مزایا و معایب کسب و کار شراکتی از گذشته تا به امروز یکی از موضوعات چالش برانگیز برای تمامی صاحبان کسب و کار بوده است. اگر دوست دارید بهترین دوست خود را به شریک تجاری تان تبدیل کنید و یا به دلیل تأثیر کرونا بر مشاغل به دنبال شریک هستید، در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک با ما همراه باشید. در ادامه به بهترین نحو به بررسی مزایا و معایب کسب و کار شراکتی میپردازیم تا قبل از دادن هرگونه تعهدی از صحت تصمیم خود مطمئن شوید.
شریک تجاری به چه معناست؟
اگر ایده تقسیم هزینههای مالی، مسئولیت و حجم کاری با یک شریک تجاری را در ذهن خود میپرورانید ، باید بدانید شراکت تجاری زمانی شکل میگیرد که دو یا چند نفر برای انجام یک سرمایه گذاری تجاری گرد هم میآیند و سود و زیان حاصل از یک کسب و کار را به اشتراک میگذارند. اگرچه امکان مشارکت تجاری بدون توافق رسمی وجود دارد، اما کار منطقی و عاقلانه آن است که یک قرارداد مکتوب با شرایط دقیق داشته باشید.
از انواع شراکت در کسب و کار چه میدانید؟
یک قرارداد شراکت کاری خوب باید طوری طراحی شده باشد که شرکا را در برابر بروز هرگونه مشکلی محافظت کند. همچنین باید مقرراتی در مورد نحوه رسیدگی به اختلافات احتمالی بین شرکا و استراتژی خروج مشخص در صورت تصمیم یک یا چند شریک را در بر بگیرد. برای انتخاب بهترین نوع شراکت متناسب با کسب و کارتان و تنظیم توافق نامه باید از وکیل و حسابدار معتمد خود کمک بخواهید اما به طور کلی انواع مشارکت به شرح زیر میباشد:
- مشارکت عمومی:
یکی از رایجترین ساختارها برای ایجاد شراکت، مشارکت عمومی است. این شراکت بین دو یا چند مالک که هرکدام قصد دارند نقش فعالی را ایفا کنند شکل میگیرد. هر شریک در مدیریت کسبوکار شرکت میکند و بهشخصه مسئولیت کسبوکار را بر عهده میگیرد. در این نوع از شراکت، مالکان صورت سود و زیان را با توجه به درصدی که از کسب و کار خود دارند، تقسیم میکنند. هرکدام از مالکان موظفاند مسئولیت بدهیها و بدهیهای جاری را بر عهده بگیرند.
از مزایا و معایب کسب و کار شراکتی عمومی میتوان گفت که راه اندازی آن آسان است و هزینههای کمتری نسبت به سایر شراکتها دارد. دلیل این تحلیل را میتوان عدم وجود اظهارنامه مالیاتی سالانه برای تشکیل پرونده دانست. در مقابل اگر شریکی مرتکب خطایی شود، همه شرکا مسئول هستند و داراییهای هر یک از شرکا در این نوع شراکت میتواند در معرض خطر قرار بگیرد.
- مشارکت محدود:
مشارکت محدود، شامل شرکای عمومی و شرکای محدود میشود. در این نوع از شراکت، شریک محدود، در مدیریت امور روزمره نقشی ندارد و مسئولیتش محدود است. در واقع شرکای محدود، سرمایهگذارانی هستند که اغلب تمایلی به مشارکت در مواردی به جز سرمایهگذاری و دریافت سود سهام ندارند.
این ساختار برای کسبوکارهایی با یک مالک اصلی، به نام شریک عمومی، و چند مالک مشترک، مانند سرمایهگذارانی که ترجیح میدهند نقش خنثیتری در کسبوکار داشته باشند، مناسب است. اگرچه شرکای محدود در نتایج کسب و کار سهم دارند، اما حق تصمیم گیری نخواهند داشت. مسئولیت تصمیم گیری بر عهده شریک عمومی است که اغلب به عنوان رئیس یا مدیر عامل شرکت فعالیت میکند.
