فوقالعاده نوبت کاری به آن دسته از کارگرانی تعلق میگیرد که به صورت چرخشی کار میکنند. این بدان معناست که زمان کار ثابتی برای کارگر در نظر گرفته نشده است و فرد به صورت چرخشی کار انجام میدهد. حقوق آن دسته از کارگرانی که به صورت چرخشی کار میکنند، معمولاً به دلیل سختی کار از کارگرانی که حقوق ثابتی دارند، بالاتر است و به آنها فوقالعاده نوبت کاری یا حق شیفت تعلق میگیرد.
کارگران با ساعت کار چرخشی مانند پرستاران، آتشنشانها و نگهبانان بر اساس شیفت کاری و نوبت کاریشان حقوق دریافت خواهند کرد. در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک به بررسی نحوه محاسبه نوبت کاری و نکات مهم در این زمینه میپردازیم.
نوبت کاری در قانون کار چیست؟
همانطور که میدانید بسیاری از افراد شغلشان ایجاب میکند تا در تمامی ساعات شبانه روز کار کنند. این دسته از افراد مانند پرستاران موظفاند که ساعات کاری خود را در شیفتها و نوبتهای کاری متفاوت بگذرانند. در واقع طبق قوانین وزارت کار برای افرادی با فشار کاری بالا در ازای سختی کاری که تحمل میکنند، مبلغی به عنوان فوقالعاده نوبت کاری یا حق شیفت در نظر گرفته شده است.
انواع نوبت کاری همراه با مثال
انواع نوبت کاری در مشاغل مختلف برای تنظیم زمان کار و بهبود بهرهوری کارکنان تعریف میشوند. بر اساس قانون کار، 24 ساعت شبانهروز به سه شیفت کاری 8 ساعته تقسیم میشود که شامل شیفت صبح، شیفت عصر و شیفت شب است. این شیفتها هر کدام حقوق و مزایای خاص خود را دارند.
همچنین ماده 56 قانون کار، چهار نوع شیفت کاری را تعریف کرده است که عبارتند از:
- نوبت کاری صبح، عصر و شب: در این نوع نوبت کاری، کارگران به صورت دورهای در هر سه شیفت صبح، عصر و شب کار میکنند. مثلاً ممکن است کارگری ۱۰ روز در شیفت صبح، ۱۰ روز در شیفت عصر و ۱۰ روز در شیفت شب کار کند. با توجه به این که دو سوم زمان کار در شیفتهای صبح و عصر است، سختی کمتری نسبت به کار در شیفت شب دارند و به همین دلیل ۱۵ درصد حقوق و مزایای بیشتری نسبت به کارگران عادی دریافت میکنند.
- نوبت کاری صبح و عصر: این نوع نوبت کاری برای کارگرانی است که به صورت متناوب در شیفتهای صبح و عصر کار میکنند. برای مثال یک کارگر ممکن است یک هفته در شیفت صبح و هفته بعد در شیفت عصر کار کند و این چرخه تکرار شود. یا ممکن است ۷ روز در شیفت صبح و سپس ۵ روز در شیفت عصر کار کند. این کارگران به دلیل تغییرات دورهای شیفتهایشان ۱۰ درصد دستمزد بیشتر از کارگران عادی دریافت میکنند.
- نوبت کاری صبح و شب: در این نوع نوبت کاری، کارگران به صورت چرخشی در شیفتهای صبح و شب کار میکنند. به عنوان مثال، یک کارگر ممکن است ۱۰ روز در شیفت صبح و ۱۰ روز بعد در شیفت شب کار کند و این چرخه ادامه یابد. به دلیل فشار بیشتری که کار در شب دارد، به این دسته از کارگران ۲۲.۵ درصد حقوق و مزایای بیشتری تعلق میگیرد.
- نوبت کاری عصر و شب: این نوع نوبت کاری به کارگرانی تعلق دارد که در دو شیفت عصر و شب به صورت چرخشی کار میکنند. برای مثال، یک کارگر ممکن است یک دوره ۷ روزه در شیفت عصر و دوره بعدی را در شیفت شب کار کند. به دلیل سختی کار در شب، به این کارگران نیز ۲۲.۵ درصد حقوق و مزایای بیشتری نسبت به کارگران عادی تعلق میگیرد.
