ترازنامه بانکی چیست؟ | چرا دارای اهمیت بسیار زیادی است؟

ترازنامه یکی از چهار نوع صورت مالی مهم در هر کسب و کار

اسناد مالی دارای اشکال بسیار مختلفی است و برای حسابداری یک مجموعه هر کدام دارای اهمیت خاص خود است. در این میان 4 صورت مالی مهم وجود دارد که یکی از آنها ترازنامه بانکی است. این اوراق علاوه بر حسابداری مالی یک شرکت نقش مهمی در پیش بینی سود و اظهارنامه مالیاتی برعهده دارند. در مورد چیستی این نوع اسناد مالی، مزایای تنظیم آنها برای هر مجموعه و شکل تنظیم در ادامه صحبت شده است.

فهرست مطالب

چهار صورت مالی مهم کدام هستند؟

 ترازنامه یکی از عناصر مجموعه چهار صورت مالی اساسی است که در مجموع نمای کلی از عملکرد مالی کسب و کار شما را ارائه می دهد. این چهار صورت اصلی مالی و نحوه استفاده از آنها برای ارزیابی امور اقتصادی یک کسب و کار است، عبارتند از:

 بیانیه درآمد: صورت یا بیانیه درآمد یک کسب و کار که به آن صورت سود و زیان نیز گفته می‌شود، درآمد، هزینه و سود یا زیان کسب شده طی یک دوره خاص را گزارش می‌کند. از مهمترین اسناد مالی هر مجموعه به شمار می‌رود زیرا نشان‌دهنده سود یک کسب و کار است.

صورت جریان وجوه نقد: صورت جریان وجوه نقد ، روند وارد شدن پول به یک کسب و کار و خارج شدن از آن را در یک دوره زمانی خاص نشان می‌دهد. صورت جریان وجوه نقد برای وام دهندگان و سرمایه گذاران برای تعیین اینکه آیا یک کسب و کار به پول نقد مورد نیاز برای پرداخت بدهی‌های خود دسترسی دارد، مهم است.

صورتحساب سود انباشته: صورت سود انباشته، تغییرات حقوق صاحبان سهام در یک کسب و کار را در یک دوره خاص نشان می‌دهد. این صورت به طور معمول از پرداخت سود سهام، فروش یا خرید مجدد سهام و تغییرات ناشی از گزارش سود یا زیان تشکیل شده است.

در نهایت هم ترازنامه بانکی است که به اندازه هر کدام از سه نوع سند مالی قبلی دارای اهمیت است و در مورد چیستی آن به صورت مجزا صحبت کرده‌ایم زیرا مهمتر از موارد قبل است و به بررسی بیشتری نیاز دارد.

ترازنامه بانکی چیست؟

ترازنامه گزارشی از دارایی‌ها، بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام مشاغل را در یک زمان خاص نشان می‌دهد. در واقع به زبان ساده، می‌توان گفت که این اسناد به صاحبان مشاغل تصویری از آنچه به عنوان دارایی به وی تعلق دارد و همچنین مواردی چون بدهی و مبالغ دقیق سرمایه گذاری شده توسط صاحبان سهم را ارائه می‌دهند. ترازنامه ارزش یک کسب و کار را در یک زمان مشخص به شما می‌گوید، بنابراین می‌توانید موقعیت مالی مجموعه خود را بهتر درک کنید.

هدف از تنظیم ترازنامه‌ها

هدف از ترازنامه آشکار کردن وضعیت مالی یک کسب و کار در یک زمان خاص است. اطلاعات قید شده در این اسناد هنگامی ارزش بیشتری دارد که ترازنامه‌ها برای چندین دوره متوالی با هم جمع شوند، بنابراین روند یک مجموعه به صورت کلی نشان می‌دهد. چندین زیر مجموعه اطلاعات وجود دارد که می‌تواند برای درک درستی از وضعیت مالی کوتاه مدت یک سازمان مورد استفاده قرار گیرد.

هنگامی که در ترازنامه بانکی زیر مجموعه دارایی‌های جاری با زیر مجموعه بدهی‌های جاری مقایسه شود، می‌توان تخمین زد که آیا بنگاه اقتصادی در کوتاه مدت برای پرداخت تعهدات کوتاه مدت خود به بودجه کافی دسترسی دارد یا خیر. این اطلاعات مخصوصاً برای وام دهندگان و طلبکاران مفید است، آنها می‌خواهند بدانند که یک مجموعه بودجه کافی برای بازپرداخت دارد یا خیر. همچنین سرمایه گذاران دوست دارند مقدار وجه نقد را در ترازنامه بررسی کنند تا ببینند آیا برای پرداخت سود سهام به اندازه کافی موجود است.

در کنار این موارد، خریدار بالقوه یک شغل، ترازنامه را بررسی می‌کند تا ببیند دارایی وجود دارد که بتوان بدون آسیب راه پیش رو در کسب و کار خود را ادامه داد. به طور خلاصه، هدف از ترازنامه اساساً برای آشکار کردن وضعیت مالی یک سازمان است، اما کاربران ممکن است بسته به نیازهای خود، روی اطلاعات مختلفی در این بیانیه تمرکز کنند.

