استرداد مالیاتی | شرایط استرداد اضافه پرداختی مالیات

استرداد مالیاتی، نوعی باز پرداخت به مالیات دهندگان از طرف دولت است. در حقیقت شما در ازای هر مقدار پرداخت اضافی که به دولت داشته‌اید، مشمول استرداد مالیاتی می‌شوید. بسیاری از مودیان، این استرداد مالیاتی را به عنوان شانس یا پاداش نگاه می‌کنند اما واقعیت چیز دیگری است. در واقع دریافت استرداد مالیاتی نشان می‌دهد که احتمالاً در سال مالی قبلی، مالیات خود را بیش از اندازه پرداخت کرده‌اید. در این مقاله از گروه نرم‌افزاری محک به بررسی چیستی استرداد مالیاتی و مدارک و شرایط مورد نیاز برای دریافت آن می‌پردازیم.

فهرست مطالب

استرداد مالیاتی چیست؟

یکی از وظایف سازمان امور مالیاتی، استرداد مالیاتی است. در واقع این سازمان موظف است که مالیات اضافه‌ای را که در تمام امور مالیاتی از مودیان دریافت نموده است را به آنها پرداخت کند تا حقی از کسی ضایع نشود. به عبارتی دیگر، تفاوت میان مالیات پرداخت شده و بدهی مالیاتی مودیان را استرداد مالیاتی می‌گویند.

همان‌طور که می‌دانید، مودیان مالیاتی در پایان هر سال مالی یا هر دو سه ماه یکبار باید اظهار نامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند. در این اظهارنامه میزان دقیق بدهی مالیاتی مشخص شده است. حال این میزان بدهی در سازمان مورد بررسی قرار می‌گیرد. اگر فرد مالیات دهنده بیشتر از میزان بدهی مالیاتی خود به دولت پرداخت کرده باشد، سازمان امور مالیات موظف است در طی روزهای مشخصی پول اضافه را به وی بازگرداند و استرداد مالیاتی انجام دهد.

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات استرداد مالیات اضافه پرداختی، بخشنامه زیر از سازمان امور مالیاتی را مطالعه بفرمایید:

دانلود بخشنامه سازمان امور مالیاتي در خصوص فرآیند استرداد مالیات و عوارض

استرداد اضافه پرداختی مالیات

همان‌طور که می‌دانید، مالیات نوعی هزینه اجتماعی است که صرفاً برای اداره امور مربوط به خود مردم از آنها دریافت می‌شود. در واقع مردم برای بهره برداری از امکانات و منابع یک کشور باید مبلغی به دولت پرداخت کنند تا آن امکانات جایگزین شود. مردم جامعه با پرداخت مالیات بخشی از در آمد حاصل از سود فعالیت اقتصادی‌شان به دولت باعث فراهم شدن ابزار و امکانات انجام آن فعالیت اقتصادی می‌شوند. حال ممکن است در پرداخت این مالیات به دولت مشکلی پیش بیاید. گاهی پیش می‌آید که مودی مالیاتی هزینه‌ای بیشتر از بدهی مالیاتی تعیین شده به حساب دولت واریز کند. اینجاست که برای بازپرداخت آن هزینه اضافی توسط دولت و سازمان امور مالیاتی، استرداد اضافه پرداختی مالیاتی روی کار می‌آید.

انواع استرداد مالیاتی

مطابق با قوانین مالیاتی حاکم بر کشور ایران، اصولاً چهار گروه مشمول استرداد مالیاتی می‌شوند و سازمان امور مالیاتی موظف است، مالیات اضافه‌ای را که از این چهار گروه دریافت کرده است به آنها بپردازد. این سه گروه عبارت‌اند از:

• مالیات تکلیفی:

مالیات تکلیفی نوعی از مالیات است که وظیفه پرداخت آن بر عهده فرد مالیات دهنده نیست. تصور کنید یک شخص در یک شرکت کارمند است و فرد کارفرما مالیات تکلیفی را از حقوق ثابت کارمند کسر می‌کند و به سازمان امور مالیاتی می‌پردازد. به این ترتیب مالیات تکلیفی را خود کارمند نمی‌پردازد. امکان استرداد مالیاتی برای این نوع مالیات هم وجود دارد.

• مالیات بر ارزش افزوده:

مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که از فعالان کسب و کار از مرحله تولید تا توزیع گرفته می‌شود. یک لباس را تصور کنید که از زمان تولید تا رسیدن به دست مصرف کننده، خدمات مختلفی روی آن انجام می‌شود. برای هر کدام از این خدمات باید مالیات جداگانه پرداخت شود. به ازای هر مرحله در چرخه تولید یک محصول، مالیات بر ارزش افزایش پیدا می‌کند. پرداخت مالیات بر ارزش افزوده و حتی دریافت استرداد مالیاتی بر عهده خریدار نهایی محصول است.همچنین بر اساس اعلام سازمان امور مالیاتی کشور، کلیه فعالان اقتصادی که برای دریافت پول از مشتریان و یا کسب درآمد از دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنند، باید برای دریافت کد مالیاتی اقدام کنند.