نحوه محاسبه نوبت کاری (جدول حق شیفت)
فوق العاده نوبت کاری بر اساس حقوق ماهیانه محاسبه میشود. در جدول حق شیف زیر درصد نوبت کاری بر اساس نوع شیف کاری مشخص شده است. شیفت کاری درصد شیفت صبح و عصر ۱۰ درصد اضافه بر حقوق ثابت شیفت صبح، عصر و شب ۱۵ درصد اضافه بر حقوق ثابت شیفت صبح و شب ۲۲.۵ درصد اضافه بر حقوق ثابت شیفت عصر و شب ۲۲.۵ درصد اضافه بر حقوق ثابت
فرمول محاسبه نوبت کاری
برای محاسبه دقیق دستمزد نوبت کاری و تعیین نحوه محاسبه آن، باید توجه داشت که شرایط کاری در ساعات مختلف شبانهروز یکسان نیست و کارگرانی که به صورت نوبت کاری فعالیت میکنند، به دلیل سختی و شرایط خاص کاری، مستحق دریافت دستمزدی مازاد بر حقوق پایه خود هستند. بر این اساس، کارفرمایان موظفند طبق دستورالعملهای تعیین شده، مبالغی اضافه بر مزد عادی را به کارگران نوبت کار پرداخت نمایند. فرمولهای مختلفی برای محاسبه دستمزد کارگران نوبت کاری وجود دارد که به تفصیل توضیح داده شدهاند:
نحوه محاسبه دستمزد نوبت کاری صبح و عصر:
220 × (110 × تعداد ساعت نوبت کاری) / حقوق پایه کارگر
- تعداد ساعات نوبت کاری در 110 درصد ضرب میشود.
- نتیجه حاصل در 220 ساعت ضرب میشود.
- عدد به دست آمده بر حقوق پایه کارگر تقسیم میگردد.
- نتیجه نهایی مبلغ ریالی حقوق نوبت کاری را مشخص میکند.
نحوه محاسبه دستمزد نوبت کاری صبح، عصر و شب:
220 × (115 × تعداد ساعت نوبت کاری) / حقوق پایه کارگر
- تعداد ساعات نوبت کاری در 115 درصد ضرب میشود.
- نتیجه به دست آمده در 220 ساعت ضرب میشود.
- عدد حاصل بر حقوق پایه تقسیم میشود.
- نتیجه نهایی مبلغ دستمزد نوبت کاری را تعیین میکند.
نحوه محاسبه دستمزد نوبت کاری صبح و شب یا عصر و شب:
220 × (122.5 × تعداد ساعت نوبت کاری) / حقوق پایه کارگر
- تعداد ساعات نوبت کاری در 122.5 درصد ضرب میشود.
- نتیجه در 220 ساعت ضرب میگردد.
- عدد حاصل بر حقوق پایه ماهانه کارگر تقسیم میشود.
- نتیجه نهایی مبلغ دستمزد نوبت کاری را به دست میدهد.
لازم به ذکر است که در نرمافزارهای حسابداری مالی، این محاسبات به صورت خودکار انجام میشوند و از این طریق کارفرمایان میتوانند به راحتی مبالغ دستمزد نوبت کاری را محاسبه و پرداخت نمایند.
عیدی سنوات و پاداش نوبت کاری چگونه محاسبه میشود؟
طبق قوانین وزارت کار فوقالعاده شیفت کاری جز دستمزد کارگران محسوب نمیشود پس محاسبه آن در عیدی، سنوات و اضافه کاری منطقی نخواهد بود.
اضافه کار کارگران نوبت کاری در تعطیلات رسمی چگونه محاسبه میشود؟
کارگرانی که گردشی کار میکنند و به آنها نوبتی کار میگویند میتوانند به راحتی از تعطیلات رسمی خود استفاده کرده و در صورت مصادف شدن شیفت کاریشان با ایام تعطیلات رسمی، میتوانند اضافه کار دریافت کنند که برای اضافه کار، چهل درصد بیشتر از هر ساعت کار پرداخت میشود.
محاسبه نوبت کار در مأموریت به چه صورت است؟
اگر فردی که به صورت نوبتی و گردشی کار میکند، به مأموریت برود، امکان دریافت حق نوبت کاری برای وی وجود دارد. البته فراموش نشود که فوقالعاده نوبت کاری به افرادی تعلق میگیرد که کارشان حتماً در طول یک ماه در گردش باشد. یعنی برای استفاده از درصدهای نوبت کاری باید شیفتهای کاری در طول یک ماه در گردش باشند. در این صورت است که کارگر میتواند علاوه بر حق مأموریت و حقوق ثابت خود، فوقالعاده نوبت کاری را دریافت کند.
روش محاسبه فوقالعاده نوبت کاری برای هر نوبت
روش محاسبه فوقالعاده نوبت کاری برای هر نوبت
چند قدم اساسی برای محاسبه حق شیفت 1403 وجود دارد که به شرح زیر است:
محاسبه حقوق یک ساعت کارگر: شما کارفرمای گرامی باید حقوق یک ساعت کارگر را مطابق با قوانین وزارت کار محاسبه کرده و حق مسکن و سایر مزایا را نیز برای وی لحاظ کنید.
