جرایم مالیاتی سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی از جمله موضوعات مهم در حوزه مالیات‌های مستقیم و غیرمستقیم به شمار می‌رود. این جرایم با هدف ایجاد نظم و شفافیت بیشتر در سیستم مالیاتی کشور وضع شده‌اند و تاثیر بسزایی در کاهش تخلفات و فرارهای مالیاتی دارند. قوانین مرتبط با این حوزه، جریمه‌های سنگینی را برای مودیانی که از پرداخت مالیات خود سر باز می‌زنند، در نظر گرفته است. در این مقاله از گروه نرم افزار حسابداری محک، به بررسی انواع جرایم مالیاتی سامانه مودیان و قوانین مرتبط با آن از جمله جریمه عدم ثبت نام در سامانه مودیان مالیاتی، عدم ارسال فاکتور، عدم ارسال صورتحساب و… می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
جریمه عدم ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان
جریمه عدم ثبت نام و عضویت در سامانه مودیان مالیاتی از مهم‌ترین تخلفات و جرایم مالیاتی سامانه مودیان است که کسب‌وکارها باید به آن توجه کنند. طبق قانون، اگر فرد یا شرکت، در سامانه مودیان ثبت نام نکند یا از ابزارهای مالیاتی مانند پایانه‌های فروشگاهی، حافظه مالیاتی و شناسه یکتای مالیاتی استفاده نکند، جریمه‌ای معادل ۱۰ درصد از مجموع فروش یا ۲ میلیون تومان (هر کدام که بیشتر باشد) به آنها تعلق می‌گیرد. این جریمه با هدف افزایش شفافیت مالیاتی و جلوگیری از تخلفات مالیاتی اعمال می‌شود و می‌تواند به شدت برای کسب‌وکارها زیان‌بار باشد.
در شرایط تورمی، تمرکز بیشتر بر جریمه ۱۰ درصدی از مبلغ فروش است و ۲ میلیون تومان بیشتر جنبه نمادین و قانونی دارد. علاوه بر این جریمه، مودیانی که در سامانه ثبت‌نام نمی‌کنند، از مشوق‌های مالیاتی مانند نرخ صفر مالیاتی و معافیت‌های مربوط به مالیات بر درآمد مشاغل (مطابق ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم) محروم خواهند شد. به همین دلیل، ثبت‌نام به‌موقع در سامانه مودیان برای بهره‌مندی از این مزایا و جلوگیری از پرداخت جریمه‌ها ضروری است.
جریمه عدم اعلام شماره حساب‌های بانکی تجاری
یکی دیگر از جرایم مالیاتی سامانه مودیان، جریمه عدم اعلام شماره حساب‌های بانکی تجاری است. بر اساس بند پ ماده ۲۲ قانون سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی، عدم اعلام شماره حساب‌های بانکی تجاری توسط مودیان مالیاتی با جریمه ۱۰ درصدی مواجه می‌شود. این جریمه بر اساس عملکرد و فروش انجام‌شده از طریق آن حساب‌های بانکی محاسبه خواهد شد. علاوه‌بر این جریمه، افرادی که شماره حساب‌های تجاری خود را اعلام نکنند، از معافیت‌های مالیاتی و نرخ صفر مالیاتی محروم می‌شوند و نمی‌توانند از مشوق‌های مربوط به قانون مالیات‌های مستقیم در همان سال مالی بهره‌مند شوند. بنابراین، اعلام صحیح و به‌موقع شماره حساب‌های بانکی تجاری برای جلوگیری از جریمه و حفظ مزایای مالیاتی ضروری است.
جریمه عدم اعلام تعطیلی یا گزارشات فروش واحد اقتصادی
یکی از جرایم مالیاتی سامانه مودیان که کسب‌وکارها باید به آن توجه ویژه‌ای داشته باشند، عدم اعلام تعطیلی یا تغییرات در وضعیت واحد اقتصادی است. طبق بند ث ماده ۲۲ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان، در صورتی که یک واحد تجاری به صورت موقت یا دائم تعطیل شود یا منحل گردد و مودی این تغییرات را به سامانه مودیان اعلام نکند، باید ۱ درصد از مبلغ فروش گزارش‌نشده را به‌عنوان جریمه پرداخت کند. همچنین، تغییر شغل یا محل فعالیت نیز بدون اطلاع‌رسانی به سازمان مالیاتی، جریمه‌هایی را به همراه دارد. این جریمه‌ها به‌منظور شفاف‌سازی وضعیت کسب‌وکارها و کنترل دقیق‌تر فعالیت‌های اقتصادی وضع شده‌اند.