- مشارکت تضامنی با مسئولیت محدود (LLP) :
مشارکت تضامنی با مسئولیت محدود (LLP) از «مشارکت محدود» و «مشارکت عمومی» متفاوت است. اما نوع شراکت در آن به شرکتهای تضامنی محدود (LLC) نزدیک است. نکته قابل توجه آن است در «مشارکت تضامنی با مسئولیت محدود» تمام شرکا مسئولیت محدودی دارند. همانطور که در شرکت تضامنی محدود، همه شرکا مسئولیت محدودی در قبال اتفاقات ناخواسته (مثل: نادیده گرفتن، غفلت، بیکفایتی یا سوءاستفاده) از سوی همکاران یا دیگر کارکنان دارند؛ در LLP هم فرآیند به همین صورت است. هر کدام از شرکایی که در معرض اتهام برای اقدامات غیرقانونی یا سوءاستفاده قرار بگیرند؛ شخصاً مسئولاند و مسئولیتی متوجه شرکای دیگر نخواهد بود.
این مشارکتها در تجارت برای محافظت از مالکان مشترک از مسئولیت شخصی در قبال بدهیهای تجاری طراحی شده است. با این ساختار، اضافه کردن شرکای جدید یا کم کردن شرکای فعلی نسبتاً آسان خواهد بود.
- شرکت با مسئولیت محدود (LLC) :
شرکت با مسئولیت محدود، شرکتی است که برای تشکیل و ثبت آن، حضور حداقل دو شریک لازم است و مسئولیت شرکا به میزان سرمایهای است که به شرکت آوردهاند. به بیانی دیگر، اگر شرکت منحل شده و دارایی شرکت برای پرداخت بدهی آن کافی نباشد، شرکای شرکت با مسئولیت محدود به میزان سرمایهای که به شرکت آوردهاند، مسئول پرداخت آن بدهی خواهند بود. مازاد بر آن، طلبکاران نمیتوانند بدهیهای خود را از دارایی و اموال شخصی شرکای شرکت مطالبه کنند.
مزایای کسب و کار شراکتی چیست؟
مزایا و معایب کسب و کار شراکتی باید برای کسانی که از آن استفاده میکنند کاملاً واضح باشد. در این اینجا به بررسی مزایای این شراکت میپردازیم:
- عدم رسمیت و تعهدات قانونی کمتر:
یکی از اصلیترین مزایای کسب و کار شراکتی، عدم رسمیت آن در مقایسه با شرکتهای دیگر است. فرآیند حسابداری نیز برای شرکتهای مشارکتی به نسبت سایر شرکتها آسانتر تلقی میشود. برای مثال کسب و کارهای شراکتی نیاز به تکمیل فرم اظهارنامه مالیاتی ندارند اما باید سوابق درآمد و هزینههای خود را ثبت کنند. برخلاف شرکت های محدود ، در کسب و کارهای شراکتی نیازی به تکمیل اظهارنامه نیست و سوابق کمتری برای نگهداری وجود دارد، مگر اینکه یک قرارداد مشارکت رسمی تنظیم شده باشد.
- تقسیم کار:
شروع و مدیریت یک کسب و کار میتواند استرسزا و دلهرهآور باشد. در مقایسه با فعالیت خود به عنوان یک شرکت انحصاری، با کسب و کار شراکتی میتوانید از همراهی و حمایت متقابل سایر شرکا بهرهمند شوید. در یک شراکت، شما در کنار هم هستید.
- اشتراک گذاری دانش، مهارت، تجربه:
هریک از شرکا با آوردن دانش، مهارتها، تجربههای خود به کسب و کار به طور بالقوه شانس موفقیت بیشتری را فراهم میکنند. شرکا میتوانند بهترین مهارتهای خود را به اشتراک بگذارند. برای مثال، اگر یکی از شرکا دانش مالی داشته باشد، میتواند روی حفظ دفاتر ثبتی شرکت تمرکز کند. دیگری ممکن است قبلاً به طور گسترده در قسمت فروش کار کرده باشد و مدیریت بخش فروش را بر عهده بگیرد. در مقابل، در شرکتهای انحصاری، باید همه این کارها را خودتان انجام دهید. (یا شخصی را که استخدام میکنید تا این وظایف را انجام دهد).
- تصمیم گیری بهتر:
در مقایسه با شرکتهای انحصاری که به تنهایی بنا شدهاند، در یک شراکت، کسب و کار از دیدگاههای منحصر به فردی سود میبرد. مزایا و معایب کسب و کار شراکتی، این امکان را فراهم میکند تا این شراکت دو سر سود باشد. نتیجه گیری ترکیبی از یک بحث، موقعیت بهتری از آن زمانی که هر یک از شرکا بهصورت جداگانه تصمیم بگیرد، به وجود میآورد و منجر به رشد کسب و کار میشود.
- حریم خصوصی:
در مقایسه با شرکتهای محدود و انحصاری، امور یک کسب و کار شراکتی میتواند توسط شرکا محرمانه نگه داشته شود. در مقابل، در یک شرکت با مسئولیت محدود، اسناد خاصی برای بازرسی عمومی به مراجع مربوطه ارائه میشود. در واقع سهامداران یک شرکت ملزم به نگهداری بسیاری از اسناد هستند.
- انعطاف در تصمیم گیری:
در یک شرکت محدود، تصمیم گیری برای مدیریت روزانه کسب و کار بین سهامداران و مدیران تقسیم میشود. این جمله بدان معناست که تصمیم گیری مدیران با توجه به ترجیحات سهامداران باهدف منافع شرکت انجام میپذیرد.
در مقابل، در کسب و کارهای شراکتی، شرکا بهشخصه هم برای کسب و کار تصمیم گیری میکنند و هم مدیریت آن را برعهده دارند. تا زمانی که شرکا بتوانند با یکدیگر به صورت مسالمتآمیز توافق کنند، آزادند بدون دخالت هیچ سهامداری به تصمیم گیری بپردازند. پس در کنار تمام مزایا و معایب کسب و کار شراکتی، این انعطاف پذیری در تصمیم گیری از مهمترین نکات است.
- شرکای بیشتر، سرمایه بیشتر:
هرچقدر شرکای بیشتری برای یک کسب و کار وجود داشته باشد، قطعاً پول بیشتری برای سرمایه گذاری در کسب و کار در دسترس قرار میگیرد که میتواند به رشد آن کمک کند. همچنین، شرایط برای وام گرفتن نیز افزایش پیدا خواهد کرد.
- شرکای احتمالی:
بهعنوان مدیر یک شرکت محدود و انحصاری، شما واقعاً نمیتوانید فردی را برای مدیریت کسبوکار در کنار خود استخدام کنید. کارمندان شرکت، همیشه بر این باورند که شما کسی هستید که تجارت را اداره میکنید و افراد خوب ممکن است، احساس کنند که هیچ جایی برای پیشرفت و شراکت وجود ندارد. در نتیجه انگیزه خود را از دست خواهند داد.
در مقابل، معمولاً امکان قبول یک شریک جدید در کسب و کار شراکتی وجود دارد. کارکنان خوب با این انگیزه به سمت کسب و کار جذب میشوند که میتوانند شریک آینده باشند. توجه به اهمیت و شخصیت اقتصادی هر یک از شرکا و مسئولیت آنان در کسب و کار شراکتی برای انتقال سرمایه نیز بسیار حائز اهمیت است; زیرا ممکن است سایر شرکا مایل به همکاری با شریک جدید نباشند. طبق قانون: ” در کسب و کار شراکتی هیچ یک از شرکا نمیتوانند سهم خود را به دیگری منتقل کند مگر به رضایت تمام شرکا. “
پس در صورت رضایت تمام شرکا به انتقال سهمالشرکه به شریک جدید (و یا در صورتی که شریک جدیدی، بدون انتقال سهمالشرکه، وارد شریک شود) شریک جدید باید مسئولیت قروض قبلی شرکت را نیز بر عهده بگیرد.
- دسترسی آسان به سود:
در کسب و کار شراکتی، سود کسب و کار بین شرکا تقسیم میشود. سود کسب و کار به جای آنکه تا زمان پرداخت در شراکت باقی بماند، مستقیماً به اظهارنامه مالیاتی شخصی شرکا سرازیر میشوند. در مقابل، در یک شرکت با مسئولیت محدود و انحصاری، سود تا زمان پرداخت در شرکت حفظ میشود، چه به عنوان حقوق و چه با تأیید سهامداران، به عنوان سود سهام.