مواردی که باید در ترازنامه بانکی قید ‌شود، کدام است؟

همانگونه که اشاره شد به صورت کلی یک  ترازنامه شامل موارد کلی چون دارایی، بدهی و حقوق صاحبان سهام را در یک زمان مشخص گزارش می‌کند. موارد گزارش شده در ترازنامه را می‌توان به صورت جزئی‌تر نیز تقسیم‌بندی کرد که در ادامه به آنها اشاره شده است.

دارایی‌ها

 بخش دارایی‌های ترازنامه بانکی به آنچه مجموعه شما در اختیار دارد، دارای ارزش تجاری است و می‌تواند به پول نقد تبدیل شود، تقسیم می‌شود. ترازنامه شما دارایی‌های شما را به ترتیب نقدینگی لیست می‌کند. یعنی دارایی‌ها را به ترتیب سهولت تبدیل آنها به پول نقد گزارش می‌کند. در ترازنامه کسب و کار شما دو دسته اصلی دارایی وجود دارد:

الف) دارایی های جاری: به دارایی‌های اطلاق می‌شود که به راحتی در طی یک سال یا کمتر به پول نقد تبدیل می‌شوند. دارایی‌های جاری بیشتر در ترازنامه به این حساب‌ها تقسیم می شوند:

• پول نقد و معادل نقدی: این ها دارایی‌های به صورت کاملاً نقدی هستند، از جمله ارز، چک و پول ذخیره شده در حساب‌های پس‌انداز و دیگر حساب‌های کسب و کار شما .
• اوراق بهادار قابل فروش: سرمایه گذاری‌هایی که شما انجام می‌دهید و می‌تواند ظرف یک سال بفروشد.
• حساب‌های دریافتنی: پولی که مشتریان شما برای خدمات شما به شما بدهکار هستند و در کوتاه مدت پرداخت می‌شود .
• موجودی کالا: برای مشاغل فعال در زمینه فروش کالا، موجودی کالا شامل محصولات نهایی و مواد اولیه است.
• هزینه‌های پیش پرداخت: چیزهایی با ارزشی که پولی از قبل برای آنها پرداخت کرده‌اید، مانند اجاره دفتر یا بیمه و مواردی از این دست.

ب) دارایی‌های بلند مدت: دارایی‌های بلند مدت طی یک سال به پول نقد تبدیل نمی‌شوند. آنها را می‌توان به شرح زیر تقسیم کرد:

• دارایی‌های ثابت: شامل املاک، ساختمان‌ها، ماشین آلات و تجهیزات مانند رایانه است .
• اوراق بهادار بلند مدت: سرمایه‌گذاری‌هایی که در مدت یک سال قابل فروش نیستند .
• دارایی‌های نامشهود: دارایی هایی که اشیا فیزیکی نیستند، مانند حق چاپ، توافقنامه حق امتیاز و حق ثبت اختراع و تعهدات

بدهی‌ها

در قسمت بعدی ترازنامه بانکی به بدهی های یک شرکت می‌رسیم. این بخش به پولی است که به دیگران بدهکار هستید، از جمله هزینه های جاری، بازپرداخت وام و سایر اشکال بدهی. بدهی‌ها بیشتر به دو دسته جاری و بلند مدت تقسیم می‌شوند. بدهی‌های جاری شامل اجاره، قبض آب و برق، مالیات، پرداخت‌های جاری. بدهی های بلند مدت شامل پرداخت سود و حقوق و دستمزد است. بدهی‌های بلند مدت شامل وام‌های بلند مدت ، مالیات بر درآمد معوق و بدهی‌های صندوق بازنشستگی نیز هست.

حقوق صاحبان سهام

ارزش سهم یک مجموعه به مقدار پولی که توسط یک کسب و کار تولید می شود، مقدار پولی که صاحبان آن (یا سهامداران) در آن کسب و کار قرار می دهند و سرمایه اهدایی گفته می شود. ارزش سهامداران دارایی خالص شما است. در ترازنامه شما با استفاده از این فرمول محاسبه می شود:

متعادل‌سازی یک ترازنامه

 هنگام ایجاد ترازنامه بانکی برای کسب و کار خود یک نکته مهم وجود دارد که باید درک کنید؛ همانطور که از نامش پیداست، ترازنامه شما باید همیشه متعادل باشد. ترازنامه به دو بخش تقسیم می شود که یک طرف آن دارایی‌های کسب و کار شما را نشان می‌دهد و طرف دیگر بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام آن را نشان می‌دهد. ارزش کل دارایی‌های شما باید برابر با ارزش ترکیبی دارایی‌های شما باشد بدهی‌ها و حقوق صاحبان سهام در این صورت، گفته می‌شود که سند شما در تعادل است. این ایده با فرمول اساسی ترازنامه ارائه می‌شود:

چرا ترازنامه بانکی مهم است؟

ترازنامه صورت مالی مهمی است که تصویری از سلامت مالی کسب و کار شما را در یک برهه از زمان ارائه می‌دهد. برای درک بهتر روابط بین حساب‌های مختلف می‌توانید ترازنامه خود را همراه با سایر صورت‌های مالی خود نیز مقایسه کنید. ترازنامه مهم است زیرا بینش‌های و برآوردهای کلی در موارد زیر را پیرامون کسب و کارتان به شما ارائه می‌دهد.

