مالیات طلا و سکه چقدر است؟ آیا طلا و سکه مشمول مالیات میشوند؟ آیا سرمایهگذاری در مورد طلا بیخطر است؟ اقدامات احتیاطی در خصوص خرید طلا و سکه که باید از منظر مالیاتی انجام دهیم چیست؟ همه این سؤالات با توجه به تلاش اخیر دولت در ردیابی پولها و سرمایهگذاریهای حساب نشده اهمیت پیدا میکنند. در این مقاله از گروه نرم افزاری محک شرحی از نحوه مالیات بر این سرمایهگذاریها و همچنین الزامات گزارش مالیاتی و روشهای جبران هرگونه بدهی مالیاتی ناشی از فروش طلا یا سکه آورده شده است. تمامی اجناسی که خریداری میکنیم، مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند. مالیات طلا و سکه نیز از این قاعده مستثنی نیست. در قانون فعلی نرخ این مالیات برای خرید طلا 9 درصد است. مردم به دلایل مختلفی طلا میخرند، در فرهنگ ما این کار ممکن است برای هدیه یا به دلیل علاقه به پوشیدن زیورآلات باشد. از سوی دیگر، با توجه به اینکه محدودیتی در میزان نگهداری طلا با توجه به قوانین فعلی کشور وجود ندارد، به نظر میرسد که طلا برای بسیاری از افراد گزینه مورد علاقه برای سرمایهگذاری نیز هست. طلا تنها به معنای جواهرات نیست، بلکه شامل سکههای طلا، شمشهای طلا و اشکال دیگر نیز میشود.
مالیات طلا و سکه
به عنوان یک سرمایهگذار در ایران با شرایط تحریم و تورم، آگاهی از پیامدهای مالیاتی تصمیمات سرمایهگذاری شما ضروری است. هنگامی که صحبت از فلزات گرانبها مانند نقره و طلا میشود، قوانین مالیاتی میتوانند بسیار پیچیده باشند. نرخهای متفاوت مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر عایدی سرمایه، محاسبه را دشوارتر میکنند. با این احتساب، درک موثرترین روشهای پرداخت مالیات برای سرمایهگذاری در این داراییها بسیار مفید است.
هنوز هم بسیاری از سرمایهگذاران ترجیح میدهند به جای سرمایهگذاری در صندوقهای قابل معامله در بورس یا ارزهای دیجیتال که امروزه طرفداران زیادی دارد، طلا و نقره فیزیکی خریداری کنند. در حالی که پیامدهای مالیاتی مالکیت و فروش سهام یا رمز ارزها بسیار ساده است، بسیاری از مردم از پیامدهای مالیات طلا و سکه به طور کامل آگاه نیستند.
داراییهای فیزیکی در فلزات گرانبها مانند طلا، نقره، پلاتین، پالادیوم و تیتانیوم توسط سیستم درآمدی به عنوان داراییهای سرمایهای طبقهبندی شده، در نظر گرفته میشوند. داراییهای این فلزات، صرف نظر از شکل آنها، مانند سکه یا شمش، مشمول مالیات بر ارزش افزوده هستند.
زمانی که طلاهای زینتی را برای سرمایهگذاری انتخاب میکنید، باید توجه داشته باشید که اجرت ساخت، مالیات بر ارزش افزوده و همچنین سود فروشنده نیز در تعیین قیمت دخیل هستند. فرآیند اداری محاسبه و پرداخت مالیات خرید طلا و سکه توسط خود فروشنده انجام میشود و خریدار نیازی به درگیر شدن با این موضوع ندارد؛ تنها کافیست مالیاتی را که فروشنده به کالا اضافه میکند، پرداخت کنید.
میزان مالیات طلا و سکه
به طور معمول نرخ مالیات بر اساس قانون کشور در هر دوره ممکن است تغییرات جزئی داشته باشد. طبق جدیدترین قانون برای تعیین مالیات این فلز گرانبها، اصل طلا شامل پرداخت مالیات نمیشود. در حال حاضر نرخ مالیات بر ارزش افزوده 9 درصد است که مبنای فعلی تعیین مالیات را تشکیل میدهد.
به عنوان یک نکته مهم باید در نظر داشته باشید که مالیات پس از اضافه کردن اجرت ساخت و سود فروشنده محاسبه میشود. بر اساس مصوبه کشوری نرخ مالیات و سود فروشنده بر اساس نرخ نامه، دارای مبالغ مشخصی هستند؛ اما به دلیل اینکه اجرت ساخت طلا و جواهر ممکن است متفاوت باشد، رقم 9 درصد برای خرید محصولات مختلف متفاوت خواهد بود. در حالی که مالیات خرید سکه چه به صورت تمام، نیم و یا ربع باشد، در نظر نگرفتن اجرت، به سادگی قابل محاسبه است.
به طور کلی، مالیات طلا و سکه از نوع مالیات بر ارزش افزوده است که به صورت غیرمستقیم برای همه کالاها محاسبه میشود. خوشبختانه حذف مالیات بر اصل طلا، شرایط سرمایهگذاری و خرید برای افراد را راحتتر کرده است. به این ترتیب، افراد میتوانند برای حفظ سرمایه خود از تورم، نسبت به خرید طلا اقدام کنند.
انواع مالیات طلا و سکه
علاوه بر مالیات ارزش افزوده، خرید این فلزات ارزشمند مشمول مالیاتهای دیگر نیز میشود. البته خریدار مشمول پرداخت همه این مالیاتها نیست و مالیات پرداختی توسط طلافروشان یا دیگر افراد نیز در آن ذکر شده است که در ادامه به توضیح آن خواهیم پرداخت.
