این روزها ارزهای دیجیتال یا همان کریپتوکارنسی ها مورد توجه خاص همه افراد و حتی شرکتهای کوچک و بزرگ و سرمایه گذاران قرار گرفتهاند. اما یک حقیقت در مورد ارزهای دیجیتال، همیشه سرمایه گذاران را نگران می کند و آن نوسانات ارز است. رمز ارزهای پایه شاهد افزایش و کاهش عظیم ارزش خود بودهاند و این می تواند هر یک از طرفداران سرسخت رمز ارزها را به فکر عمیق فرو ببرد. اما دقیقاً چه چیزی ارزش رمز ارزها را تعیین میکند؟ عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال کدامند؟ اجازه دهید نکاتی را که باید قبل از سرمایه گذاری در یک ارز دیجیتال در نظر داشته باشید، مورد بررسی قرار دهیم.
اهمیت ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال نزدیک به یک دهه است که در دسترس عموم قرار گرفتهاند، اما محبوبیت آنها پدیده نسبتا جدیدی است. در حال حاضر بسیاری از مردم شروع به سرمایه گذاری در حداقل یکی از بی نهایت ارز دیجیتال موجود در بازار کردهاند. فرآیند ایجاد این رمز ارزها که استخراج یا ماینینگ نامیده میشود توسط ماینرهایی انجام میشود که برای ایجاد ارزهای مجازی مختلف مانند بیت کوین، با حل معادلات پیچیده ریاضی روی رایانههای قدرتمند کار میکنند. بر اساس ایده تمرکززدایی، فناوری بلاکچین در تولید، ذخیره سازی و تامین امنیت این رمز ارزها نقش مهمی ایفا میکند.
غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال به این معنی است که هیچ کس حتی دولتها نمیتوانند روی آنها نظارت داشته باشند. به همین دلیل، بسیاری از کشورها هنوز ارزهای دیجیتال را به عنوان ارز قانونی قبول نکردهاند. از سوی دیگر، ارزهای دیجیتال عموماً عرضه ثابت و تعداد محدودی دارند، بنابراین کاهش ارزش آنها به واسطه افزایش تورم بعید است و همین موضوع میتواند بر اهیمت رمز ارزها بیفزاید.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال
همان طور که میدانید، شاید بزرگترین اشکال ارزهای دیجیتال، وجود نوسانات زیاد و تغییر قیمت ناگهانی رمز ارزها باشد. شما میتوانید با معامله ارزهای دیجیتال، یک شبه پولدار شوید یا در عرض چند دقیقه تمام سرمایه خود را از دست بدهید. بنابراین، قبل از ورود به بازار ارزهای دیجیتال باید خوب تحقیق کنید و نکات بسیاری را مدنظر قرار دهید. به طور کلی میتوان عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال را چنین برشمرد:
عرضه
عرضه یک دارایی نقش مهمی در تعیین قیمت آن دارد. داراییهای کمیاب به احتمال زیاد قیمتهای بالاتری دارند، در حالی که داراییهایی که به وفور در دسترس هستند ارزانتر نیز میشوند. همان طور که میدانید، بیت کوین ارزشمندترین و قدرتمندترین ارز دیجیتال دنیا است. اما چرا؟
عرضه بیت کوین از زمان آغاز به کار رو به کاهش بوده است. پروتکل ارزهای دیجیتال تنها به بیت کوینهای جدید اجازه میدهد تا با نرخ ثابت ایجاد شوند و این نرخ به گونهای طراحی شده است که در طول زمان کاهش یابد. بنابراین، عرضه بیت کوین از 6.9 درصد در سال 2016 به 4.4 درصد در سال 2017 و 4 درصد در سال 2018 کاهش یافت. به دلیل نصف شدن عرضه بیت کوین که هر چهار سال یک بار رخ میدهد، افزایش قیمت چشمگیر آن قابل توجیه است. بنابراین، یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال، میزان عرضه آن به بازار است.
