جریان نقدینگی یا جریان نقدی می‌تواند برای شرکت‌ها و کسب و کارهای نوپا کشنده باشد. حتی اگر کسب و کار شما در حال سودآوری و سودسازی باشد، باز هم نیاز ناگهانی به منابع مالی و وجه نقد زمانی که حساب بانکی شما کم است می‌تواند یک شرکت نوپا را از پا دربیاورد. تنگنای مالی می‌تواند منجر به عدم توانایی در پرداخت به موقع وام‌های بانکی شود، پرداخت حقوق و دستمزد کارکنان را به تعویق انداخته و در نتیجه خشم و ناراحتی آن‌ها را به همراه داشته باشد، پرداخت فاکتورهای خرید را غیرممکن سازد و در نهایت به ورشکستگی ختم شود. در ادامه این مطلب راهکارهایی برای حل مشکلات جریان نقدینگی شرکت‌ها ارائه می‌کنیم.
فهرست مطالب
مشکل جریان نقدی باعث دلسردی و ناامیدی می‌شود. ممکن است شرکت شما روی کاغذ خوب کار کند، اما همگام نشدن زمان ورود و خروج پول نقد می‌تواند مشکلات زیادی ایجاد کند. با این حال، با کمی تفکر و برنامه ریزی می‌توان راه‌های خوبی برای بهبود جریان نقدینگی و جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی پیدا کرد.
جریان نقدی یا جریان نقدینگی چیست؟
اصطلاح جریان نقدی یا جریان نقدینگی (Cash Flow) به مقدار خالص پول نقد یا معادل پول نقدی اشاره دارد که وارد یک کسب و کار شده و از آن خارج می‌شود. پولی که وارد کسب و کار می‌شود بیانگر ورودی و پولی که هزینه می‌شود حکم خروجی را دارد. کسب و کارهای مختلف با فروش کالا و خدمات، سرمایه‌گذاری، حق انحصار و روش‌های دیگر درآمد کسب می‌کنند و برای مخارج خود هزینه صرف می‌کنند.
شرکت‌های موفق شرکت‌هایی هستند که بتوانند جریان نقدینگی مثبت ایجاد کنند. این موضوع برای صاحبان کسب و کار و سهامداران از اهمیت بالایی برخوردار است.
مشکلات جریان نقدی چه هستند؟
به طور کلی، وقتی از جریان نقدینگی (یا پول نقد در دست) صحبت می‌کنیم منظور جریان پول نقدی است که وارد کسب و کار و از آن خارج می‌شود. جریان نقدی یعنی حساب های دریافتنی در مقابل حساب های پرداختنی.
پول نقد شبیه آب است. وقتی کالا یا خدماتی را می‌فروشید پول وارد کسب و کار شما می‌شود و وقتی برای خرید ملزومات، موجودی کالا و پرداخت دستمزد کارکنان هزینه می‌کنید پول نقد از کسب و کار خارج می‌کنید. مشکل زمانی به وجود می‌آید که جریان خروجی از جریان ورودی بیشتر می‌شود.
به این نکته توجه کنید که جریان نقدینگی با سود فرق دارد. حتی یک کسب و کار سودساز نیز ممکن است دچار مشکلات نقدینگی بشود، به خصوص اگر این سودآوری متناوب و مرتب نباشد. به عنوان صاحب یک کسب و کار، همان قدر که به فکر سودآوری هستید، باید به فکر نظارت بر جریان نقدی شرکت نیز باشید چرا که پیامدهای مشکلات جریان نقدینگی و روبه‌رو شدن با تنگناهای مالی آنی خود را نشان می‌دهند و می‌توانند بلافاصله روی کسب و کار شما تاثیر منفی بگذارند.
دلایل اصلی بروز مشکلات جریان نقدینگی چه هستند؟
اصلی‌ترین دلیل برای بروز مشکلات جریات نقدی را می‌توان درآمد کم دانست. هرچه فروش بیشتری داشته باشید جریان ورودی بیشتری نیز خواهید داشت. از سوی دیگر، دلیل دیگر مشکلات جریان نقدی را می‌توان به پرداخت دیرهنگام یا عدم پرداخت مشتریان نسبت داد. ضمن اینکه افزایش مخارج و هزینه‌ها نیز مشکلات جریان نقدی را در پی خواهد داشت. بنابراین باید دقت کنید که هنگام توسعه کسب و کار خود بیشتر از بودجه‌ای که در اختیار دارید هزینه نکنید.
