شوند تا استانداردهای حسابداری را در فرآیند ارائه صورتهای مالی رعایت کنند.
6. اهمیت نرم افزارهای حسابداری در گزارشهای حسابرسی
همانطور که گفته شد، گزارشات حسابرسی حسابداران را ملزم میکنند تا اصولی کار کنند و خطای کاری خود را به کمترین میزان ممکن کاهش دهند. برای این کار بهترین گزینه استفاده از نرمافزارهای حسابداری است.
نرمافزارهای حسابداری این امکان را به شرکتها و حسابداران آنها میدهد تا بتوانند صورتهای مالی خود را با سرعت زیاد و با کمترین میزان خطای انسانی بدست آورند.
در میان نرمافزارهای حسابداری مختلف، نرمافزار حسابداری محک پیشنهاد ما به صاحبان کسبوکار است. شرکتها و نهادهای اقتصادی میتوانند با استفاده از نرمافزار حسابداری محک علاوه بر سرعت و دقت در محاسبات مالی و حسابداری خود، از امکانات زیر برخوردار شوند:
6.1. از محیط کاربری ساده محک لذت ببرند و خیلی زود آن را یاد بگیرند.
6.2. از پشتیبانی نرم افزار حسابداری محک برخوردار شوند.
6.3. امکان تهیه افزونه های کاربردی زیادی را در محک دارند.
در میان افزونههای محک، افزونه کاربردی تحلیلگر از جایگاه ویژه برخوردار بوده و میتواند همکار خوبی برای حسابداران باشد. افزونه تحلیلگر این امکان را به حسابداران میدهد تا بتوانند اطلاعات صورتهای مالی خود را در بازههای زمانی مشخص تحلیل کرده و در قالب گزارشهای مختلف و متنوع به حسابرسان ارائه دهند.
ازآنجا که افزونه تحلیلگر ماهیتی مقایسهای دارد، این امکان را به حسابداران میدهد تا مقایسه دادههای مالی در زمانهای مختلف، در صورت وجود مغایرت یا ابهام، هر چه سریعتر نسبت به رفع آن اقدام کنند و منتظر نباشند تا حسابرسها بیایند و آنها اشکالات صورتهای مالی را به شرکتها متذکر شوند.
برای استفاده از افزونه کاربردی تحلیلگر لازم است تا شما حتما نرم افزار حسابداری محک را تهیه کرده باشید. برای آشنایی بیشتر با افزونه کاربردی تحلیلگر میتوانید به وبسایت نرمافزار حسابداری محک مراجعه کنید.
سخن پایانی
امیدواریم مطالعه این مقاله برای شما مفید باشد و توصیههای موجود در این مقاله به شما کمک کرده باشد تا نه تنها از حسابرسها ترسی نداشته باشید، بلکه به استقبال آنها و نظارتهایشان بروید. ارائه انتقادات و پیشنهادهای شما میتواند در راستای تولید محتوای بهتر و کاربردیتر به ما کمک کند. بهترینها را برای شما آرزومندیم.