مالیات بر عایدی طلا
مالیات بر عایدی سرمایه، مالیاتی است که از افراد و شرکتها در هنگام فروش یا واگذاری دارایی و کسب سود اخذ میشود. این مالیات تنها زمانی اعمال میشود که دارایی خاصی فروخته و از فروش آن سودی حاصل شود؛ نه زمانی که دارایی هنوز نگهداری میشود.
بر اساس قوانین، خرید و فروش ملک، خودرو، انواع ارز و طلا از جمله مواردی هستند که مشمول پرداخت مالیات بر عایدی سرمایه خواهند شد. در این مورد که با هدف برقراری عدالت بیشتر در سرمایهگذاریها انجام میشود، چنانچه شخص خریدوفروش را در بازههای زمانی کوتاه انجام دهد و مقدار آن بیش از نیاز باشد، شخص مشمول پرداخت مالیات طلا و سکه از نوع عایدی خواهد شد.
نرخ این مالیات به صورت معکوس تعیین میشود و مقدار آن بین 0 تا 40 درصد متغیر است. با افزایش مدت زمان نگهداری، مقدار مالیات بر عایدی کاهش مییابد. به عنوان مثال: چنانچه خرید و فروش قبل از موعد یکساله انجام شود، مشمول 30 درصد پرداخت مالیات و چنانچه این موعد به بیش از دو سال برسد، میزان پرداختی به 10 درصد کاهش مییابد.
مالیات عملکرد طلا فروش
مالیات بر عملکرد طلافروشان را میتوان از نوع مالیاتهای مستقیم دانست. در این نوع، طلا فروشان موظف هستند مانند سایر مشاغل، مالیات حاصل از فروش خود را به صورت سالانه پرداخت کنند. این مالیات بر روی سود حاصل از فروش اعمال میشود. هر چه میزان سود افزایش پیدا کند به طبع، مالیات آن نیز بیشتر میشود. نرخ این مالیات بین 15 تا 25 درصد است و در سودهای بالا این مقدار به ارقام بالاتر نیز خواهد رسید.
مالیات بر ارزش افزوده طلا
همان طور که در قسمتهای قبل اشاره شد، مالیات بر ارزش افزوده تنها مالیاتی است که در خریدهای معمول طلا و سکه اعمال میشود. اگر قصد دارید سرمایه خود را به طلا تبدیل کنید و به فکر خرید و فروش کوتاه مدت آن نیستید، 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده، تنها مالیاتی است که در زمان خرید لحاظ میشود و نیاز به پرداخت مالیات بر عایدی نیست.
اگر از 9 درصد اجرت ساخت صرفنظر کنیم، این مقدار به سادگی قابل محاسبه است. میتوانید از فروشنده بخواهید جزییات قیمت را برای شما شرح دهد تا به این ترتیب بتوانید مالیات طلا و سکه را محاسبه کرده و به قیمت اصلی طلا اضافه کنید (قیمت اصلی طلا مشمول مالیات نیست).
قانون حذف مالیات طلا و سکه
قانونی که از 13 دی ماه سال 1400 تصویب شد، بسیاری از افراد را برای سرمایهگذاری در حوزه طلا ترغیب کرد. بر اساس این قانون، اصل طلا مشمول پرداخت 9 درصد مالیات نخواهد شد. مالیات اصلی بر روی حقالعمل، اجرت ساخت و سود فروش اعمال میشود. قانون حذف مالیات طلا، منجر به جهتگیری بیشتر سرمایهگذاران به این حوزه شد.
از نظر برخی افراد به کارگیری عبارت حذف مالیات طلا، شاید چندان درست به نظر نرسد. بیان درستتر این است که با توجه به نقش پررنگ طلا و سکه به عنوان سرمایه برای مردم در شرایط فعلی، مالیات اصل طلا شامل معافیت شده است. فروشندگان با ثبت نام در سامانه امور مالیاتی میتوانند از این امکان استفاده کنند.
مزایا و معایب مالیات طلا و سکه
بر اساس بند 26 قانون مالیات بر ارزش افزوده، تمامی طلافروشان موظف هستند اطلاعات و مبالغ خرید و فروش خود را در سامانه مودیان مالیاتی ثبت کنند؛ همچنین استفاده از صورتحسابهای الکترونیکی برای این اصناف ضروری است. مزیت تعیین این قوانین، شکلگیری شفافیتهای مالی است که بر اساس آن خریدار میتواند از جزییات اجرت، سود، مالیات و قیمت اصل طلا مطلع شود. این کار به جلوگیری از فساد مالی و پولشویی کمک میکند. در مورد معایب این طرح باید گفت، نرخ بالای تورم موجب نارضایتی کسبه از میزان رشد غیرمعقول مالیات طلا و سکه شده است که در برخی مواقع میتواند ضرر افراد را در پی داشته باشد.
جمعبندی
طلا میتواند بخش ارزشمندی از سبد سرمایهگذاری شما باشد. ارزش خود را از طریق آشفتگی بازار با اطمینان بیشتری نسبت به سرمایه گذاریهایی مانند سهام حفظ میکند، که آن را به یک محافظ عالی در برابر تورم تبدیل میکند. با دانستن نکات مهم در مورد مالیات طلا و سکه میتوانید بهتر و موثرتر در مورد سرمایهگذاری تصمیم بگیرید.
نرمافزار حسابداری محک یکی از ابزارهایی است که میتواند به شما در تعیین جزییات پرداختی مالیات طلا و سکه کمک کند. این ابزار کاربردی همزمان باعث کمک به فروشندگان و مشتریان شده و امکان خطا را در محاسبه کم میکند.