اداره یک کسب و کار موفق یک فرآیند پیچیده است و شما باید نظارت دقیقی بر پول نقد و نقدینگی خود داشته باشید تا در صورت بروز مشکل سریعا اقدامات لازم را انجام دهید.
به طور کلی، چیزهایی که ممکن است مشکل جریان نقدی برای کسب و کار شما ایجاد کنند عبارتند از:
- از دست دادن یک مشتری با ارزش بالا
- روش‌های ضعیف وصول بدهی
- کاهش فروش
پیش بینی جریان نقدی چیست؟
با پیش بینی جریان نقدی می‌توانید برای آینده آماده شوید، به این صورت که درآمدها و هزینه‌های آتی را پیش بینی می‌کنید. البته برای پیش بینی جریان نقدینگی نیاز به اطلاعات دقیق از فعالیت‌های گذشته دارید. برای شرکت‌های نوپا این پیش بینی ممکن است چندان درست و قابل اتکا نباشد. با این وجود، به عنوان بخشی از فرایند برنامه‌ریزی تجاری برای کسب و کار شما مفید و ارزشمند است.
برای حل مشکلات جریان نقدینگی چه کار کنیم؟
بهترین راه برای جلوگیری از مشکلات جریان نقدینگی این است که فرض کنیم این اتفاق در آینده رخ می‌دهد، بنابراین پول کافی پس انداز کنیم تا در زمان لازم از آن برای حل مشکل بهره ببریم. به این روش صندوق سرمایه نیز گفته می‌شود. اندازه صندوق سرمایه شما تا حد زیادی به نوع عملکرد شما بستگی دارد. با این حال، باید بتوانید به اندازه‌ای پول کنار بگذارید که در صورت متوقف شدن جریان نقدینگی، برای چند هفته کافی باشد.
اما اگر صندوق سرمایه بزرگی ندارید، باید حواس‌تان به حساب های بانکی و تراکنش‌های مالی شرکت باشد، به خصوص مراقب زمانبندی دریافتی‌ها و پرداختی‌ها باشید. فکر نکنید چون یکی از صورتحساب‌ها را پرداخت یا دریافت کرده‌اید پس همه چیز خوب است. جریان نقدینگی کسب و کارهای کوچک می‌تواند فقط به خاطر چند فاکتور معوقه با مشکلات جدی روبه‌رو شود.
در ادامه چند استراتژی دیگر برای برون رفت از تنگناهای مالی را مرور می‌کنیم:
1- مطالبات خود را جمع‌آوری کنید
اگر با بحران نقدینگی مواجه شده‌اید، وقت آن است که خجالت را کنار بگذارید و طلب‌های خود را وصول کنید. اگر مقدار فاکتورهای پرداخت نشده زیاد است، با مشتریان تماس بگیرید و این موضوع را به آن‌ها یادآوری کنید. اگر پیامک‌ها و ایمیل‌ها نادیده گرفته می‌شوند، پس با یک تماس تلفنی توجه بیشتر مشتریان بدقول را جلب کنید. باید برای نحوه دریافت مطالبات یک رویه کلی اتخاذ کنید، مثلا آخر هر ماه لیست مشتریانی که فاکتور معوقه یا پرداخت نشده دارند استخراج کنید و با آن‌ها به شیوه‌ای که مناسب و در شان کسب و کار شما است تماس بگیرید.
کمک گرفتن از بنگاه‌ها و دفاتر وصول مطالبات باید آخرین گزینه شما باشد، چون علاوه بر اینکه مجبور هستید درصد زیادی از مطالبات خود را به عنوان حق‌العمل به این دفاتر بپردازید، ممکن است از لحاظ قانونی به دردسر بیفتید. اقدام قانونی از طریق دفاتر حقوقی نیز گزینه دیگری است که البته ممکن است هزینه و زمان زیادی از شما بگیرد.
2- روش‌های پرداخت متنوع فراهم کنید
یکی از روش‌هایی که شانس نقد شدن فاکتورها را بیشتر می‌کند این است که امکان پرداخت از طریق روش‌ها و کانال‌های مختلف را برای مشتریان فراهم کنید. اگر از پرداخت چکی و نقد و کلر کردن چک‌ها خسته شده‌اید، امکان پرداخت با کارت‌های اعتباری را برای مشتریان ایجاد کنید. حتی امتیازات یا تخفیفاتی در نظر بگیرید تا مشتریان میل بیشتری برای پرداخت با این روش پیدا کنند.
با این کار زمان انتظار برای دریافت مطالبات را تا حد زیادی کاهش می‌دهید. با تسریع جریان ورود نقدینگی، خطر بروز مشکلات نقدی را نیز کاهش می‌دهید.
3- شرایط پرداخت را آسان‌تر کنید
با شناختی که از مشتریان خود پیدا کرده‌اید سعی کنید شرایط پرداخت را ساده‌تر کنید. شرایط پرداخت تامین کنندگان و شرکای تجاری خود را درنظر بگیرید. همچنین به شرایط پرداخت رقبای تجاری خود نگاهی بیندازید. شاید بتوانید با تامین کنندگان و شرکای تجاری خود برای پرداخت 45 روزه به توافق برسید، اما برای مشتریان خود شرایط پرداخت 30 روزه تعیین کنید. با این کار زمان کافی برای جمع‌آوری مطالبات و پرداخت دیون خود را خواهید داشت.
4- درآمدهای خود را حتی در کوتاه مدت افزایش دهید
برای حل مشکلات جریان نقدینگی می‌توان درآمد را افزایش داد. برای این کار خیلی از کسب و کارها فروش ویژه و تخفیفات دوره‌ای می‌گذارند. تخفیف زیاد روی موجودی کالا حاشیه سود از فروش هر کالا را پایین می‌آورد اما چون حجم فروش بالا می‌برد در کوتاه مدت می‌تواند ورود نقدینگی را افزایش دهد. با توجه به نوع کسب و کار خود سعی کنید خلاق باشید. مثلا «یکی بخر دو تا ببر» یا ارائه برخی خدمات خاص در یک دوره کوتاه نمونه‌هایی از این روش فروش هستند.
دقت داشته باشید که فروش محصولات یا خدمات با قیمت بسیار پایین نیز می‌تواند بر حاشیه سود شما تأثیر منفی بگذارد. یک گام به عقب بردارید و محصولات و خدمات خود را بررسی کنید تا هزینه کامل تحویل آن‌ها را تعیین کنید. در حالی که بسیاری از کسب و کارها از ایده افزایش قیمت‌ها و به‌طور بالقوه فراری دادن مشتریان خودداری می‌کنند، تحقیقات نشان می‌دهد که مشتریان، در صورت تجربه خوب، حاضرند قیمت بالاتری نیز بپردازند. پس می‌توانید با ایجاد یک تجربه خوب که به راحتی بیشتر مشتریان ختم می‌شود، برای حل مشکلات نقدینگی خود حتی قیمت‌ها را بالا ببرید.
5- به وسیله فاکتورهای پرداخت نشده سرمایه خود را تامین کنید
حتما تبلیغات کسب و کارهایی را دیده‌اید که می‌گویند امروز بخر و سال بعد پرداخت کن! موسسات و بانک‌هایی هستند که بر اساس فاکتورهای پرداخت نشده به شما وام اعطا می‌کنند. این گونه معاملات به اندازه پرداخت مستقیم پول ارزش ندارند، به همین دلیل بهتر است قبل از هر چیز سعی کنید مطالبات خود را هر چه زودتر نقد کنید. هرچند فرایند نقد شدن پول ممکن است خیلی طولانی شود، با این حال می‌توانید از طریق تامین مالی حساب های دریافتنی خیلی سریع مقداری پول در حساب بانکی خود دریافت کنید. البته برای این قبیل وام‌ها باید بهره بپردازید، اما در تنگناهای بزرگ مالی می‌تواند مشکل‌گشا باشد.
6- جریان نقدینگی را با نرم افزارهای خودکار مدیریت کنید
این روزها به لطف فناوری‌های جدید، نرم افزارها و ابزارهای گوناگونی برای نظارت و مدیریت جریان نقدینگی در دسترس هستند. با کمک یک نرم افزار حسابداری خوب و پیشرفته می‌توانید جریان نقدینگی کسب و کارتان را خودکارسازی کنید و تمرکز خود را به رشد بیشتر شرکت معطوف کنید. نرم افزارهای حسابداری می‌توانند شما را در تحلیل داده‌های مالی کمک کنند، در مورد خطرات و مشکلات احتمالی به شما هشدار دهند و به صورت خودکار ترازها و گزارشات مالی را در اختیار شما قرار دهند تا از بروز مشکلات جریان نقدینگی به دور باشید.
منبع: https://sunriseapp.com/
