هزینه‌های سربار هزینه‌های هستند که مستقیماً در ساخت یا تولید محصول دخالت ندارد از این رو به راحتی نمی‌توان تحمیل این هزینه‌ها را به یک محصول خاص نسبت داد. در حسابداری صنعتی و محاسبه بهای تمام شده شناسایی این هزینه‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک به بررسی هزینه‌های سربار و انواع آن می‌پردازیم با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
هزینه سربار چیست؟
امروزه یکی از مباحث مهم در حسابداری صنعتی محاسبه بهای تمام شده است. در محاسبه بهای تمام شده یکی از اجزا مهم هزینه سربار است. هزینه سربار به هزینه‌های جاری یک کسب و کار اطلاق می‌شود که مستقیماً به تولید یک محصول یا خدمات ختم نمی‌شود. همچنین هزینه‌هایی که در تولید یک محصول استفاده می‌شوند، اما ارزش کمی دارند، به همین دلیل اگر به محصول خاص تخصیص داده شوند برای ما مقرون به صرفه نخواهد بود. هزینه غیرمستقیم تولید، دستمزد غیرمستقیم، هزینه تعمیرات، هزینه استهلاک ماشین آلات و هزینه بیمه نمونه‌هایی از هزینه سربار هستند.
برآورد هزینه‌های سربار
همانطور که می‌دانیم در مؤسسات و کارگاه‌های تولیدی قبل از تولید یا ساخت محصول ابتدا تعداد محصولاتی که تولید خواهد شد پیش‌بینی شده و برای آن برنامه‌ریزی می‌شود. در اکثر موارد بعد از تولید محصول، تعداد پیش‌بینی شده با تعداد تولیدی متفاوت است به همین دلیل برای شناسایی اختلاف بین تولید پیش‌بینی شده با تولید واقعی، هزینه‌های سربار ساخت را برآورد می‌کنند. برآورد هزینه‌های سربار در شناسایی و محاسبه سود زیان شرکت‌ها تأثیر زیادی دارد از این رو بسیاری از شرکت‌ها به منظور برآورد این هزینه‌ها از حسابداران صنعتی خبره استفاده می‌کنند. به طور کلی دلایل برآورد و پیش بینی سربار شامل موارد زیر است.
- اختلاف بین مقدار تولید برنامه‌ریزی شده با تولید واقعی
- مشخص نبودن مبلغ واقعی بعضی از هزینه‌های سربار
- ایجاد شرایط مناسب برای مقایسه هزینه‌های واقعی و پیش‌بینی‌شده
انواع هزینه سربار کدامند؟
در حسابداری صنعتی هزینه‌های سربار به سه دسته هزینه سربار ثابت و هزینه سربار متغیر و هزینه سربار نیمه متغیر تقسیم می‌شوند. در ادامه به بررسی هر یک می‌پردازیم.
هزینه سربار ثابت
هزینه سربار ثابت هزینه‌ای است که برای مدت زمان طولانی ثابت باقی می‌ماند و با کاهش فعالیت‌های تجاری یک کسب و کار تغییر نمی‌کند. این هزینه‌ها می‌بایست به صورت مرتب توسط در پایان هر ماه پرداخت شوند. هزینه اجاره، استهلاک، حق بیمه و حقوق پرسنل نمونه‌هایی از هزینه‌های سربار ثابت هستند.
هزینه سربار متغیر
هزینه سربار متغیر شامل هزینه‌هایی هستند که میزان آنها با توجه به نوع فعالیت یک کسب و کار تغییر می‌کند. در واقع این هزینه‌ها ثابت نیستند و همواره در نوسان هستند. به نحوی که با افزایش فعالیت‌های تجاری، سربار متغیر نیز افزایش می‌یابد و با کاهش فعالیت تجاری، سربار متغیر کاهش می‌یابد. برای نمونه می‌توان به هزینه حمل و نقل، هزینه بازاریابی، هزینه دریافت خدمات مشاوره‌ای اشاره کرد.
هزینه سربار نیمه متغیر
سربار نیمه متغیر ترکیبی از هزینه‌های سربار ثابت و متغیر است. یک کسب و کار ممکن است در هر زمان متحمل چنین هزینه‌هایی شود، حتی اگر هزینه دقیق بسته به سطح فعالیت تجاری کسب و کار در نوسان باشد. این هزینه‌ها وابسته به زمان هستند به نحوی که یک کسب و کار ممکن است به انجام این هزینه در یک زمان خاصی نیاز داشته باشد و در زمانی دیگر نیاز نداشته باشد. هزینه آب، برق، تلفن و کمیسیون نمونه‌هایی از این هزینه‌ها هستند.