تقاضا
ارزهای دیجیتال، اگرچه مانند ارزهای فیات یا همان پولهای رایج ملی قابل لمس و قابل مشاهده نیستند، اما از نظر کاربرد کاملاً مشابه آنها هستند. هر دوی این ارزها به واسطه پذیرش و استفاده در بین مردم به عنوان یک وسیله مبادلهای، در جوامع مختلف ارزش و اهمیت پیدا میکنند. همین نکته ما را به دومین عاملی که ارزش ارزهای دیجیتال را تعیین میکند، یعنی تقاضا، میرساند. با افزایش قابلیت استفاده یک سکه یا کوین، تقاضای آن افزایش مییابد که به نوبه خود باعث افزایش ارزش یک کوین یا رمز ارز میشود. میزان تقاضا یکی از دلایل مهم افزایش ارزش ارزهای دیجیتال در چند سال اخیر بوده است.
تعداد نود یا گره (Node count)
به زبان ساده، به هر سیستم رایانهای که به یک شبکه بلاکچین متصل باشد و در استخراج رمز ارز، تامین امنیت، انجام تراکنش و معامله آنها مشارکت نماید یک نود (Node) یا گره گفته میشود. هر چه تعداد این نودها بیشتر باشد، زیرساخت آن شبکه قویتر بوده و میزان مقیاس پذیری آن نیز بیشتر میشود. همچنین، تعداد نودها به تعداد کیف پولهای فعال در رابطه با یک ارز دیجیتال اشاره دارد که در فضای اینترنت یا صفحه اصلی یک رمز ارز یافت میشوند. تعداد نودها از جمله عواملی است که تعیین میکند آیا یک کوین یا رمز ارز میتواند بر بحرانهای بازار غلبه کند یا خیر.
با جستجو در گوگل یا بررسی صفحه اصلی یک ارز دیجیتال به راحتی میتوانید این اطلاعات را پیدا کنید. تعداد گره یا نود زیاد نشان دهنده قدرت یک شبکه یا به عبارتی یک جامعه بلاکچین است. هر چه این جامعه قویتر باشد راحتتر میتواند بر بحرانهای احتمالی چیره شود. همچنین، تعداد نود زیاد بر غیرمتمرکز بودن یک شبکه دلالت دارد و این مورد نیز جزو عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال محسوب میشود.
نکته: با استفاده از تعداد نودها میتوانید بررسی کنید که آیا یک ارز دیجیتال قیمت مناسبی دارد یا خیر. به تعداد نودهای یک رمز ارز و ارزش کل بازار آن نگاهی بیندازید و آن را با رمز ارزهای محبوبتر مقایسه کنید. استفاده از این روش کاملاً دقیق نیست زیرا زیرساختهای شبکه متفاوت هستند، اما حداقل به شما ایده میدهد که رمز ارزها چگونه کار میکنند و چگونه تعداد نودها میتواند بر قیمت ارز دیجیتال تأثیر بگذارد.
هزینه تولید
قطعا، استخراج ارزهای دیجیتال هزینه دارد و این هزینهها در تعیین ارزش و قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر میگذارند. هزینههای مستقیم و هزینههای منابعی که برای استخراج یک رمز ارز صرف شده است، در تعیین ارزش آن اثرگذار است. هر چه هزینههای تولید بالاتر باشد، قیمت و ارزش یک ارز دیجیتال نیز بالاتر میرود.
برای مثال، هزینه تولید بیت کوین شامل هزینههای مستقیم ثابت برای زیرساختها، برق مصرفی سیستمهای ماینر و هزینههای غیرمستقیم مربوط به درجه سختی الگوریتمهای آن میشود. ماینرهای بیت کوین برای حل مسائل پیچیده ریاضی با هم رقابت میکنند و اولین ماینری که این کار را انجام دهد برنده جایزه بیت کوین تازه ضرب شده و تمام کارمزد تراکنشهایی است که از زمان پیدا شدن آخرین بلاک جمع شدهاند. حل این مسائل پیچیده نیاز به پردازشگرهای فوقالعاده قوی دارد. از نظر مالی، این به معنی صرف هزینههای بالا برای تامین سخت افزار است؛ سخت افزاری که برق زیادی نیز مصرف میکند.
سطوح مختلف دشواری الگوریتم های بیت کوین نیز میتواند سرعت تولید بیت کوین را افزایش یا کاهش دهد و بر عرضه کلی آن و در نتیجه بر قیمت آن تأثیر بگذارد.
هر روزه ماینرهای زیادی از سخت افزار یا سرورهای تخصصی برای تولید توکنهای جدید و تأیید تراکنشهای جدید شبکه استفاده میکنند. ماینرها با توکن های مجازی و دستمزدی که برای تلاش های خود در شبکه دریافت میکنند پاداش میگیرند.
