آلفا و بتا از اصلاحات مهم و پر کاربرد در بحث سرمایه گذاری هستند که بخشی از یک معادله را تشکیل میدهند و از یک رگرسیون خطی (نوعی تکنیک آماری) به دست میآیند. این دو معیار ابزارهای مهمی هستند که به سرمایه گذاران در برآورد میزان موفقیت شان کمک می کنند. در این مقاله از گروه نرم افزاری محک قصد داریم به سادهترین زبان ممکن مفهوم و اهمیت آلفا در مباحث مالی و سرمایه گذاری و رابطه آن را با مفهوم بتا را شرح دهیم.
منظوراز آلفا در مباحث مالی چیست؟
آلفا (α) به عنوان حرف اول الفبای یونانی، برای توصیف چیزی بسیار مهم و در اولویت استفاده میشود. در مباحث مالی، سرمایهگذاری با آلفای بالا به سرمایهگذاری به بازده فراتر از حد معمول اشاره دارد.
آلفا (α) اصطلاحی پرکاربرد در سرمایهگذاری است که برای توصیف توانایی پیروز شدن استراتژی سرمایهگذاری در بازار استفاده میشود. بنابراین آلفا را به عنوان “بازده اضافی” یا “نرخ بازده غیرعادی” نیز می شناسند. آلفا در مباحث مالی اغلب همراه با بتا (حرف یونانی β) استفاده میشود که نوسان یا ریسک کلی بازار را اندازهگیری میکند و به عنوان ریسک سیستماتیک بازار شناخته میشود.
کاربرد آلفا در سرمایه گذاری
آلفا در مباحث مالی معیاری برای تعیین عملکرد است و میزان بازدهی یک استراتژی در بازار را نشان میدهد. آلفا که اصولا همان بازده فعال سرمایه گذاری است، عملکرد یک سرمایه گذاری را بر اساس شاخص یا معیار بازار مربوطه نشان میدهد و اندازه گیری میکند.
آلفا در مباحث مالی نوعی نسبت ریسک است که میزان عملکرد یک اوراق بهادار مانند یک صندوق سرمایه گذاری مشترک یا حتی یک سهام را نسبت به شاخص بازار مانند S&P 500 اندازه گیری میکند. آلفا و بتا در مباحث مالی جفت میشوند تا نوسانات دارایی را اندازه گیری کنند. مفهوم آلفا از معرفی وجوه شاخص موزون نشات میگیرد. آلفا به عنوان راهی برای مقایسه سرمایه گذاری فعال با سرمایه گذاری با شاخص غیرفعال ایجاد شده است.
بازده اضافی یک سرمایه گذاری نسبت به بازده معیار، آلفای آن سرمایه گذاری محسوب میشود. آلفا ممکن است مثبت یا منفی باشد که نتیجه سرمایه گذاری فعال است. از سوی دیگر، بتا را میتوان از طریق سرمایه گذاری با شاخص منفعل یا غیرفعال به دست آورد.
منظور از بتا چیست؟
بتا معیاری است که نوسانات یک سرمایه گذاری را نسبت به یک شاخص معیار اندازه گیری میکند. بتا ریسک سیستماتیک یک اوراق بهادار در مقایسه با شاخصی مانند S&P 500 اندازه گیری میکند. بسیاری از سهامهای در حال رشد دارای بتای بیش از 1 و حتی بسیار بالاتر هستند. یک اسکناس یا ارز رایج بتای نزدیک به صفر خواهد داشت زیرا قیمت آن به سختی نسبت به کل بازار تغییر میکند.
نکته قابل توجه آن است که بتا بالا یا پایین اغلب منجر به عملکرد بهتر در بازار میشود. صندوقی با رشد سهام زیاد و بتای بالا معمولاً میتواند بازار سهام را شکست دهد. به این ترتیب، یک صندوق محافظه کارانه که از اوراق قرضه تشکیل شده باشد، بتای پایینی دارد و معمولاً در طول یک سال ضعیف در بازار، باز هم عملکرد بهتری از S&P 500 خواهد داشت.
مثالی از آلفا در مباحث مالی
آلفا در مباحث مالی به صورت عددی نشان داده میشود و هر چه عدد آلفا بیشتر باشد بهتر است. به عنوان مثال، صندوقی با آلفای 5 نشان میدهد که استراتژی سرمایه گذاری 5 درصد عملکرد بهتری در بازار داشته است. اگر صندوق دارای آلفای منفی 2 باشد، نشان می دهد که استراتژی سرمایه گذاری، 2 درصد ضعیفتر از معیار خود عمل کرده است. آلفای صفر به این معنی است که بازدهی استراتژی با معیارش مطابقت دارد.