علاوه بر این، قوانین مشابهی در سامانه ارزش افزوده نیز اعمال می‌شود. مودیان مالیاتی موظفند اظهارنامه‌های مالیاتی خود را در زمان مقرر به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند، حتی اگر هیچ فعالیت مالی نداشته باشند. عدم ارائه به‌موقع این اظهارنامه‌ها می‌تواند منجر به جریمه‌های مالیاتی شود که فشار مضاعفی بر کسب‌وکارها وارد می‌کند. بنابراین، گزارش‌دهی دقیق و به‌موقع تعطیلی‌ها، تغییرات یا گزارشات فروش برای اجتناب از این جرایم ضروری است.
جریمه عدم ارسال صورتحساب به صورت الکترونیکی به سامانه مودیان
در صورتی که واحدهای اقتصادی پس از قیمت‌گذاری کالاها از صدور صورتحساب الکترونیکی به سامانه مودیان خودداری کنند، با جریمه‌ای سنگین مواجه خواهند شد. این مورد از جرایم مالیاتی سامانه مودیان شامل ۱۰ درصد از مجموع مبلغ فروش یا ۲ میلیون تومان، هر کدام که بیشتر باشد، خواهد بود. این اقدام به منظور تشویق کسب‌وکارها به رعایت قوانین مالیاتی و شفافیت در معاملات انجام می‌شود و عدم رعایت آن می‌تواند هزینه‌های قابل توجهی را برای واحدهای اقتصادی به همراه داشته باشد.
جریمه عدم ارسال فاکتور در سامانه مودیان
عدم ارسال فاکتورها به سامانه مودیان پیامدهای مالی جدی برای کسب‌وکارها به همراه دارد. در صورت کوتاهی در این امر، شما با جریمه‌های مختلفی مانند جریمه نقدی، جریمه تأخیر و حتی جریمه‌ای بر اساس درصدی از مالیات خود مواجه خواهید شد. میزان دقیق این جریمه‌ها بستگی به وضعیت مالی و نوع تخلف دارد؛ به همین دلیل توصیه می‌شود برای تعیین دقیق آنها با سازمان امور مالیاتی مشورت کنید. ثبت به‌موقع فاکتورها راهکاری موثر برای جلوگیری از این هزینه‌هاست.
جریمه عدم ثبت فاکتور در سامانه مودیان
یکی از وظایف حیاتی حسابداران، ثبت فاکتورها در سامانه مودیان است. عدم رعایت این الزام، کسب‌وکار را با جریمه‌های مختلفی روبه‌رو می‌کند. تأخیر در ثبت فاکتورها علاوه بر جریمه‌های مالی، ممکن است مشکلات قانونی دیگری را به همراه داشته باشد. بنابراین، توجه به ثبت منظم و به‌موقع اطلاعات مالی در سامانه مودیان بسیار حائز اهمیت است.
جریمه عدم ارسال فاکتور فروش در سامانه مودیان
اگر فاکتورهای فروش به سامانه مودیان ارسال نشود، علاوه بر ایجاد اختلال در شفافیت مالی، جریمه‌هایی نیز برای واحد اقتصادی در پی خواهد داشت. این جریمه‌ها ممکن است شامل جریمه نقدی، جریمه‌ای بر اساس درصدی از مبلغ فاکتور، جریمه به‌ازای هر روز تأخیر یا حتی جریمه‌هایی به دلیل ثبت ناقص اطلاعات باشد. به همین دلیل، ارسال صحیح و کامل فاکتورها به سامانه مودیان، اقدامی ضروری برای پیشگیری از جرایم و حفظ اعتبار کسب‌وکار است.