کوین به رمزارزهایی گفته میشود که بلاکچین مستقل خود را دارند، در حالیکه توکنها بلاکچین اختصاصی و مستقل ندارند و روی شبکههای دیگر مانند اتریوم جابه جا میشوند.
فعالیت ماینرها در شبکه به ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز اجازه میدهد تا به کار خود ادامه دهند. بنابراین، اگر هزینههای استخراج افزایش یابد ممکن است ارزش و قیمت ارز دیجیتال نیز افزایش یابد. اگر پاداشها به اندازه کافی بزرگ نباشند که هزینهها را پوشش دهند و برای ماینرها سود به همراه داشته باشند، برای آنها منطقی نیست که منابع خود را صرف استخراج توکنهای جدید ارزهای دیجیتال کنند. با این حال، این رویه برای همه ارزهای دیجیتال یکسان نیست، بنابراین قبل از سرمایه گذاری در یک رمز ارز، حتما درباره هزینه تولید و استخراج آن نیز تحقیق کنید.
صرافی ارز دیجیتال
اگر یک ارز دیجیتال در تعداد زیادی از صرافیهای رمزنگاری موجود باشد، تعداد افرادی که آن توکن را خریداری و استفاده میکنند افزایش مییابد. اگر برای مبادله هر ارز دیجیتال مجبور باشید که با دو یا چند صرافی مراجعه کنید، پس باید برای هر مبادله هزینهای جداگانه پرداخت کنید و این موضوع هزینه سرمایه گذاری شما را افزایش میدهد. به همین خاطر، اکثر سرمایهگذاران دنبال صرافیهایی هستند که تعداد رمز ارز بیشتری را پوشش دهند تا بتوانند تمامی فعالیتهای خود را در یک صرافی انجام دهند. در این گونه صرافیها خرید و فروش و مبادله ارزهای دیجیتال بیشتر و راحتتر انجام میگیرد، بنابراین ممکن است بر قیمت و ارزش یک ارز دیجیتال نیز تاثیر بگذارند.
پذیرش جمعی
پذیرش جمعی ارتباط مستقیم با میزان تقاضا دارد. هر چه تعداد گیرندگان یا همان پذیرندگان یک ارز دیجیتال بیشتر باشد، ارزش آن رمز ارز نیز بیشتر خواهد شد. بر خلاف ارزهای فیات که در ضرابخانههای ملی و به تعداد زیاد ضرب میشوند، ارزهای دیجیتال در مقادیر بسیار محدودی تولید میشوند. میزان تولید ارز دیجتال با میزان پذیرش آن ارتباط دارد. به همین دلیل، پذیرش جمعی یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال محسوب میشود.
فناوری بلاکچین
سرمایه گذاران محتاط، امنیت و همچنین چشم اندازهای آینده ارائه شده توسط بلاکچینها را در یک ارز دیجیتال خاص ارزیابی میکنند. ممکن است افراد مبتدی به سراغ مواردی بروند که حداکثر امنیت را برای رمزارزهای آنها فراهم میکنند. با این حال، سرمایه گذاران حرفهای به دنبال پتانسیل فناوریهای بلاکچین برای آینده هستند.
تنظیم بازار
تنظیم بازار توسط معاملهگران و تریدرهای حرفهای ارزهای دیجیتال نیز میتواند بر روند ارزش و قیمت یک رمزارز تأثیرگذار باشد. در دنیای رمزنگاری این موضوع را با عنوان کار “نهنگ” میشناسند. این دسته از سرمایه گذاران اغلب باعث افزایش یا کاهش ارزش رمزارزها میشوند و یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال هستند.
مقررات دولتی
برخی دولتها ماهیت غیرمتمرکز بودن و غیرقابل ردگیری بودن ارزهای دیجیتال را نمیپسندند و به همین دلیل دنبال راههایی برای نظارت بر بازار رمز ارزها هستند. ساده ترین راه برای کنترل بازار ارز دیجیتال، وضع مالیات روی ارز فیات یا همان پول رایجی است که مردم برای نقد کردن کوین ها و توکن های خود استفاده میکنند. با این حال، این مالیات نیز روی برخی ارزهای دیجیتال خاص اعمال میشود، بنابراین افرادی که به دنبال نقد کردن سود خود هستند، میتوانند به سادگی از یک رمز ارز متفاوت به جای پول نقد استفاده کنند. همین موضوع میتواند یکی از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال، به خصوص ارزهای دیجیتال فاقد مالیات باشد.