آلفا در مباحث مالی معیاری برای سنجش ریسک نیز میباشد. آلفای منفی 15 به این معنی است که سرمایه گذاری با توجه به بازدهی بسیار پرخطر است. آلفای صفر نشان میدهد که یک دارایی بازدهی متناسب با ریسک به دست آورده است. آلفای بزرگتر از صفر به معنای عملکرد بهتر سرمایه گذاری پس از تعدیل نوسانات است.
چگونه از آلفا استفاده کنیم؟
آلفا یک معیار اندازه گیری در زمان مشخص است و کاربردی در آینده ندارد. معمولاً آلفا در مباحث مالی بر اساس رشد سود هر سهم تعیین میشود. در مورد صندوق های سرمایه گذاری، آلفا با محاسبه بازده مازاد از میانگین موزون سهام در صندوق تعیین میگردد.
مدیران پرتفوی فعال (مجموعه یا سبدی از داراییهای مالی) به دنبال ایجاد آلفا در پرتفوی های متنوع، با هدف تنوع بخشیدن به حذف ریسک غیر سیستماتیک هستند. از آنجایی که آلفا عملکرد یک سبد را نسبت به یک معیار نشان میدهد، اغلب نشان دهنده ارزشی است که یک مدیر پورتفولیو به بازده صندوق اضافه کرده یا از آن کاسته است.
آلفا معمولاً برای رتبه بندی صندوقهای سرمایه گذاری مشترک فعال و همچنین سایر انواع سرمایه گذاری استفاده میشود. اغلب به صورت یک عدد نمایش داده می شود (مانند 3.0+ یا 5.0-)، و این معمولاً به درصدی اشاره دارد که عملکرد پرتفوی یا صندوق را در مقایسه با شاخص معیار مرجع (یعنی 3٪ بهتر یا 5٪ بدتر) اندازه میگیرد.
در دنیای سرمایهگذاری طیف گستردهای از اوراق بهادار، محصولات سرمایهگذاری و گزینههای مشاورهای برای سرمایهگذاران ارائه میگردد. چرخههای مختلف بازار نیز بر آلفای سرمایهگذاریها در طبقات مختلف دارایی تأثیر میگذارند. به همین دلیل است که معیارهای ریسک بازده در ارتباط با آلفا مهم هستند.
چرا آلفا مهم است؟
آلفا در مباحث مالی مهم است زیرا هدف سرمایه گذاری ایجاد بازده مثبت است. سرمایه گذاران معمولاً توقع بازدهی بیشتر از نرخ تورم یا عملکرد کل بازار را دارند. در حالی که روند بلندمدت بازار رو به افزایش است. صندوقهای زیادی وجود دارند که بازدهی بسیار بالاتری نسبت به شاخصهای بازار دارند. سرمایه گذاران باید در نظر داشته باشند که برای به دست آوردن پاداش، مایل به پذیرش چه میزان ریسکی هستند و یکی از راههای اندازه گیری آن، آلفا است.
نحوه محاسبه و فرمول آلفا
برای محاسبه آلفای یک صندوق میتوانید از فرمول زیر استفاده کنید:
Alpha = (R – Rf) – Beta * (Rm – Rf)
در اینجا:
- R بازده پورتفولیو است.
- Rf نرخ بازده بدون ریسک است.
- Rm بازده بازار یا یک شاخص معیار است.
- بتا ریسک پرتفوی است.
اجازه دهید آلفای یک صندوق سرمایه گذاری مشترک را محاسبه کنیم. فرض میکنیم که بازده واقعی صندوق 20، نرخ بازده بدون ریسک 5 درصد، بتای آن 1.1 و بازده شاخص معیار 20 درصد است.
آلفای این صندوق به این صورت خواهد بود:
Alpha = (R – Rf) – Beta * (Rm – Rf)
Alpha = (0.20 – 0.05) – 1.1 (0.20 – 0.08)
آلفا برابر است با 0.018 یا 1.8٪
این صندوق سرمایه گذاری مشترک نسبت به شاخص معیار خود 1.8% عملکرد بهتری دارد، بنابراین دارای آلفای 1.8 است.
آلفا چگونه با بتا کار میکند؟
همان طور که مشاهده کردید، محاسبه آلفا در مباحث مالی شامل اندازه گیری بتا نیز میشود.در واقع، حتی میتوان گفت که آلفا به بتا وابسته است. از آنجایی که آلفا توسط ریسک و عملکرد تعیین میشود، دو صندوق میتوانند دارای بازده یکسانی باشند اما در واقع به دلیل بتای متفاوتشان، آلفاهای بسیار متفاوتی داشته باشند.