• مالیات عملکرد:

صاحبان شرکت‌ها که فعالیت اقتصادی انجام می‌دهند باید مالیات عملکرد خود را از سود شرکت در طول دوره مالی مشخص، پرداخت کنند. تمامی هزینه‌ها و درآمدها باید در دفاتر حسابداری یا انواع نرم‌افزارهای حسابداری ثبت شودو مالیات مقرر شده بر عملکرد (مقدار آن 25 درصد سود شرکت است) از آن کسر شود. شرکت‌ها معمولاً پرداخت مالیات عملکرد و حتی دریافت مبلغ استرداد مالیاتی از سازمان امور مالیاتی را از طریق صدور چک انجام می‌دهند.

• مالیات حقوق:

مالیات حقوق در دسته مالیات‌های تکلیفی قرار می‌گیرد. منظور از مالیات تکلیفی، مالیاتی است که شناسایی مبلغ و پرداخت آن بر عهده فردی است که حقوق پرسنل را پرداخت می‌کند. در حقیقت این فرد کارفرما است که در قبال پرداخت مالیات حقوق وظیفه دارد.

گاهی اوقات محاسبات فیش حقوقی پرسنل برای کارفرمایان کاری بسیار پیچیده و زمان‌گیر است و همچنین ممکن است خطاهای محاسباتی نیز رخ ‌دهد. نرم افزار حسابداری محک و افزونه حقوق و دستمزد آن، کارفرمایان را در انجام راحت این فرایند یاری می‌نماید. افزونه حقوق و دستمزد محک به کارفرمایان  کمک می‌کند که به راحتی روند صدور فیش حقوقی و محاسبه مالیات حقوق  را در کم‌ترین زمان طی کنند. همچنین طی کردن مراحل  دریافت استرداد مالیاتی نیز بر عهده کارفرما است .

مالیات غیر قابل استرداد چیست؟

مالیات غیر قابل استرداد به مالیاتی اطلاق می‌شود که مودی مالیاتی پس از پرداخت آن، حتی در صورت پرداخت اضافه، نمی‌تواند آن را مسترد کند. این نوع مالیات‌ها شامل مواردی همچون مالیات پرداختی برای خرید نهادهای عمرانی است که به بهای تمام شده دارایی افزوده می‌شود. همچنین، شرکت‌هایی که از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند، در صورتی که این نوع مالیات را پرداخت کنند، حق مطالبه آن را نخواهند داشت. به همین ترتیب، مالیات پرداختی توسط شرکت‌هایی که به طور انحصاری در زمینه عرضه کالاها یا خدمات معاف فعالیت می‌کنند، نیز غیر قابل استرداد است. در این موارد، مالیات و عوارض پرداختی مودی به هیچ عنوان قابل تهاتر یا استرداد نخواهد بود.

طبق تبصره 5 ماده 8 قانون ارزش افزوده، مالیات و عوارض پرداختی مودیانی که بر اساس مقررات این قانون قابل تهاتر یا استرداد نیستند، به عنوان هزینه‌های قابل قبول در قانون مالیات‌های مستقیم شناخته می‌شوند. این به این معناست که مودیان می‌توانند این مالیات‌ها را در محاسبات مالیاتی خود به عنوان هزینه ثبت کنند، اما در عین حال نمی‌توانند آن‌ها را مسترد کنند. بنابراین، مالیات غیر قابل استرداد نه تنها بر بار مالی مودیان تأثیرگذار است، بلکه باید در برنامه‌ریزی‌های مالی و محاسبات مالی آن‌ها نیز در نظر گرفته شود.

مدارک لازم برای استرداد مالیاتی توسط مودی چیست؟

در هر کشوری، برداشت وجه از حساب دولت نیازمند شرایط و ضوابط خاصی است. مطابق با توضیحات داده شده، استرداد مالیاتی از حساب و خزانه دولت ایران نیز شرایط خاصی دارد. فردی که خواهان استرداد مالیاتی است باید اسناد و مدارک معتبر زیر را به اداره مالیات ارائه کند:

• برگه مفاصا حساب مالیاتی تا تاریخ استرداد مالیاتی؛

• گواهینامه مالیات بر ارزش افزوده برای افرادی که دارای آن هستند؛
• لیست تمامی مالیات­هایی که باید تا تاریخ استرداد قطعی شوند؛
• اسناد و مدارک مربوط به وجوه پرداختی؛

کارشناس ارشد مالیاتی با بررسی مدارک ذکر شده، مابه‌التفاوت مالیات پرداخت شده توسط مودی و مالیات ذکر شده در اظهار نامه را به وی مسترد می‌کند.

وظیفه اداره امور مالیاتی در استرداد مالیاتی چیست؟

هنگامی که مودی مالیاتی مدارک خود را به اداره امور مالیاتی تحویل می‌دهد، کارشناسان ارشد مالیاتی موظف‌اند یک گزارش تهیه کرده و در آن تمامی موارد مربوط به مالیات مودی و مبلغ مالیاتی که پرداخت کرده است را ذکر کنند . در صورتی که اداره مالیات، گزارش کارشناسان را بپذیرد، یک برگه استرداد مالیاتی برای شخص مودی و یک برگه استرداد برای پرداخت صادر خواهد شد.

زمان درخواست استرداد مالیاتی چه زمانی است؟

برای درخواست استرداد مالیاتی زمان خاصی مطرح نشده است. در واقع هر زمانی که مودی مالیاتی متوجه پرداخت اضافه مالیات شد، می‌تواند برای درخواست استرداد مالیاتی اقدام کند تا پرونده وی به جریان بیفتد. طبق قوانین، پول بازپرداختی از طرف اداره مالیات باید ظرف مدت یک ماه به مودی مالیاتی پرداخت شود. اگر برای استرداد مالیاتی یا اضافه پرداختی مودیان بیشتر از سه ماه توسط اداره امور مالیاتی زمان صرف شود و مبلغ استرداد مالیات به حساب مودیان واریز نشود، خسارتی دو درصدی در ماه به مبلغ استرداد اضافه می‌گردد. مسئول پرداخت این خسارت نیز اداره امور مالیاتی است.

نکته قابل توجه آن است که اگر مودی مالیاتی از قبل بدهی قابل پرداخت مالیاتی داشته باشد، مبلغ استرداد مالیاتی به او پرداخت نخواهد شد و جای بدهی قبلی به خزانه دولت واریز می‌شود. پس از شرایط استرداد مالیاتی، نداشتن بدهی مالیاتی قبلی است. در شرایطی که درخواست استرداد مالیاتی از طرف اداره امور مالیاتی پذیرفته نشود، فرد مودی می‌تواند ظرف سی روز پس از تاریخ اعلام نظر اداره مالیات، به هیئت‌های حل اختلاف مالیاتی رجوع کند و درخواست رسیدگی نماید.

علل استرداد مالیاتی چیست؟

مبلغ استرداد مالیاتی یا بازپرداخت مالیات به یکی از دلایل زیر به مودی مالیاتی پرداخت می‌شود:

۱ – اشتباه مأمور مالیاتی در انجام محاسبات اظهارنامه مالیاتی، تعیین مالیات نادرست و پرداخت این مالیات توسط مؤدی؛

۲ – اشتباه خودِ مؤدی مالیاتی در پرداخت مالیات؛

۳ – اشتباه کارفرما در کسر مالیات تکلیفی در شرایطی که دریافت‌کننده درآمد از مالیات معاف بوده و یا مشمول مالیات با نرخ پایین‌تری بوده است.

روش ثبت درخواست استرداد مالیاتی بر ارزش افزوده در سامانه

• ورود به سامانه عملیات اینترنتی مالیات بر ارزش افزوده
• انتخاب گزینه ثبت درخواست استرداد
• وارد کردن نام کاربری و رمز ورود
• تکمیل فرم در خواست استرداد
• ارسال مدارک از طریق سایت (ارائه اصل و کپی مدارک به کارشناس مالیاتی به صورت حضوری و دریافت رسید الزامی است.)
• کلیک روی دکمه ثبت نهایی پس از تکمیل اطلاعات درخواستی

نمونه فرم درخواست استرداد اضافه پرداخت مالیاتی

ارسال اظهارنامه مالیاتی به کمک نرم افزار حسابداری محک

همیشه می‌توانید برای انجام سریع‌تر و راحت‌تر محاسبات امور مالیاتی خود از سیستم حسابداری و نرم افزارهای حسابداری استفاده کنید تا اشتباهات را به حداقل رسانده و مجبور به طی‌کردن مراحل استرداد مالیاتی نباشید. به کمک نرم افزار حسابداری محک می‌توانید در هر لحظه به ثبت معاملات انجام شده بپردازید و رسیدها را ثبت و نگهداری کنید تا چیزی فراموش نشود. مهم‌تر اینکه با انجام حسابرسی مداوم به کمک نرم افزار حسابداری هر لحظه برای ارائه اظهارنامه مالیاتی آماده خواهید بود.

سوالات متداول در زمینه استرداد اضافه پرداختی مالیات