سربار مستقیم و سربار غیر مستقیم
در تقسیم بندی دیگری هزینه‌های سربار به دو دسته سربار مستقیم و غیر مستقیم تقسیم می‌شود. هدف از طبقه‌بندی هزینه‌های سربار به دو دسته سربار مستقیم و غیر مستقیم، تعیین سودآوری محصولات و مشخص کردن سهم هر واحد در سود شرکت است.
سربار مستقیم: سربار مستقیم یکی از انواع سربار در حسابداری صنعتی است که می‌توان آنها را به صورت مستقیم به یک واحد تولیدی ارتباط داد. برای نمونه هزینه تعمیر و نگهداری از دستگاه‌های تولیدی در یک کارگاه تولیدی به عنوان هزینه سربار مستقیم شناسایی می‌شود.
سربار غیر مستقیم: سربار غیر مستقیم نیز نوعی دیگر از سربار در حسابداری صنعتی است که نمی‌توان آنها را به صورت مستقیم به یک محصول یا واحد خاص ارتباط داد.
گروه‌های هزینه سربار در حسابداری صنعتی
گروه‌های هزینه سربار در حسابداری صنعتی به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند.
سربار ساخت: شامل هزینه‌هایی است که در طول تولید محاسبه می‌شوند؛ مانند هزینه خرید مواد اولیه و هزینه خرید خط تولید
سربار اداری و تشکیلاتی: این گروه از سربار شامل هزینه‌هایی است که می‌بایست جهت اجاره یک واحد تجاری یا دفتر کار انجام شود، هزینه کارکنان و هزینه آب و برق و گاز هم شامل این هزینه‌ها می‌شود.
سربار توزیع و فروش: در این گروه از سربار هزینه‌های تبلیغات، هزینه کمیسیون، هزینه حمل و نقل و … قرار می‌گیرد. هزینه برق، اجاره و … شامل این هزینه‌ها می‌شود.
زمان شناسایی هزینه‌های سربار
برای ثبت هزینه‌های سربار در صورت‌های مالی ابتدا می‌بایست این هزینه‌ها شناسایی شوند. در غیر این صورت تنها می‌توان این هزینه‌ها را برآورد کرد. به طور کلی شناسایی هزینه‌های سربار در حسابداری صنعتی در زمان‌های زیر انجام می‌شود.
شناسایی هزینه سربار قبل از شروع دوره مالی: اگر قبل از انجام هزینه و شروع دوره مالی هزینه سربار برآورد شود، به آن سربار پیش‌بینی شده گفته می‌شود.
شناسایی هزینه سربار بعد از پایان دوره مالی: اگر بعد از انجام هزینه و یا در پایان دوره مالی هزینه‌های سربار شناسایی شوند، به آن سربار واقعی گفته می‌شود.
تفاوت هزینه عملیاتی و هزینه سربار چیست؟
بسیاری از افراد فکر می‌کنند که می‌شود هزینه‌های سربار و هزینه‌های عملیاتی را به جای یکدیگر به کار برد اما باید به بگویم که این دو هزینه با یکدیگر تفاوت دارد. هزینه‌های عملیاتی هزینه‌هایی هستند که برای اداره یک کسب و کار ضروری هستند. هزینه‌های عملیاتی به عنوان هزینه‌های مستقیم نیز شناخته می‌شود از این رو شامل هزینه‌های مربوط به بازاریابی، نیروی کار، تجهیزات، تولید و فروش محصولات و خدمات می‌شود. اما از طرف دیگر هزینه‌های سربار به عنوان هزینه‌های جاری یک کسب و کار شناخته می‌شوند که می‌بایست هنوز پرداخت شوند حتی اگر محصولی تولید نشود یا به فروش نرسد. مانند اجاره، بیمه، حقوق کارکنان.
محاسبه هزینه‌های سربار با نرم افزار حسابداری
یکی از وظایف حسابداری در سازمان‌ها و شرکت‌ها محاسبه بهای تمام شده محصولات و خدمات است. برای انجام این وظیفه حسابدار می‌بایست با سربار، انواع هزینه سربار، شناسایی و نحوه محاسبه هزینه‌های سربار آشنا باشد. استفاده از نرم افزار حسابداری یکی از بهترین راهکارها برای مدیریت امور مالی، محاسبه بهای تمام شده و هزینه‌های سربار است. نرم افزارهای حسابداری با داشتن امکانات کاربردی نقش مهمی در این زمینه دارند.
منبع: investopedia