بیشتر سرمایهگذاران ترجیح میدهند صندوقی با آلفای بالا و بتای پایین انتخاب کنند، زیرا این بدان معناست که عبور از بازده بازار با ریسک نسبتاً کمتری همراه است. با این حال، سرمایه گذارانی که استراتژی تهاجمی دارند به سمت بتای بالاتر می روند زیرا استراتژی سرمایه گذاری آنها بر مبنای نوسانات استوار است.
سرمایه گذاران محافظهکارتر معمولاً سرمایه گذاریهایی با آلفای بالا و بتای بالا را دوست ندارند. به عنوان مثال، سرمایه گذارانی که به دوران بازنشستگی نزدیک میشوند و میدانند که باید وجوه خود را برداشت کنند، در صورت وجود نوسانات زیاد، ترجیح میدهند این کار را انجام ندهند.
بنابراین، “آلفای خوب” به میزان ریسک پذیری و تحمل ریسک شما بستگی دارد.
آیا آلفای منفی بد است؟
آلفای منفی همیشه هم بد نیست. به عنوان مثال، در سال 2020، دلیل آلفای بالای یک صندوق قبل از افزایش زیاد سهام تسلا را می توانستیم به خوش شانس بودن مدیری که درآن سرمایه گذاری کرده بود، ربط دهیم. در عین حال، عملکرد ضعیف یک صندوق ممکن است بیشتر به دلیل کارمزدهای مدیریتی بالای آن باشد تا انتخاب سهام. آلفا دائمی نیست. آلفای بالای امروز ممکن است در فصل آینده به آلفای پایین تبدیل شود و بالعکس.
دو نکته مهم در استفاده از آلفا
در حالی که آلفا در مباحث مالی از ارکان اصلی سرمایه گذاری شناخته میشود و به همین دلیل مورد توجه سرمایه گذاران و مشاوران قرار گرفته است، چند نکته مهم وجود دارد که باید هنگام استفاده از آلفا در نظر گرفت:
1- یک محاسبه ابتدایی و پایهای آلفا، بازده کل یک سرمایه گذاری را از معیار قابل مقایسه در دسته بندی آن دارایی کسر میکند. این محاسبه آلفا در درجه اول فقط در برابر معیار دسته بندی یک دارایی قابل مقایسه استفاده میشود. بنابراین، عملکرد بهتر یک صندوق قابل معامله (ETF) را با معیار درآمد ثابت اندازه گیری نمیکنند. آلفا در مباحث مالی و هنگام مقایسه عملکرد سرمایه گذاری دارایی های مشابه بیشترین استفاده را دارد. بنابراین، آلفای ETF یک شاخص قابل مقایسه با آلفای ETF یک شاخص دیگر با درآمد ثابت نیست.
2- برخی از ارجاعات به آلفا ممکن است به تکنیکهای پیشرفتهتری اشاره داشته باشند. مثلا، آلفای جنسن که برای تعیین بازده غیرعادی یک اوراق بهادار یا سبد اوراق بهادار، بیش از بازده مورد انتظار نظری استفاده میشود، با استفاده از بتا و نرخ بدون ریسک، تئوری CAPM (این تئوری از اصول تئوری مدرن پورتفولیو برای تعیین اینکه آیا یک اوراق بهادار منصفانه ارزش دارد یا خیر استفاده میکند) و اقدامات تعدیل شده با ریسک اندازه گیری میشود.
سخن آخر
در این مطلب در خصوص آلفا در مباحث مالی صحبت کردیم و رابطه آن با معیار بتا را به شما نشان دادیم. لازم به ذکر است که آلفا و بتا یکی از جنبه قیمت گذاری معروف به مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایهای را تشکیل میدهند. این دو معیار بخشی از نظریه سرمایه گذاری قرن بیستم هستند که تحت عنوان نظریه مدرن پورتفولیو (MPT) شناخته میشوند. هدف MPT شناسایی و گردآوری ترکیبی متنوع از سرمایهگذاریها به منظور عملکرد بهتر یا به حداکثر رساندن بازده بازار و در عین حال پذیرفتن ریسک کم یا حداقلی است.
آلفا در مباحث مالی از معیارهای فوقالعاده مهمی است که عملکرد صندوقها را برای سرمایه گذاران قابل ارزیابی میکند. با کمک شاخصهای فنی مثل آلفا، بتا و معیارهای دیگر میتوانید سرمایه گذاری بهتر و مطمئنتری داشته باشید و سود بیشتری کسب کنید.
منبع: investopedia