از سوی دیگر، برخی کشورها به این نتیجه رسیدهاند که برای کنترل بازار ارزهای دیجیتال، هیچ راهی بهتر از تحریم رمز ارزهای قدرتمند مثل بیت کوین، اتریوم و چند کوین دیگر وجود ندارد. متأسفانه، اگر کشوری با تعداد زیادی کاربر کریپتو مقررات جدیدی را علیه ارزهای دیجیتال وضع کند، بر ارزش آن تأثیر منفی خواهد گذاشت. با این وجود، در برخی دیگر از کشورها مثل ژاپن، فناوری بلاکچین بسیار جدی گرفته شده است و گزارشها حکایت از آن دارد که در این کشورها یک ارز دیجیتال ملی در حال توسعه است؛ امری که منجر به استفاده بیشتر افراد از ارزهای دیجیتال و در نتیجه افزایش ارزش آنها میشود.
کمیابی رمز ارز
از نظر تئوری، اگر عرضه ارز دیجیتال محدود باشد، قیمت آن افزایش مییابد زیرا کوینها و توکنهای کمتری برای خرید در دسترس هستند. با این حال، اگر 40 درصد از یک کوین در گردش باشد و مابقی 60 درصد ذخیره شده باشد، ممکن است زمانی که کوینهای بیشتری در دسترس خریداران قرار گیرد، قیمت آن ارز دیجیتال کاهش یابد.
برخی از پروژههای ارز دیجیتال، کوینها و توکنهای موجود را با ارسال آنها به آدرسی غیرقابل بازیابی در داخل بلاک چین به اصطلاح «میسوزانند». به این ترتیب آنها میزان عرضه و کوین های در دسترس را کنترل میکنند.
اخبار و رسانه های اجتماعی
از دیگر عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال باید به اخبار و رسانهها اشاره کرد. مشخص شده است که ارزش و قیمت ارزهای دیجیتال در نتیجه تبلیغات رسانه های اجتماعی تغییر میکند. رسانههای اجتماعی میتوانند قیمتها را هم کاهش و هم افزایش دهند. همچنین تأثیر افراد با نفوذ و اینفلوئنسرها در میان جامعه ارزهای دیجیتال غیرقابل انکار است، چنانکه ایلان ماسک ارزش رمز ارز DOGE را چندین بار تحت تأثیر قرار داد.
ماهیت رسانه های اجتماعی با آشوب و هرج و مرج گره خورده است. با این حال، میتوان اطلاعات زیادی در مورد ارزهای دیجیتال در آنها یافت. به عنوان مثال، صرافیهای کریپتو دائماً اطلاعات مربوط به ارزهای بلاک چین را بهروزرسانی نموده یا در مورد کلاهبرداریهای کریپتو اطلاع رسانی میکنند.
رقابت
تعداد ارزهای رمزنگاری شده موجود همچنان در حال افزایش است و هر روز توکن های جدیدی راه اندازی میشوند. کوین های میم، کوین های تیمهای فوتبال و افراد مشهور، روز به روز بیشتر و بیشتر میشوند. همچنین، در میان این کوین ها و توکن های جدید، پروژه های ارز دیجیتال خوشآتیهای نیز وجود دارند که میتوانند بر محدودیتهای فعلی غلبه کرده و یک شبکه کاربری قوی بسازند. رقابت بین رمز ارزهای مختلف نیز از عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال محسوب میشود.
ارزش ارزهای دیجیتال مدام تغییر میکند
در این مطلب در خصوص عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز دیجیتال صحبت کردیم. قطعا عوامل زیادی وجود دارند که میتوانند ارزش و قیمت یک ارز دیجیتال را تعیین کنند و هیچ راه بی نقص و بدون خطایی برای پیشبینی قیمت رمز ارزها وجود ندارد. به همین دلیل است که کارشناسان مالی به شما توصیه میکنند تنها پولی را سرمایه گذاری کنید که با ازدست رفتن آن دچار ضررهای هنگفت نمیشوید و همیشه قبل از باز کردن کیف پول دیجیتال و خرید یک ارز دیجیتال، تا آنجا که میتوانید تحقیق کنید.
منابع: