بازاریابی شبکه ای یا همان Network Marketing جزو موضوعاتی است که مدتهای زیادی در ایران مورد بحث بود و افراد زیادی بخصوص جوانان که سودای کسب درآمد بالا در مدت کم را در سر می پروراندند به سراغ این مقوله آمدند. اما سوال اساسی اینجاست که با توجه به حواشی زیاد پیرامون این مدل از بازاریابی، آیا واقعا این سیستم بازاریابی مشکل دارد یا در کشور ما توسط برخی سودجویان مورد سواستفاده قرار گرفت؟
فهرست مطالب
در این مقاله سعی داریم تا ضمن معرفی کامل بازاریابی شبکه ای به تفاوتهای آن با شرکت های هرمی هم بپردازیم. چرا که شرکت هایی که از مدل بازاریابی شبکه ای بهره می برند در کشور ما مجوز رسمی دارند و بدون هیچ اشکالی میتوانند به فعالیت پرداخته و کسب درآمد کنند. اما برای هر شخصی که میخواهد به سراغ این موضوع برود لازم است که از تفاوتهای شرکت های هرمی با این مدل از بازاریابی مطلع شود. پس تا انتهای این مقاله از گروه نرم افزاری محک همراه باشید.
بازاریابی شبکه ای چیست ؟
بازاریابی شبکه ای مدلی از سیستم بازاریابی است که برای رشد یک کسب و کار به شبکه ای از توزیع کنندگان متکی است. این مدل از بازاریابی مبتنی بر فروش شخص به شخص است. سازمان ها در بازاریابی شبکه ای، محصولات یا خدمات خود را بدون تبلیغات و واسطه می فروشند. به‌علاوه مشتریانی که محصولات شرکت را به طور مستقیم دریافت می کنند، قادر خواهند بود اگر تمایل داشته باشند به کارمندان شرکت اضافه شده و از بازاریابی و فروش محصولات شرکت، می توانند کسب درآمد داشته باشند. در شیوه بازاریابی شبکه ای کسب درآمد به 3 شیوه استراتژیک انجام می گیرد که این سه شیوه عبارتند از:
- ایجاد سرنخ
- جذب نیرو
- تولید و مدیریت
انواع بازاریابی شبکه ای کدام است؟
حالا که با تعریف و کلیات بازاریابی شبکه ای آشنا شده اید، در این قسمت به انواع بازاریابی شبکه ای خواهیم پرداخت :
- Single-Tier Network Marketing ( بازاریابی شبکه‌ای تک سطحی) : در این نوع از بازاریابی شبکه ای، در سیستم همکاری در فروش شرکت ثبت‌نام کرده و برای فروش محصولات یا خدمات آنها اعلام آمادگی خواهید کرد. دراین سطح نیازی به جذب سایر توزیع‌کنندگان نداشته و تمام حقوق شما از فروش مستقیم تأمین خواهد شد.
- Two-Tier Network Marketing ( بازاریابی شبکه ای دو سطحی): در این سطح از بازاریابی شبکه ای بر خلاف سطح قبل جذب نیرو هم اتفاق می افتد، اما دستمزد شما فقط به این موضوع منحصر نخواهد شد. شما هم برای فروش مستقیم و هم برای فروش ارجاعی‌ای که توسط شرکتهای وابسته یا توزیع‌کنندگان زیرمجموعه‌ی شما صورت می گیرد، درآمد خواهید داشت.
- Multi-Level Network Marketing ( بازاریابی شبکه ای چند سطحی): این سطح از بازاریابی شبکه ای مبتنی بر توزیع می باشد که دو یا چند سطح را شامل خواهد شد. دو نوع دیگر از استراتژی‌های بازاریابی شبکه ای، شبکه های بازاریابی-محور و بازاریابی شبکه ای نام-محور هستند. برخی از برنامه‌های MLM این امکان را برای شما فراهم می کند که در پنج سطح یا بیشتر درآمد کسب درآمد داشته باشید، بنابراین ممکن است انگیزه‌هایی برای جذب افراد بوجود بیاید.
چه کسانی را برای بازاریابی شبکه ای در شرکت مان استخدام کنیم؟
میتوانیم بگوییم که بازاریابی دو بخش اساسی دارد : بخشی صنعت محور و بخشی تفکر خلاق. برای استخدام افراد در بازاریابی شبکه ای، توجه به این بخش ها باید مورد توجه قرار گیرند. در واقع برای این مدل از بازاریابی باید افرادی را بکار بگیریم که بسیار با اشتیاق هستند. وقتی افرادی را استخدام می کنید که در مورد کسب و کار و محصول شما هیجان زده هستند، در نظر داشته باشید که این افراد، اشتیاق شان را با دیگران به اشتراک خواهند گذاشت. یک نیروی بازاریاب مشتاق، باعث فروش و استخدام بیشتر در شبکه بازاریابی شما خواهد شد.
موفقیت در بازاریابی شبکه ای تحت چه شرایطی رخ می دهد؟
بازاریابی شبکه ای هم مانند هر مقوله دیگر برای اینکه به موفقیت منتهی گردد باید از اصولی پیروی کند. در ادامه این قسمت به برخی از مهمترین این اصول اشاره خواهیم داشت :
برای شروع به شرکت های مناسب اعتماد کنید
شاید بتوان به جرات گفت یکی از مهمترین موضوعات برای تبدیل شدن به یک بازاریاب و فروشنده موفق در بازاریابی شبکه ای، انتخاب یک شرکت مناسب است. برای تعیین شرکت مناسب، مطالب زیر را حتما مد نظر داشته باشید:
- تحقیقات لازم را انجام دهید: شرکت چند ساله است؟ آیا در کار خود تجربه کافی دارد یا تازه شروع به کار کرده است؟
- به مدیران و رهبران شرکت توجه ویژه داشته باشید : همان موضوعاتی را که در مورد شرکت‌ها بررسی میکنید، در ذهن داشته باشید و با مدیران آن مجموعه ها نیز تطبیق دهید. آیا رهبری شرکت معتبر بوده و مطیع قانون است؟
- با محصولات و خدمات شرکت به خوبی آشنا شوید : به دلیل آن که شما مسئول تهیه و فروش محصولات شرکت مورد نظر هستید، بسیار اهمیت دارد که از معتبر بودن آنها اطمینان داشته باشید.
- برای خود خط قرمز تعریف کرده و مراقب خط قرمزهای خود باشید: بعضی از شرکت‌ها اقدام به کلاهبرداری از طریق خرید محصولات یک شرکت می‌نمایند که تقریباً همیشه منجر به ضرر کارمندان خواهد شد. این موضوع را بعنوان خط قرمز خود در نظر بگیرید و روی آن حساس باشید.
شروع به کار در شرکت موضوع بسیار با اهمیتی است
در این مرحله فرض ما بر این است که شما با رعایت نکات بالا توانسته اید که یک شرکت مناسب برای فعالیت بازاریابی شبکه ای خود را انتخاب کنید. در این قسمت توضیح خواهیم داد که شروع به کار باید چگونه باشد که موفقت های بیشتری برای شما به ارمغان بیاورد:
- انتخاب مربی مناسب را جدی بگیرید: مربی شما وظیفه دارد در مراحل اولیه راهنمایی های لازم را انجام دهد. پس میتوان نتیجه گرفت که هر چه شما موفق‌تر باشید، مربی شما هم درآمد بیشتری بدست خواهد آورد. بنابراین، به نفع خود آنهاست که گام به گام شما را همراهی کنند.
- در مورد محصولات به خوبی تحقیق کنید و آنها را کاملا بشناسید: حالا که فروش محصولات بعنوان یک بازاریاب شبکه ای بر عهده شما قرار گرفته است، طبیعی است که این توقع وجود داشته باشد که همه محصولات را به خوبی شناخته و بر نحوه عملکرد آنها مسلط باشید.
- بدنبال مشتریان بالقوه جدید باشید: باید به این نکته توجه داشته باشید که در بازاریابی شبکه ای، جذب مشتریان بالقوه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و نقش مهمی در رسیدن به موفقیت ایفا خواهد کرد. اگر قصد دارید که به درآمد ایده‌آلتان برسید، باید مرتباً به دنبال مشتریان بالقوه بگردید.
- پیگیر بازدیدکنندگان و علاقمندان به کار خود باشید: برای اینکه مشتریان بالقوه به مشتریان واقعی تبدیل شوند، ضروری است ارتباط خود را با آنها ادامه دهید.
بدنبال ایجاد مشاغل بازاریابی شبکه ای خود را باشید
هنگامی که خودتان در یک شرکت بازاریابی جذب شدید را در نظر بگیرید، حالا بعد از پشت سر گذاشتن این مرحله، برای رسیدن به موفقیت باید اعضای جدید را نیز به شرکت جذب نمایید. برای موفقیت در این مرحله موارد زیر را مد نظر قرار دهید:
- جذب اعضای جدید را بسیار جدی بگیرید: مشتریان احتمالی که ممکن است بعنوان عضو جدید به شما بپیوندند، افزودنی‌های ارزشمندی برای تیم شما به حساب می آیند. بنابراین همیشه در انتظار آنها باشید و به منظور جذب‌شان از هیچ تلاشی چشم پوشی نکنید.
- راهنمایی های موثر برای اعضای انتخابی خود ارائه کنید: همانطور که بیان کردیم موفقیت کارمندان شما تاثیر چشمگیری در میزان کسب درآمد شما دارد. پس به منظور موفقیت بیشتر در زمینه افزایش فروش، لازم است اعضا را به خوبی آموزش داده و راهنمایی کنید.
- پورسانت های خوب برای اعضا مشخص کنید: در نظر گرفتن کمیسیون با مبلغ مناسب و جذاب، باعث ایجاد حس انگیزه در فروشندگان شده و نیروی زیادی را به آنها خواهد داد تا در مسیر تحقق اهداف به بهترین شکل گام بردارند.
- مشورت با متخصصین را به هیچ عنوان فراموش نکنید: به یاد داشته باشید، شما مسئولیت کلیه امور مرتبط با اداره کسب و کار را بر عهده دارید. بنابراین استخدام یک حسابدار یا خرید نرم افزار حسابداری آسان و مطمئن به شما در مدیریت موثر کسب و کار تان، بسیار کمک خواهد کرد.
مزایا و معایب بازاریابی شبکه ای کدام است؟
حالا که با نکات مهمی پیرامون بازاریابی شبکه ای آشنا شده اید، در این قسمت به یک مورد از مهمترین مزیت ها و به یک مورد از مهمترین عیب ها اشاره خواهیم کرد:
شاید بتوان گفت یک عیب بزرگ که به بازاریابی شبکه ای وارد است این خواهد بود که فروشندگان در سطح بالا می توانند از طریق کمیسیون از طبقات پایین تر، مبالغ قابل توجهی درآمد کسب کنند. این شاید در ابتدا بد به نظر نرسد اما ممکن است رفته رفته حس بدی را به نفرات پایین تر منتقل کند که چرا سود زحمات ما به جیب نفرات دیگری می رود که زحمت آنچنانی متحمل نمی شوند.
اگر یک مورد را هم بخواهیم حسن این مدل از بازاریابی در نظر بگیریم این است که فردی با انرژی زیاد و مهارت های فروش خوب می تواند با سرمایه گذاری اندک یک کسب و کار سودآور ایجاد کند.
تفاوت شرکتهای هرمی با بازاریابی شبکه ای چیست؟
شرکت هایی که از مدل بازاریابی شبکه ای استفاده می کنند و با مجوزهای رسمی فعالیت دارند، با شرکت های هرمی متفاوت هستند. تفاوتی که وجود دارد، این است که در بازاریابی شبکه ای محصول وجود دارد ولی در شرکتهای هرمی اینگونه نیست و محصول یا خدمت مشخصی ارائه نمی شود. البته لازم به توجه است که وجود محصول به تنهایی تضمینی برای قانونی بودن فعالیت های یک شرکت تحت عنوان بازاریابی شبکه ای نیست چرا که برخی از این شرکت های هرمی برای فریب افراد، ارائه محصول را در فعالیت‌های خود قرار می‌دهند اما معمولا هدف، فروش محصول یا خدمات نیست بنابراین قیمت آن محصول بسیار بالاتر از قیمت بازار است.
نکته ای دیگر که میتوان به عنوان تفاوت از آن یاد کرد این است که در شرکتهای هرمی معمولا محصول یا خدمات به اعضای هرم فروخته خواهد شد و نه سایر افراد. ضمن اینکه معمولا محصول به صورت عمده فروخته می شود. در شرکت های هرمی به ازای جذب عضو جدید به سرگروه به صورت درصدی پرداخت انجام می شود و البته از عضو جدید جذب شده همان ابتدای کار پولی دریافت می‌گردد.
معمولا تشخیص شرکتهای هرمی از بازاریابی شبکه ای بسیار دشوار است، بنابراین به شدت توصیه می‌گردد پیش از اینکه وارد این قبیل شرکت ها یا شبکه ها شوید، به برخیی نکات توجه ویژه داشته باشید. از جمله این نکات این است که هر دو این شرکت ها معمولا دارای یک PHN یا طرح کسب درآمد هستند که توصیه می‌گردد حتما قبل از شروع به کار در مورد نحوه پورسانت دهی، تحقیق‌های لازم صورت بگیرد.
برای اطمینان یافتن از اینکه آیا میشود به این شرکت ها اعتماد کرد یا خیر، به سازمان صنعت، معدن و تجارت مراجعه کرده و جتما از آن استعلام بگیرید. قبل از وارد شدن به این شرکت ها یا این نوع از بازاریابی با در نظر گرفتن توانایی‌ها و صفاتی که در خود می شناسید، اطمینان حاصل کنید که آیا توان فروش و جذب اعضای شاخه خود را دارید؟ ضمن اینکه قبل از ورود به این شبکه‌ها در نظر داشته باشید که در صورت موفق نشدن، چه میزان خسارت متوجه شما خواهد شد.
بازاریابی شبکه ای با شرکت های هرمی تفاوت دارد اما کلا مراقب باشید
بازاریابی شبکه ای، مدلی از بازاریابی است که برای توسعه کسب و کارها، به شبکه ای از توزیع‌کنندگان تکیه خواهد کرد. با استفاده از بازاریابی شبکه ای قادر خواهید بود محصولات و کالاهای خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه بفروش برسانید و مشتریان مشتاق را به تیم خود ملحق کنید. فراموش نکنید که در فرایند پیاده‌سازی مدل‌های بازاریابی شبکه ای به هیچ عنوان از بررسی قوانین مربوطه غافل نشوید و همواره به یاد داشته باشید که علاقه‌مندترین افراد را به کار گرفته و از این طریق، سرعت پیشرفت خود را روز به روز افزایش دهید.
در این مقاله تلاش کردیم هم راه های موفقیت در بازاریابی شبکه ای را برای شما لیست کنیم و هم راه های شناسایی بازاریابی شبکه ای مجاز از شرکت های هرمی را یک به یک اشاره کردیم. البته توصیه جدی و نهایی ما به شما این است که حتما همه موارد و موضوعات را با وسواس و مشورت گرفتن از کارشناسان خبره و معتمد، بررسی کرده و بعد از آن تصمیم بگیرید.