معایب کسب و کار شراکتی چیست؟
اگرچه مالکیت یک کسب و کار، فرصتهای خوبی را در کنار سود بالا فراهم میکند، اما هر فردی که برنامهای برای ورود به دنیای کارآفرینی و شراکت دارد، باید از چالشهای بالقوه آن نیز مطلع باشد. مزایا و معایب کسب و کار شراکتی در کنار یکدیگر معنا پیدا میکنند و نمیتوان از هیچ کدام از آنها غافل شد. در ادامه بررسی معایب کسب و کار شراکتی میپردازیم:
- نبود وضعیت قانونی مستقل:
در کسب و کار شراکتی، هیچ قانون مستقل و متمایزی برای شرکا وجود ندارد. اگر قراردادی با مفاد جایگزین تنظیم نشود، شرکت با استعفا و فوت یکی از شرکا به راحتی منحل میشود. این نبود قوانین باعث نا امنی و بی ثباتی میگردد و توجه از توسعه کسب و کار منحرف میشود. حتی اگر یک قرارداد مشارکت تنظیم شده باشد، ممکن است شرکای باقی مانده در هنگام خروج یکی از شرکا در موقعیت خرید سهم وی نباشند. پس در این صورت نیز، احتمالاً کسب و کار همچنان باید منحل شود.
- مسئولیت نامحدود:
مجدداً به دلیل اینکه کسب و کار دارای شخصیت حقوقی جداگانه نیست، شرکا شخصاً مسئول بدهیها و زیانهای وارده هستند. بنابراین اگر کسبوکار با مشکل مواجه شود، داراییهای شخصی شما در معرض توقیف شدن توسط طلبکاران قرار میگیرد. قطعاً اگر کسبوکار یک شرکت محدود بود، احتمال رخ دادن این اتفاق وجود نداشت.
شرکا مسئولیت تضامنی دارند. اگر شرکای شما قادر به تسویه بدهی نباشند، شما مسئول انجام این کار خواهید بود. در یک مثال واضح، اگر سهام شما در شراکت 10 درصد باشد، در صورتی که شرکای شما دارایی نداشته باشند، شما مجبور خواهید شد 100 درصد بدهیهای شرکت را تسویه کنید و برای انجام این کار باید دارایی خود را بفروشید.
- دسترسی محدود به سرمایه:
بانکها ممکن است شفافیت حسابداری بیشتر، شخصیت حقوقی مجزا و احساس ماندگاری یک شرکت محدود و انحصاری را ترجیح دهند. تا جایی که بانکها یا مایل به وام دادن نخواهند بود و یا فقط با شرایط سخاوتمندانه این کار را انجام میدهند.
- پتانسیل اختلاف و درگیری:
با وارد شدن به یک کسب و کار به عنوان یک مشارکت عمومی استقلال خود را از دست میدهید. شما همیشه تصمیم گیرنده نیستید و هر شریک باید انعطاف پذیری و توانایی مصالحه را از خود نشان دهد. پتانسیل اختلافات بزرگ یا کوچک با شرکای دیگر همیشه وجود خواهد داشت. اینها ممکن است مربوط به:
- اهداف استراتژیک طرح تجاری که کسب و کار باید مطابق آن حرکت کند.
- نحوه رسیدگی به مسائل تجاری که ممکن است پیش بیاید.
- دیدگاههای متفاوت در مورد اینکه شرکا چگونه باید مطابق با مهارتها و سطح سرمایهگذاری متفاوت خود در کسبوکار پاداش دریافت کنند.
تفاوت ها ممکن است بلافاصله مشخص نشوند. با گذشت زمان، ترجیحات، موقعیتهای شخصی و انتظارات شرکا ممکن است دستخوش تغییر شود ، بنابراین تضمینی نیست که در عین هماهنگی بعداً شکافی ظاهر نشوند. اختلافات نه تنها می تواند به کسب و کار آسیب برساند، بلکه به روابط بین افراد درگیر نیز آسیب می رساند. تعارض می تواند یک حواس پرتی بزرگ باشد و زمان، انرژی و پول را هدر دهد. به همین دلیل است که به طور کلی توصیه میشود هنگام راه اندازی یک کسب و کار شراکتی، پیشنویس یک قرارداد مشارکت تهیه شود. این سند تضمین میکند که حقوق و مسئولیتهای شرکا در نظر گرفته شده است و درک مشترکی از مدل کسب و کار وجود دارد.