برآورد نقدینگی

با مقایسه دارایی‌های جاری کسب و کار خود با بدهی های فعلی آن، تصویری واضح از نقدینگی شرکت خود یا میزان وجه نقدی که به راحتی در دسترس دارید، دریافت خواهید کرد. طبیعی است که در کسب و کارتان  همیشه بخواهید برای پوشش دادن تعهدات مالی کوتاه مدت خود، با دارایی که بیشتر از بدهی باشد، یک بافر بین دارایی‌ها و بدهی‌های خود داشته باشید. ترازنامه بانکی این امر را به راحتی ممکن می‌کنند.

میزان بهره‌وری یک مجموعه

با مقایسه صورت سود و زیان و ترازنامه خود، می‌توانید میزان کارآیی کسب و کار خود را در زمینه‌ای که فعالیت دارید، اندازه گیری کنید. به عنوان مثال، می‌توانید در مورد اینکه شرکت شما چگونه می‌تواند از دارایی‌های خود برای درآمدزایی بیشتر استفاده کند، ایده بگیرید.

قدرت نفوذ

ترازنامه بانکی می‌تواند به شما کمک کند تا درک کنید که میزان اهرم نفوذ کسب و کار شما چقدر است. این مفهوم که به شما می‌گوید چقدر با ریسک مالی مواجه هستید. برای قضاوت در مورد اهرم نیرو، می‌توانید بدهی ها را با دارایی های مشخص شده در ترازنامه خود مقایسه کنید. این امر شما را با خطرات مالی پیش روی کسب و کارتان آشنا خواهد کرد تا ریسک را تا حد ممکن کاهش دهید.

برآورد مالیات

یکی از انواع مالیات تکلیفی که مشاغل مختلف موظف به پرداخت آن هستند مالیات بر درآمد است. ترازنامه برای برآورد این نوع مالیات و همچنین تنظیم دقیق اظهارنامه مالیاتی به شما کمک خواهد کرد. همچنین برای حسابرسی‌های دوره‌ای دارای اهمیت بسیار زیادی است.

ارتباط ترازنامه بانکی و حسابداری

یکی از موارد مهمی که در رابطه با ترازنامه باید اشاره کرد به دلیل نوع تنظیم و ردیف‌هایی که دارد، ارتباط تنگاتنگ آن با حسابداری است. در هر مجموعه به نیرو متخصص یا تیم حرفه‌ای حسابداری که با این مفهوم و شیوه تنظیم ترازنامه آشنا باشد، نیاز است. گرچه همانگونه که اشاره شد این اسناد مالی شامل موارد متعددی است و به صورت متوالی باید تهیه شود و برای همین به دقت بالایی نیاز دارد. به همین دلیل دو شیوه تنظیم ترازنامه بانکی وجود دارد شیوه سنتی و شیوه کامپیوتری.

در شیوه سنتی به دلیل کاغذی بودن اسناد مالی علاوه بر اینکه بایگانی کردن آنها مشکلات خاصی دارد، امکان تخلف وجود دارد. علاوه بر این امکان خطای انسانی نیز بالا می‌رود. به همین دلیل توصیه می‌شود تا از روش‌های نوین کامپیوتری استفاده شود. در این میان انتخاب نرم‌افزار حسابداری مناسب برای این امر اهمیت بالایی دارد.

مزایای استفاده از نرم افزار حسابداری در تنظیم ترازنامه

استفاده از نرم افزار حسابداری معتبری چون نرم افزار حسابداری شرکتی مجموعه محک در تنظیم ترازنامه کار شما را راحت‌تر خواهد کرد. همچنین در کنار این مزیت مهم باعث کاهش خطای انسانی، بالا رفتن دقت برای برآوردهای لازم خواهد شد. همچنین هزینه‌های نیروی انسانی و زمانی مجموعه شما برای حسابرسی مجدد و بایگانی اسناد را هم تا حد بسیار زیادی کاهش خواهد داد.

جهت دریافت دمو رایگان نرم افزار حسابداری محک فرم زیر را تکمیل کنید.

سخن پایانی

فراموش نکنید که ترازنامه بانکی به نوعی کارنامه کسب و کار شما به شمار می‌رود و به صورت دقیق عملکرد شما را در طی یک دوره مالی مشخص خواهد کرد. به همین دلیل است که باید در تنظیم آن دقت بسیار زیادی داشت. بهتر است به جای روش‌های سنتی به استفاده از نرم افزار مناسب در این زمینه روی بیاورید، به ویژه اینکه این نوع سند مالی برای حسابرسی سالانه و مشخص کردن میزان مالیات نیز دارای اهمیت زیادی است.