محاسبه حقوق هر یک ساعت نوبت کاری: برای مثال، برای محاسبه فوقالعاده نوبت کاری کارگری که در شیفت صبح و شب کار میکند، باید 22.5 درصد حقوق یک ساعت معمولی کارگر را محاسبه کنید.
استفاده از نرمافزارهای حسابداری: گاهی اوقات محاسبات فیش حقوقی پرسنل بسیار پیچیده و زمانگیر است و همچنین خطاهای محاسباتی نیز رخ میدهد. نرمافزار حسابداری محک و افزونه حقوق و دستمزد آن، شما را در انجام راحت این فرایند یاری مینماید. افزونه حقوق و دستمزد محک به شما کمک میکند که به راحتی روند صدور فیش حقوقی و محاسبه فوقالعاده نوبت کاری را در کمترین زمان طی کرده و امکان نگهداری آنها را برای ماههای بعد داشته باشید.
تفاوت نوبت کاری با شب کاری در چیست؟
ممکن است بسیاری از کارگران، نوبت کاری را با شبکاری اشتباه بگیرند و از روی نا آگاهی در صدد دریافت هر کدام از آنها بر آیند. کلیه کارگران باید بدانند که کار نوبتی، کاری است که در طول یک ماه در گردش باشد و در شیفتهای مختلف انجام شود اما فرد شب کار، بدون گردش و به صورت ثابت فقط در شبها کار میکند. در نوبت کاری ممکن است ساعت کار افراد از 8 ساعت در شبانه روز و 44 ساعت در هفته فراتر نرود اما ساعت کار مجاز شبکاری 176 ساعت در ماه است. حق شیفت کارگران 1403 معادل 10 الی 22.5 درصد حقوق ماهانه شما است.
تعریف و نحوه محاسبه شب کاری
بسیاری از افراد به جای کار شیفتی و نوبتی، فقط در شبها فعالیت میکنند. ساعات شبکاری از ساعت 22 شب الی 6 صبح برآورد شده است. اگر فردی شبکار باشد، 35 درصد از حقوق پایهاش تحت عنوان اضافه شبکاری به او پرداخت میشود.
به عنوان مثال، اگر کارگری بین ساعت 10 شب تا 12 شب (دو ساعت) شبکار باشد، این دو ساعت با احتساب 35 درصد برای آن کارگر محاسبه میشود. هر کارگری مجاز است تا در یک ماه 176 ساعت در شیفت شب کار کند. اگر کارگری نوبتکار باشد اما بخشی از فعالیتش را در صبح و بخشی دیگر را در شب انجام دهد، آن 35 درصد برای همان شیفت شباش لحاظ میشود.
ثبت فوقالعاده نوبت کاری در نرم افزار حقوق و دستمزد محک
با استفاده از نرم افزار حسابداری محک و افزونه حقوق و دستمزد آن، میتوانید شیفتهای کاری و حق شیفت کارگران 1403 را به راحتی ثبت کنید. نرم افزار حسابداری محک به بهصورت اتوماتیک به دستگاه حضور و غیاب کارکنان متصل شده و تعداد روزها و ساعتها و شیفتهای کاری کارکنان را برای شما کارفرمای گرامی محاسبه میکند. با استفاده از این نرم افزار، صدور حکم حقوقی آسانتر شده و امکان ثبت فوقالعاده نوبت کاری یا فوقالعاده شیفت کاری در فیش حقوقی وجود دارد.
منبع: wikipedia
4 Responses
سلام.من از ساعت شیش غروب تا هفت و نیم صبح،هرشب نگهبانم.هفته ای یک روز مرخصی دارم ک روزهاش ب تعطیلات نمیخوره یعنی روزهای تعطیل هم شبش میرم سر کار.میخواستم بدونم طبق قانون کار چقدر باید حقوق بگیرم؟
سلام ،من ۴۸ساعت شیفت ۴۸ساعت استراحت هستم که اصلا مرخصی نرفتم ماه اردیبهشت ۲روز تعطیل رسمی با ۲روز جمعه هم سرکار بودم و کلا۱۵شبانه روز سرکار بودم میخوستم بدونم طبق قانون کار چند ساعت اضافه کاری و شب کاری به من تعلق میگیره و چقد باید حقوق بگیرم؟ .تشکر
درود دقیقا شرایط شما رو بنده هم دارم.
بدون فرزند ۸۳۰۰۰۰۰ تومان و به ازای هر فرزند تقریبا مبلغ ۵۰۰۰۰۰ تومان به آن اضافه میشه
بنده در یک شرکت نگهبان هستم که ۱۶ ساعت شیفت هستم و ۳۲ ساعت استراحت (هر شیفته از ساعت ۱۶ الی ۸ صبح میباشد) در محاسبه حقوق به صورت قانون کار آیا حق شب کاری وحق نوبت کاری هردو باید محاسبه شود یا خیر ممنون میشم