- تصمیم گیری دشوارتر:
در مقایسه با اداره یک کسب و کار انحصاری، تصمیمگیری برای کسب و کار شراکتی میتواند کندتر و دشوارتر باشد زیرا باید با شرکای خود مشورت کنید و در مورد مسائل بحث کنید. در مواردی که شما مخالف هستید، زمانی صرف مذاکره برای ایجاد توافق خواهد شد. گاهی اوقات این صرف زمان ممکن است به معنای از دست رفتن فرصتها باشد.
- تقسیم سود:
اصولاً صاحبان کسب و کار انحصاری، تمام سود کسب و کار خود را حفظ میکند و سود حاصل از یک مشارکت بین شرکا تقسیم میشود. قرارداد مشارکت را میتوان اصلاح کرد اما معمولاً سود در کسب و کار شراکتی به طور مساوی تقسیم میشود. تقسیم سود به طور عادلانه میتواند سؤالات دشواری را ایجاد کند. چگونه میتوان برای مهارتهای شرکای مختلف ارزش قائل شد؟ چه اتفاقی میافتد وقتی یکی از شرکا زمان و تلاش کمتری برای مشارکت میگذارد، اما همچنان سهم خود را از سود میبرد؟ پس به نظر میرسد تعادل عادلانهای بین تلاش و پاداش وجود نداشته باشد. این موضوع خود به تنهایی میتواند باعث ایجاد رنجش شود.
- محدودیت در توسعه کسب و کار:
برای هر کسبوکاری که به دنبال رشد عظیم است، بررسی مزایا و معایب کسب و کار شراکتی در جهت یافتن محدودیتهای توسعه کسب و کار از واجبات است. یکی از این محدودیت، فقدان شخصیت حقوقی در کسبوکار شراکتی است. در حقیقت بدون شخصیت حقوقی، کسبوکار نمیتواند مالکیت داشته باشد. قراردادها به درستی منعقد نمیشود و یا شرایط وام گرفتن سخت است.
از دیگر محدودیتها، شیوه و نحوه جدا شدن از شریک است. این مسئله اگر از همان ابتدا در نمونه قرارداد شراکت، تعیین تکلیف شود، میتواند از تنشها، چالشها و مشکلاتی که ممکن است در آینده به وجود آید، جلوگیری کند. حضور یک وکیل یا مشاور حقوقی که بر مسائل قرارداد شراکت شما تسلط کافی داشته باشد، میتواند تضمینکننده این موضوع باشد که تمامی سود و سهمالشراکه بر اساس موضوعات توافق شده بین طرفین تقسیم میشود.
بهترین شریک کاری دنیا این شکلیه!
در یک سرمایهگذاری جدید و یا راهاندازی یک کسبوکار، تعیین شریک مناسب و همچنین بهترین ساختار قانونی و مالیاتی به زمان و تفکر زیادی نیاز دارد. بهترین رویکرد این است که ابتدا به اهداف، مهارتها و تواناییهای مالی و مزایا و معایب کسبوکار شراکتی فکر کنید. در حالت ایدهآل، باید شریکی پیدا کنید که اشتیاق شما به کسبوکار را دو چندان کند، شخصیتی سازگار داشته باشد و مایل به بحث در مورد مسائل و مشکلاتی باشد که در این راه ایجاد میشود. همانطور که مارکوس میگوید، “کسب و کار بر اساس روابط و روابط مبتنی بر افراد است.”
به عنوان یک کارآفرین باید از قبل در خصوص کسبوکار شراکتی که میخواهید راه بیندازید امکان سنجی کنید .در سری تجاری نرم افزار حسابداری محک این امکان وجود دارد تا با ثبت اطلاعات مالی به صورت اتومات صورتحساب سود و زیان برای هریک از شرکا به درستی محاسبه کرده تا بهصورت خودکار از ایجاد اختلافات جلوگیری کنید.
منبع: informdirect