جرایم اخلال یا تقلب در نظام مالیاتی کشور
در نظام مالیاتی کشور، برخی افراد با استفاده از تجهیزات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری معیوب، به دنبال ایجاد اخلال یا تقلب هستند. این تخلفات شامل مجازات‌های مختلفی می‌شود که بسته به شدت جرم متفاوت است. این مجازات‌ها شامل جریمه نقدی، شلاق، محرومیت از حقوق اجتماعی و ممنوعیت از فعالیت‌های شغلی و اجتماعی است. در صورت تکرار جرم بیش از سه بار، مجازات‌های شدیدتری مانند جریمه‌های سنگین‌تر و محرومیت‌های طولانی‌مدت اعمال می‌شود. در جدول زیر نوع جرم‌ها و مجازات بررسی شده است.نوع جرم مجازات استفاده از تجهیزات معیوب جریمه نقدی 20 تا 80 میلیون ریال شلاق 31 تا 71 ضربه محرومیت از حقوق اجتماعی 6 ماه تا 5 سال ممنوعیت از فعالیت‌های شغلی تا 5 سال تکرار جرم بیش از 3 بار جریمه نقدی 180 تا 360 میلیون ریال محرومیت از حقوق اجتماعی 5 تا 15 سال ممنوعیت دائمی از فعالیت‌های شغلی و اجتماعی ممنوعیت دائمی از دعوت به افزایش سرمایه
جریمه ثبت نکردن دستگاه کارتخوان در سامانه
اگر شما از دستگاه کارتخوان استفاده می‌کنید، ثبت نکردن آن در سامانه مودیان مالیاتی می‌تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد. این عواقب شامل جریمه‌های نقدی، درصدی از مبلغ فروش، جریمه‌های تاخیر و جریمه‌های مربوط به عدم تطابق اطلاعات است. بنابراین، بسیار مهم است که دستگاه پوز یا کارتخوان خود را به موقع در سامانه مودیان ثبت کنید تا از این مجازات‌ها جلوگیری کنید.
جرایم مالیاتی سامانه مودیان
جرایم مالیاتی سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی از مهم‌ترین و سنگین‌ترین جریمه‌های مالیاتی در ایران محسوب می‌شوند. این جریمه‌ها طبق ماده ۲۲ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان تعیین می‌شوند. یکی از دلایل سنگینی جرایم مالیاتی سامانه مودیان، تأثیر تورم بر مبلغ آنها است. بر اساس تبصره ۱ ماده ۲۲، هر ساله سازمان امور مالیاتی کشور، مبلغ جریمه‌های ثابت را با توجه به آخرین نرخ تورم که توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود، تنظیم می‌کند. این موضوع باعث می‌شود که مودیان مالیاتی نه تنها با جریمه‌های اولیه مواجه باشند، بلکه افزایش مداوم این جرایم به واسطه نرخ تورم نیز بر فشار مالی آنها بیفزاید.
از سوی دیگر، تبصره ۲ این قانون نشان می‌دهد که سازمان امور مالیاتی تا حد محدودی اختیار دارد تا بخشی از جریمه‌ها را مطابق ماده ۱۹۱ قانون مالیات‌های مستقیم بخشودگی کند. با این حال، میزان بخشودگی نمی‌تواند بیش از ۵۰ درصد جریمه‌ها باشد. این امر بدین معناست مودیانی که نسبت به پرداخت به موقع مالیات خود اقدام نمی‌کنند، با جریمه‌های قابل توجهی مواجه خواهند شد و تنها نیمی از آن تحت شرایط خاص قابل بخشودگی است. چنین مقرراتی برای تضمین نظم مالیاتی و کاهش تخلفات در نظر گرفته شده و نشان از جدیت سازمان امور مالیاتی در برخورد با متخلفان دارد.
سخن آخر
در نهایت، جرایم مالیاتی سامانه مودیان و پایانه‌های فروشگاهی نه تنها به عنوان ابزاری برای کنترل و پیشگیری از تخلفات مالیاتی عمل می‌کنند، بلکه نقش مهمی در ایجاد شفافیت و نظم در نظام مالیاتی کشور دارند. رعایت دقیق قوانین و مقررات مرتبط با این سامانه می‌تواند از بروز مشکلات قانونی و جریمه‌های سنگین جلوگیری کند.
منبع:
